کشفی که خطر بازار تهران را دوچندان کرد
به گزارش تیکاگو به نقل ازسلامت نیوز
به گزارش سلامت نیوز به نقل از جام جم، تهران کلانشهری پویا و پرتراکم است؛ شهری با میلیونها ساکن، هزاران ساختمان قدیمی و جدید و مراکزی که هر روز میزبان جمعیتهای انبوه است. در چنین شهری، ایمنی ساختمانها و بهویژه بازار بزرگ تهران، نه یک موضوع فنی صرف، بلکه مسألهای حیاتی است.
بازار تهران، علاوه بر ارزش تاریخی و اقتصادی، یکی از پرجمعیتترین نقاط شهر محسوب میشود. قدمت بالای بسیاری از بناها، فرسودگی سازهها، تغییرات غیرمجاز، حفاریهای پنهانی و استفادههای خارج از ضابطه، این محدوده را در برابر حوادثی مانند آتشسوزی، ریزش وزلزله بهشدت آسیبپذیر کرده است.وقوع هر حادثه دربازار، بهدلیل تراکم بالای جمعیت، میتواند به مرگومیر انسانی گسترده و خسارات سنگین مالی منجر شود. با وجود تمامی خطراتی که بازار تهران را تهدید میکند، چند روز پیش مجموعهای از تونلهای طولانی در زیر بازار بزرگ کشف شد؛ موضوعی که موجی از نگرانی و هراس در میان مردم برانگیخت. کارشناسان هشدار میدهند بهدلیل حفاریهای گسترده، بخشهایی از زیر بازار خالی شده و این وضعیت میتواند خطرات جدی به همراه داشته باشد. آنان معتقدند در صورت وقوع زلزله یا فرونشست زمین، احتمال بروز خسارات سنگین جانی و مالی بسیار بالاست.بهمنظور شفافسازی ماجرای حفر تونل در بازار بزرگ تهران و در ادامه بحث مهم ایمنسازی ساختمانهای پایتخت، گفتوگویی با دکتر علی نصیری، رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران انجام دادهایم.
در مورد کشف مجموعهای از تونلهای طولانی و مخفی به مساحت حدود ۵۰۰۰مترمربع در زیر بازار بزرگ تهران توضیح میدهید؟ آیا اینکه برخی گفتهاند این تونلها قنات هستند درست است؟
خیر، این فضاها قنات نیستند. بررسیها نشان میدهد عدهای افراد سودجو، بهصورت غیرقانونی و پنهانی اقدام به حفاری کرده بودند تا فضای کسبوکار و انبار خود را توسعه دهند. این حفاریها بدون اخذ مجوز از شهرداری و بدون رعایت حداقل ضوابط فنی و ایمنی انجام شده بود.درواقع یک طبقه زیرزمینی ساختند که اصول ایمنی و مهندسی در آن رعایت نشده، ستونها دچار انحراف بودند و خطر ریزش سقف بهطور جدی وجود داشت. هنگام بازدید میدانی، مشخص بود که هر لحظه امکان تخریب و بروز حادثه وجود دارد.
این تخلفات در بازار محدود است؟
این تخلفات در جریان بازرسیها و گشتزنیهای عوامل شهرداری تهران کشف و موضوع به قوه قضاییه و دادستانی اعلام شد. با حضور معاون دادستان تهران، ابعاد این پرونده بهصورت میدانی در سرای آزادی مورد بررسی قرار گرفت. شواهد نشان میدهد که این موضوع احتمالا محدود به سرای آزادی نیست و در بخشهای دیگری از بازار بزرگ تهران نیز در سطوح مختلف رخ داده که همگی بسیار خطرناک هستند.
درنهایت مقرر شد با همکاری شهرداری، فرمانداری و قوهقضاییه، واحدهایی که اقدام به این حفاریهای غیرمجاز کردهاند پلمب و افراد دخیل در این پرونده شناسایی و بازداشت شوند.
واکنش کسبه و متولیان بازار نسبت به این موضوع چه بوده است؟
عموم کسبه، مالکان، هیأت امنای بازار و نمایندگان اصناف با این اقدامات غیرقانونی کاملا مخالف بودند و صراحتا خواستار برخورد قاطع با عوامل دخیل در انجام این حفاریهای پرخطر و ناایمن در بازار بزرگ تهران شدند.
وضعیت کلی بازار بزرگ تهران را چگونه ارزیابی میکنید؟
بازار تهران مجموعهای پیچیده با دهها موضوع مختلف است. بهطور مشخص حدود ۳۵ عنوان مسأله در حوزههای مختلف ایمنی، سازهای، ترافیکی، صنفی و خدماتی در بازار وجود دارد که هرکدام نیازمند بررسی و مدیریت جداگانه است.
ساختمانها و مراکز پرجمعیت شهر تهران از لحاظ ایمنی چه شرایطی دارند؟
ایمنی ساختمانها دو بعد اساسی دارد؛ سازهای و غیرسازهای (عمدتا ایمنی حریق). تهران شهری با حجم بالای ساختوساز است و حدود چهارمیلیون واحد ساختمانی دارد. با توجه به گستردگی شهر، اولویت ما تمرکز بردو گروه از ساختمانهاست: ساختمانهای مهم و ساختمانهای بلندمرتبه.
ساختمانهای مهم به آن دسته از بناهایی گفته میشود که یا جمعیت زیادی در آنها مستقر است یا در شرایط اضطراری، عملکردی حیاتی دارند. این گروه شامل مواردی مانند: ساختمانهای امدادی، مراکز با ظرفیت بیش از ۳۰۰ نفر (ساکن یا شاغل)، ساختمانهای حکومتی، آثار تاریخی ثبتشده، بیمارستانها، مراکز تجاری بزرگ، مدارس، ورزشگاهها، هتلها و نمونههای مشابه میشود. در تهران بیش از ۱۶هزار ساختمان مهم و بلندمرتبه شناسایی شده است.
ارزیابی ایمنی این ساختمانها چگونه انجام شده است؟
با محوریت علمی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی وزارت راه و شهرسازی و با تأمین مالی شهرداری تهران و سازمان مدیریت بحران شهر تهران، تاکنون بیش از ۱۱هزار ساختمان از این ۱۶هزار ساختمان مورد ارزیابی ایمنی قرار گرفته است. این ساختمانها براساس میزان ایمنی به چهار گروه C، B، A و D تقسیم شدهاند. گروه A ساختمانهایی هستند که تقریبا ایمن محسوب میشوند. گروه B دارای ناایمنی اندک است. گروه C شامل ساختمانهایی است که نیازمند مقاومسازی بوده، زیرا در برابر زلزلههای شدید آسیبپذیر بوده و احتمال فروریزی دارند. گروه D خطرناکترین دسته هستند؛ ساختمانهایی که حتی بدون وقوع زلزله نیز خطر ریزش دارند، مشابه حادثه متروپل آبادان.
پس از شناسایی ساختمانهای ناایمن چه اقداماتی انجام میشود؟
پس از شناسایی و ارزیابی ایمنی، نتایج طی نامهای به شهرداری مناطق اعلام و رونوشت آن به دادستانی تهران ارسال میشود. دادستانی نیز به شهرداران نواحی ابلاغ میکند و نواحی با مالکان مکاتبه کرده و جلسات لازم را برگزار میکنند تا اقدامات عملی ایمنسازی آغاز شود. شهرداری تهران نیز نشان داده که در موضوع ایمنی، ملاحظات مالی در اولویت دوم قرار دارد و صدور پروانه و حمایتهای لازم با سرعت انجام میشود، چراکه جان مردم در میان است.
نمونههایی از اقدامات اجرایی اخیر در حوزه ایمنی را بیان میکنید؟
درحالحاضر حدود ۱۲بیمارستان در تهران در حال ایمنسازی هستند و اقدامات اجرایی آنها در جریان است. همچنین برای ۴۷ پل ناایمن شهر یا اقدامات مقاومسازی انجام شده یا عملیات مقاومسازی آنها در حال اجراست؛ بهطوریکه سالانه بهطور متوسط ۱۲ پل مقاومسازی میشود، درحالیکه این عدد در گذشته حدود یک پل در سال بوده است. علاوهبر این، بیش از نیمی از برجهای پرخطر و رهاشده شهر رفع خطر شدهاند.
جمعبندی شما از روند ایمنسازی شهر چیست؟
هدف ما کاهش مستمر سطح خطر و ایمنتر کردن شهر از طریق مقاومسازی و پیشگیری است. در عینحال، نظارت جدی بر ساختمانهای در حال ساخت و ساختمانهای موجود ضروری است تا از اضافهشدن ساختمانهای ناایمن جدید به شهر جلوگیری شود.
