فیلم های با موضوع سوانح و فجایع طبیعی در انواع مختلفی تولید می شوند. اما چه یک فاجعه طبیعی ویرانگر باشد یا برخورد قریب الوقوع یک شهاب سنگ با زمین، تماشای این فیلم ها همیشه جذاب و سرگرم کننده است. فیلم‌های این ژانر فرعی به دلیل توانایی‌شان در جذب مخاطب، همیشه یک زیرژانر محبوب بوده‌اند. در طول ۲۵ سال گذشته، تعداد قابل توجهی از فیلم های با موضوع فجایع و حوادث طبیعی ساخته شده اند اما ۱۰ فیلمی که در ادامه به آن ها اشاره خواهیم کرد بهترین ها هستند.
بهترین فیلم های ۲۵ سال اخیر در مورد فجایع طبیعی
۱۰- ۲۰۱۲ (۲۰۰۹)
۹- The Day After Tomorrow (۲۰۰۴)
۸- San Andreas (۲۰۱۵)
۷- The Perfect Storm (۲۰۰۰)
۶- Greenland (۲۰۲۰)
۵- Twisters (۲۰۲۴)
۴- The Wave (۲۰۱۵)
۳- Deepwater Horizon (۲۰۱۶)
۲- Contagion (۲۰۱۱)
۱- The Impossible (۲۰۱۲)
۱۰- ۲۰۱۲ (۲۰۰۹)
سال ۲۰۱۲ سالی بود که شایعات می گفت پایان جهان رخ خواهد داد. نابودی قریب الوقوع مفروض جهان بر کسی پوشیده نبود و فیلم های بزرگنمایی شده بسیاری از این سال ساخته شد که به نحوی پایان جهان را به تصویر می کشیدند. یکی از به یاد ماندنی ترین این فیلم ها، خوب یا بد، تصویری بود که سال قبل تر در سال ۲۰۰۹ توسط رولاند امریش ساخته شد.
این فیلم با نام مناسب و بامسمای ۲۰۱۲، اگر چه از نگاه بسیاری از مشکل سرعت روایت ضعیف رنج می برد، اما به عنوان یک فیلم با موضوع فاجعه، مسلماً یکی از بهترین ویژگی های این ژانر فرعی است: «همه چیز را یکباره به سمت مخاطب پرت کن». اتفاقات زیادی در این فیلم رخ می دهد و زمان هایی وجود دارد که مرگ و ویرانی بی وقفه است. اما از فوران ابر آتشفشان یلوستون گرفته تا سونامی های بزرگ، جلوه های ویژه ۲۰۱۲ آن را به یکی از بامزه ترین و لذت بخش ترین (اگر چه آبکی) فیلم های ژانر فجایع طبیعی در ۲۵ سال اخیر تبدیل کرده است. این فیلم می‌توانست از تمرکز بیشتر بر روی چیزی غیر از تهدید قریب‌الوقوع پایان جهان نهایت استفاده را ببرد که چنین نشد.
۹- The Day After Tomorrow (۲۰۰۴)
فیلم‌های با موضوع فجایع و سوانح طبیعی از یک قانون پیروی می‌کنند: تا حد امکان تخریب کنند و هر چیزی را در مسیر این فاجعه نابود نمایند. به همین دلیل، آنها به دلیل روایت های منحصربه‌فرد یا قابلیت‌های داستان سرایی فرازمینی شان مشهور نیستند. در چنین شرایطی، فیلم‌ها در درجه اول به جلوه‌های بصری و توانایی خود برای قبولاندن تخریبی که روی صفحه نمایش به تصویر می‌کشند، به مخاطب تکیه می‌کنند. The Day After Tomorrow تا حدودی در این دسته قرار می گیرد.
به طور کلی، این فیلم ساخته شده در سال ۲۰۰۴ با بازی جیک جیلنهال جوان و امی روسوم از نظر بصریِ تجربه تماشای بدی نیست. در واقع، آنچه در این فیلم می بینیم یکی از بهترین استفاده ها از زوایای دوربین و تصاویر عریض را دارد تا مقیاس و بزرگی واقعی آنچه روی صفحه اتفاق می‌افتد را ثبت کند. دیالوگ های فیلم و رشد شخصیت ها ممکن است در جاهایی دچار ضعف شود. با این حال، با توجه به اینکه یکی از بهترین فیلم‌های با موضوع فجایع طبیعی در بیست و پنج سال اخیر است، فیلمبرداری و کارگردانی آن در حوزه داستان‌سرایی بصری بسیار تاثیرگذار بوده، و از زمان پخش در سرویس های استریمینگ، ساعات تماشای بسیاری را به ثبت رسانده و به نظر می رسد بینندگان از تماشای آن سیر نمی شوند.
۸- San Andreas (۲۰۱۵)
شاید سن آندریاس پرمخاطب ترین فیلم با موضوع فجایع زیست محیطی در تمام دوران نباشد، اما نمی توان انکار کرد که تماشای آن سرگرم کننده است. جلوه‌های ویژه و بصری چشمگیر فیلم به‌راحتی آشفتگی‌های اجتماعی را در پی زلزله‌های متعدد بزرگ به تصویر می‌کشد و مخاطبان را به فکر فرو می برد که این فاجعه مرگبار و کشتاری که رخ می دهد، چگونه به پایان می‌رسد.
این فیلم داستان اعضای یک خانواده جدا شده را دنبال می کند که در تلاش برای یافتن یکدیگر در ویرانی های پس از این زلزله های مهیب هستند، با روایتی فرعی که اینجا و آنجا با روایت اصلی ترکیب می شود. برای برخی، ممکن است این فیلم چیزی غیر از یک فیلم پر از اکشن دیگر با بازی دواین جانسون نباشد. با این حال، به عنوان یک فیلم فاجعه، دقیقاً همان کاری را انجام می دهد که یک فیلم در نوع خود باید انجام دهد: ایجاد هرج و مرج با یک فاجعه طبیعی دراماتیک.
۷- The Perfect Storm (۲۰۰۰)
با روایت داستان کشتی ماهیگیری آندریا گیل که در طوفان بزرگ سال ۱۹۹۱ در دریا گم شد، این فیلم زندگی‌نامه‌ای دراماتیزه شده اتفاقی را به تصویر می‌کشد که برای خدمه شش نفره این کشتی محکوم به فنا رخ داد، چه در آستانه طوفان و چه بعد از اینکه همه چیز به هم ریخت.
این فیلم که به نام همان طوفان دهه ۹۰ نامگذاری شده است، مارک والبرگ، جورج کلونی، ویلیام فیشتنراز بازیگران اصلی این فیلم هستند و تماشاگران را با خدمه کشتی آندریا گیل به آخرین سفر شگفت انگیز و ویرانگرشان می برد. دانستن داستان یک چیز است، اما همچنان بینندگان را امیدوار نگه می‌دارد که با وجود نتیجه فاجعه بارش، همه چیز در پایان به نتیجه ای مطلوب برسد. احتمالاً فیلمبرداری داخل کشتی قوی‌ترین ویژگی فیلم کاملاً طوفانی است که به آن اجازه می‌دهد به عنوان یکی از بهترین فیلم‌های با موضوع فاجعه در دو دهه اخیر برجسته شود.
۶- Greenland (۲۰۲۰)
گرینلند یک فیلم با تم فاجعه طبیعی است که در آن یک شهاب سنگ در مرکز تهدید قریب الوقوع زمین قرار دارد. این یکی از آن فیلم‌هایی است که دنیا در آن به پایان می‌رسد، و اگرچه می‌توان آن را به‌عنوان یک فیلم کلیشه‌ای با تم فجایع طبیعی قضاوت کرد، اما یکی از خاطره‌انگیزترین‌ها در نوع خود به دلیل برخی نقاط قوت غیرقابل انکار است.
جرارد باتلر به عنوان یکی از اعضای خانواده گاریتی، یکی از معدود افراد خوش شانسی است که برای تخلیه اضطراری و رفتن به پناهگاه انتخاب می شود، زمانی که یک دنباله دار سیاره کش به طور ناگهانی زمین را به عنوان مقصد نهایی خود انتخاب می کند. فیلمبرداری بسیار هیجان انگیز، سرعت روایت خوب و داستان جذاب فیلم کمک می کند تا گرینلند به عنوان یکی از بهترین های سال های اخیر برجسته شود. این فیلم مورد استقبال بینندگان و منتقدان قرار گرفت که هر دو جلوه‌های بصری و شخصیت‌پردازی آن را ستایش می‌کردند. دنباله این فیلم به نام گرینلند: مهاجرت (Greenland: Migration)، از سوی Lionsgate در تاریخ نامعلومی در سال ۲۰۲۵ منتشر خواهد شد.
۵- Twisters (۲۰۲۴)
در سال ۱۹۹۶، یک فیلم فاجعه آمیز به نام Twister منتشر شد که با نظرات متفاوت منتقدان روبرو شد. این فیلم که برای جلوه‌های بصری‌اش مورد تحسین قرار گرفته بود، به‌خاطر داستان ضعیفش با واکنش‌های منفی مواجه شد، و چیزی جز یک فیلم نسبتاً کلیشه ای و ضعیف دیگر با تم فجایع طبیعی نبود. با این حال، نزدیک به سی سال بعد، Twisters از راه رسید، و این فیلم تنها با یک حرف اضافی در عنوان نسبت به فیلم قبلی، تنها چیزی نیست که سازندگان برای بهبود نسخه اورجینال اضافه کرده اند.
این دنباله مستقل مدرن ممکن است برای همه جذاب نباشد. اما این یکی از فیلم‌های با موضوع فجایع طبیعی با بالاترین امتیاز در دو دهه اخیر است، با امتیاز مجموعه راتن تومیتوز و پاپ کورن متر ۱۶۵ درصد، یک شاهکار چشمگیر برای فیلمی در نوع خود. تصاویری نفس‌گیر و شخصیت‌هایی که به راحتی می‌توان با آنها ارتباط برقرار کرد، این فیلم در مورد آب و هوای پرفراز و نشیب سال ۲۰۲۴ را به نیروی واقعی طبیعت که باید از آن ترسید و ادای احترامی مناسب برای آنچه که به یک فیلم پرفروش دهه ۹۰ تبدیل شده است، تبدیل می‌کند.
۴- The Wave (۲۰۱۵)
یکی دیگر از فیلم‌های با بالاترین امتیاز در ژانر فجایع طبیعی در سال‌های اخیر فیلمی نروژی به کارگردانی روار اوتاوگ است. موج یک فیلم با موضوع فجایع زیست محیطی محصول ۲۰۱۵ است که می‌تواند به هر کسی که آن را تماشا می‌کند، سطحی دائماً در حال افزایش از اضطراب و استرس را القا کند.
برداشت ها و زوایای دوربین هوشمندانه باعث می شوند که این فیلم ارزش تماشا داشته باشد. با وجود از دست دادن جایگاه فیلم معرفی شده نروژ برای اسکار، موج شایسته بسیار فراتر از تحسین و تمجیدهایی است که دریافت کرده است. این فیلم تصاویری واقعاً ترسناک از یک سونامی دارد و می تواند مخاطب را به شکلی غیرمنتظره برای این ژانر، در وحشت و ترسی زیر پوستی فرو ببرد، حتی اگر صحنه ای از فیلم را برای بار چندم تماشا کنید. این فیلم به راحتی و به طرز وحشتناکی نیروی تزلزل ناپذیر محض مادر طبیعت را به نمایش می گذارد که هر لحظه ممکن است برای نابودی بشریت آزاد کند.
۳- Deepwater Horizon (۲۰۱۶)
Deepwater Horizon داستان تکان دهنده و واقعی بدترین فاجعه زیست محیطی در تاریخ ایالات متحده را روایت می کند. آنچه رخ داد باعث مرگ یازده نفر و مجروح شدن هفده نفر دیگر در سکوی نفتی تحت عنوان دیپ واتر هورایزن شد. این رویداد مرگبار همچنان بزرگترین نشت تصادفی نفت در دریاها است و فیلم ساخته شده در سال ۲۰۱۶ به همین نام، آشفتگی این حادثه را از هر زاویه ای به تصویر می کشد.
با حضور تیمی از بازیگران برجسته، از جمله مارک والبرگ، کرت راسل، جینا رودیگز، دیلن اوبراین، و بسیاری دیگر، داستان دکل نفتی محکوم به فنا با بازی‌های خارق‌العاده افرادی که در زندگی واقعی آسیب دیده‌اند، داستان‌گویی گیرا و جذابی است که مخاطب را دائماً روی صندلی اش نیم خیز نگه داشته و او را در چیزی که در آن روز سرنوشت ساز در آوریل ۲۰۱۰ رخ داد غرق می کند. این فیلم یک بازگویی عمیقاً احساسی از یک فاجعه مرگبار است که می شد جلویش را گرفت و با کمی درایت، از وقوع آن جلوگیری کرد.
۲- Contagion (۲۰۱۱)
Contagion یک فیلم با موضوع فاجعه است که ممکن است از زمان شیوع ویروس کووید-۱۹ در پنج سال پیش برای برخی افراد کمی ملموس تر و قابل درک تر شدخ باشد. جای تعجب نیست که بسیاری از کسانی که این فیلم فاجعه مرگبار با تمرکز بر یک عفونت ویروسی واگیر را دیده‌اند، در سال ۲۰۲۰ بود که برای اولین بار به تماشای این فیلم نشستند، زمانی که جهان در یک قرنطینه واقعی قرار داشت و چیزی شبیه به روایت فیلم را تجربه می‌کرد.
این فیلم ساخته سال ۲۰۱۱ با حضور بازیگران فوق‌العاده با استعدادی از جمله مت دیمون، جود لا، گوئینت پالترو، کیت وینسلت، لارنس فیشبرن، و بسیاری دیگر روایت می شود و دستورالعملی برای اضطراب و ترس از لحظه‌ای است که تماشاگر دکمه پخش را فشار می‌دهد تا لحظه ای که تیتراژ پایانی به نمایش در می آید. فیلم شیوع در مورد اتفاقات پس از ابتلای یک زن به یک بیماری ناشناخته و مرگ وی در پی آن است، بیماری که در پی آن هرج و مرج و وحشت بسیار آشنایی رخ می هد، پس از این که با گزارش موارد بیشتر و بیشتر هرج و مرج بدتر و بدتر می شود. شیوع روایتی ترسناک، پرتنش و آزاردهنده است، اما یک فیلم فاجعه بسیار قوی و تحسین برانگیز است که در آن مادر طبیعت منبع وحشت نیست.
۱- The Impossible (۲۰۱۲)
با بازی ایوان مک گرگور، نائومی واتس و تام هالند چهارده ساله در اولین فیلم بلند خود، این بازگویی از بقای باورنکردنی یک خانواده در طول سونامی اقیانوس هند در سال ۲۰۰۴، به یکی از تاثیرگذارترین فیلم های با موضوع بلایای طبیعی از نظر احساسی تبدیل شده است. این فیلم بسیار خشن و دلخراش است و بدون هیچ زحمتی، نابودی و ویرانی محضی که پس از یک سونامی بزرگ رخ می دهد را نشان می دهد.
با محوریت خانواده بنت، نسخه دراماتیزه شده از خانواده بلون، که فیلم بر اساس سرگذشت واقعی آنها ساخته شده است، غیرممکن این داستان واقعی را روایت می کند که چگونه، برخلاف همه احتمالات، این خانواده متشکل از دو بزرگسال و سه کودک خردسال از یکی از مرگبارترین بلایای طبیعی تاریخ جان سالم به در بردند. تصاویر این فیلم مخاطبان را از ابتدا تا انتها روی صندلی هایشان میخکوب می کند، و تماشای برخی لحظات می‌تواند کاملاً دشوار باشد. اما اینکه یک فیلم با موضوع بلایای طبیعی تا این حد تأثیر عاطفی بر تماشاگرانش داشته باشد، تنها ثابت می‌کند که این داستان چقدر خوب به تصویر کشیده شده است.
