نزدیک به نیمی از جامعه درگیر ویروس آنفولانزا
به گزارش تیکاگو به نقل ازسلامت نیوز
به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایران، موج ابتلا به عفونتهای تنفسی به ویژه آنفلوانزا در کشور شتاب گرفته است. براساس صحبتهای وزیر بهداشت در حیاط دولت، درحال حاضر شاهد پیک بیماری آنفلوانزا در کشور هستیم. بررسیها نشان میدهد، روند افزایش عفونتهای تنفسی از هفته دوم آبان ماه آغاز شد. به گفته رئیس مرکز مدیریت بیماریهای واگیر وزارت بهداشت، برخلاف سالهای گذشته اینبار کودکان 5 تا 14 سال در صدر مبتلایان قرار دارند و درحال حاضر سویه h3n2 از سوشهای غالب در کشور هستند.
براساس گزارش آخرین وضعیت بیماریهای حاد تنفسی در کشور، استانهای خراسان جنوبی، قزوین، هرمزگان، زاهدان، اصفهان، تهران، کرمانشاه و همدان، درصد آنفلوانزای بالاتری را در مقایسه با متوسط کشوری دارند. در هفته اخیر نسبت مثبت بودن آنفلوانزا در استان آذربایجان غربی نیز از آستانه هشدار بالا عبور کرد، ولی وضعیت همچنان در استان آذربایجان شرقی، به آستانه هشدار بالا نرسیده است. در این گزارش آمده است، ویروس آنفلوانزا با نسبت 28.9 درصد، شایعترین پاتوژن تنفسی در گردش است.
آنفلوانزای در گردش، سرعت سرایتپذیری بسیار بالایی دارد. دکتر مهشید ناصحی رئیس گروه تخصصی مدیریت سل، جذام و عفونتهای حاد تنفسی مرکز مدیریت بیماریهای واگیر وزارت بهداشت درباره شیوع بیماریهای تنفسی در کشور میگوید: «شاخص این بیماریها هفتگی اعلام میشود. به این شکل نیست که آمار ما برای اول موج تا این لحظه باشد. در هفته گذشته شاخص درگیری جامعه 33 درصد بوده است. یعنی 33 درصد افرادی که با عفونتهای حاد تنفسی به مراکز سرپایی یا بستری مراجعه کردند، تست آنفلوانزا در آنها مثبت بوده است.»
او در پاسخ به اینکه این سویه جهش یافته بیشتر چه گروههایی از جامعه را درگیر کرده است، توضیح میدهد: «با اینکه موارد بزرگسال هم درگیر این ویروس بودند اما نسبت به سالهای گذشته ابتلا در گروه سنی کودکان بیشتر رخ داده است. هنوز هم ابتلای شدید در افرادی که کارشان به بستری رسیده است، عمدتاً در گروههایی است که بیماری زمینهای یا نقص ایمنی بدن دارند یا سالمندان بالای 65 سال هستند. البته به این معنا نیست که بستری کودکان نداشتیم در بخش اطفال هم موارد بستری به نسبت سال گذشته افزایش پیدا کرده است، اما نسبت به تعداد مبتلایان سالمندان و افرادی که بیماری زمینهای داشتند، بیشتر جزو موارد بستری در مراکز درمانی بودند.»
مدت زمان بهبودی کامل از ویروس آنفلوانزا معمولاً بین یک تا دو هفته است. در بیشتر موارد، علائم شدید مانند تب، بدندرد و خستگی در 3 تا 5 روز اول کاهش مییابند، براساس گفته متخصصان؛ برخی علائم مانند سرفه و ضعف ممکن است تا یک هفته یا بیشتر ادامه داشته باشد.
افزایش تعداد مبتلایان نسبت به سال گذشته
سویه جدید ویروس که امسال عامل موج آنفلوانزا در کشور بوده است، سرعت انتشار و انتقال بالاتری دارد. رئیس گروه تخصصی مدیریت عفونتهای حاد تنفسی مرکز مدیریت بیماریهای واگیر وزارت بهداشت با بیان این موضوع میگوید: «این ویروس در مقطع زمانی کوتاه باعث ابتلای موارد بیشتری نسبت به موج سال گذشته شده است. موج اپیدمی امسال تقریباً همزمان با سال گذشته در هفته دوم آبان ماه شروع شد، اما شیب افزایشی آن بسیار بیشتر از سال گذشته است. در حال حاضر قله موج سال گذشته را پشت سرگذاشتیم و نسبت به سال گذشته تعداد مراجعات سرپایی و بستری بیشتر شده است، اما تفاوت معناداری درخصوص مرگ، نسبت به سال گذشته نداشتیم. هرساله ویروس آنفلوانزا در کشور ما و همه کشورها باعث فوت بعضی از افراد شده که غالباً افرادی هستند که بیماری زمینهای دارند.»
دکتر ناصحی درباره زمان طلایی تزریق واکسن میگوید: «زمان طلایی تزریق واکسن از نیمه شهریور تا نیمه مهرماه است، اما به این معنا نیست که اکنون نمیتوانیم واکسن را دریافت کنیم یا واکسن دیگر اثربخشی ندارد. همچنان همه افراد جامعه و افرادی که عامل خطر دارند، میتوانند از تزریق واکسن آنفلوانزا منفعت ببرند. اگر چه گفته میشود سویه جدید کمی واکسن گریز است اما این طور نیست که واکسن بی اثرشده باشد. شواهدی در دنیا وجود دارد که این واکسن از ابتلا به اشکال شدید بیماری، بستری و مرگ جلوگیری میکند. ممکن است فرد واکسن را تزریق کند و مبتلا شود، اما بیماری در او شدید نخواهد بود و طول دوره سرایت پذیری را کاهش میدهد.»
افزایش ۳۳ درصدی بستریهای تنفسی در مازندران
بر اساس گزارشهای آزمایشگاهی در کشور و سراسر دنیا اکنون ویروس آنفلوانزا شیوع بیشتری نسبت به کرونا دارد. دکتر محمدصادق رضایی، رئیس دانشگاه علوم پزشکی مازندران با اشاره به آخرین وضعیت آنفلوانزا در استانمیگوید: «بر اساس پایشهای انجام شده، تعداد بیماران بستری مبتلا به آنفلوانزا در مراکز درمانی استان از ۲۴۶ نفر به ۳۲۸ نفر رسیده است که نشاندهنده افزایش ۳۳ درصدی موارد بستری است. این بیماران شامل ۱۷۱ کودک و ۱۵۷ بزرگسال هستند و ۲۸ بیمار بزرگسال نیز در بخشهای ویژه تحت مراقبت هستند.»
او با بیان اینکه هیچ مورد فوتی ناشی از آنفلوانزا گزارش نشده است، توضیح میدهد: «در شبانهروز گذشته ۱۵۶ بیمار جدید پذیرش و ۷۴ بیمار با بهبودی کامل ترخیص شدهاند. اگرچه افزایش مراجعات تنفسی را شاهد هستیم، اما ساختار درمانی استان در وضعیت پایدار قرار دارد و بیمارستانها با ظرفیت کامل و مراقبتهای دقیق در حال خدمترسانی هستند. مهمترین اولویت ما جلوگیری از بروز موارد شدید و تأمین دسترسی سریع بیماران به خدمات تخصصی است.»
رئیس دانشگاه علوم پزشکی مازندران با اشاره به اینکه با شیوع بیماری در مجموع ۱۰ هزار و ۴۳۷ مراجعه به اورژانسهای استان ثبت شده که از این میان 3 هزار و 192 نفر با علایم مشکوک تنفسی به مراکز درمانی مراجعه کردهاند، میگوید: «۳۰ درصد از مراجعات درمانگاهی اورژانسها مربوط به بیماران دارای علایم سندرم حاد تنفسی است که نشاندهنده سهم قابل توجه بیماریهای تنفسی از حجم خدمات اورژانسی در استان است. به همین دلیل استفاده از ماسک در محیطهای شلوغ، رعایت تهویه مناسب، پرهیز از خوددرمانی و مراجعه بهموقع به مراکز درمانی از مهمترین راهکارهای عبور ایمن از این موج بیماری است.»
دکتر رضایی درباره آمار مراجعات بیماران طی شبانه روزگذشته به مراکز درمانی میگوید: «۱۱۳ مورد پذیرش جدید شامل ۵۸ کودک و ۵۵ بزرگسال داشتیم البته همزمان ۸۶ بیمار مبتلا به آنفلوانزا شامل ۴۲ کودک و ۴۴ بزرگسال هم از بیمارستانها ترخیص شدند. اما همچنان بیش از ۳۲ درصد از مراجعان به درمانگاههای اورژانس استان را بیماران مبتلا به سندرم حاد تنفسی تشکیل میدهند که نیازمند تداوم مراقبت، رعایت بهداشت فردی و عمومی و پرهیز از خوددرمانی است. در شرایط کنونی استفاده از ماسک در اماکن عمومی، شستوشوی مکرر دستها و توجه والدین به علایم اولیه در کودکان ضروری است.»
تزریق واکسن آنفلوانزا 70 درصد برای کودکان اثر بخشی مفید دارد
فرشید رضایی متخصص بیماریهای عفونی و گرمسیری درباره ویروس آنفلوانزا به «ایران» میگوید: «حدود نیم قرن از زمانی که این ویروس شناخته شده است، میگذرد و به همهگیری جهانی سال 1968 میرسد. آن زمان به آنفلوانزای هنگکنگی معروف بود. بعدها این ویروس در میان مردم باقی ماند و هر ساله در فصول سرد سال شیوع پیدا میکند. در 50 سال گذشته این ویروس که از نوع H3N2 است، مرتب جهشهای دورهای یافت و همین باعث شد، بیماریزایی بیشتر شود. پس ویروس جدیدی نیست، اما جهش های جدیدی داشته که آن را قویتر و واگیردارتر کرده است.» او با بیان اینکه ویروس امسال از چند ماه قبل جهشهای ژنتیکی داشته است، میگوید: «همین باعث واگیری بیشتر و سریعتر ویروس شده و شناسایی آن برای سیستم دفاعی سختتر شده است. هرچند ویروس جهش یافته امسال، هنوز برای سیستم ایمنی فرد بالغ قابل ردیابی و دفاع است، اما برای خردسالان، شیرخواران و از طرفی سالمندان دفاع بدن به مشکل میخورد و ممکن است آنفلوانزا در کودکان و سالمندان به بیماری شدیدتر و بستری بیشتر ختم شود. هر چند ویروس جهش کرده اما نکته مهم تزریق واکسن است. واکسن امسال بر اساس مطالعه انگلیسیها که در ماه گذشته منتشر شد، هنوز برای کودکان حدود 70 درصد اثربخشی مفید دارد و میتواند جلوی شدت بیماری، بستری و مرگ را بگیرد. هر چه سن بالاتر میرود گاهی اثربخشی واکسنهای آنفلوانزا کمتر میشود و برای سالمندان نیز واکسن امسال حدود 30 تا 40 درصد اثربخشی محافظت کننده درمقابل بستری و مرگ دارد که عدد قابل قبول و ارزشمندی است.» واکسن پس از تزریق دو هفته زمان لازم دارد تا سیستم ایمنی بدن را آموزش دهد و به اندازه کافی قویتر کند. این متخصص بیماریهای عفونی توضیح میدهد: «قوی شدن سیستم ایمنی بعد از گرفتن واکسن هر ساله از صدها هزار مرگ در جهان جلوگیری میکند. متأسفانه اغلب کسانی که سالانه از آنفلوانزا فوت میشوند، افرادی هستند که واکسیناسیون نداشتهاند. واکسن آنفلوانزا یکی از ارزشمندترین واکسنها در جهان است و میلیونها نفر در کشورهای مختلف واکسیناسیون آنفلوانزا را در اولویت زندگی خود قرار میدهند. امسال که ویروس یکی دو ماه زودتر در برخی کشورها شروع شد و به سرعت گسترش یافت فرصت واکسیناسیون را از بسیاری از افراد گرفت و این برای آن کشورها دردسرساز شد و مجبور شدند مدارس خود را تعطیل کنند تا از گسترش بیماری و مرگ کودکان تا حدی پیشگیری شود.»
امسال شیوع آنفلوانزا در کودکان سه برابر بیشتر شده است
دکتر روحالله شیرزادی، فوق تخصص ریه کودکان و رئیس بیمارستان مرکز طبی کودکان تهران با بیان اینکه پیک شیوع آنفلوانزا مثل همیشه از اواخر مهرماه شروع میشود و تا اواخر اسفندماه طول میکشد، میگوید: «هر ساله به دنبال شروع فصل سرما و باز شدن مدارس ورودی بیمارستان کودکان افزایش پیدا میکند. درحال حاضر مراجعات ما حدود 30 درصد نسبت به ماههای قبل افزیش پیدا کرده است، اما هنوز آماری نداریم که چند درصد به علت بیماری آنفلوانزا است؛ البته امسال نسبت به سال قبل تعداد موارد گزارش شده درباره بیماری آنفلوانزا بیشتر از موارد دیگر بوده است اما آمار دقیقی نداریم.»
او میگوید: «امسال نسبت به فصل مشابه سال گذشته، شیوع آنفلوانزا حدود دو تا سه برابر در کودکان بیشتر شده است. اما در بیمارستان ما تعداد کمتری از آنها به بستری طولانی مدت، آسیب جدی یا بستری در ICU شده است. افراد سالم در این مدت کارشان به بیمارستان و بستری طولانی مدت نکشید. خوشبختانه امسال در مرکز ما فوتی به دلیل آنفلوانزا نداشتیم.»
رئیس بیمارستان مرکز طبی کودکان تهران با بیان اینکه با تعطیلی مدارس به علت آلودگی هوا تعداد موارد مثبت از آنفلوانزا در روزها ی ابتدایی این هفته کاهشی بوده است، میگوید: «دراین روزها تعداد مراجعه به اورژانس هم کاهش پیدا کرده بود. البته با باز شدن مدارس پیشبینی میشود، تعداد مراجعات دوباره بیشتر شود. سویه جدید آنفلوانزا با وجود گستردگی در ابتلا، باعث آسیب جدی در کودکانی که به ما مراجعه کردهاند؛ نشده است و با درمانهای سرپایی بهبودی حاصل میشود. در دوران کرونا همه فاصله اجتماعی، زدن ماسک و کاهش تردد در مکانهای عمومی به مردم آموزش داده شد و فرهنگ مردم در این زمینه بهتر شده است. درحال حاضر هم باید این نکات دوباره رعایت شود تا از این پیک به سلامت عبور کنیم.»
