شوک سنگین به روسیه / بزرگترین منبع درآمد پوتین خط خورد
به گزارش تیکاگو به نقل از اقتصاد آنلاین
به گزارش اقتصاد آنلاین ، محاسبات روز سهشنبه ۹ دی ۱۴۰۴ (۳۰ دسامبر ۲۰۲۵) خبرگزاری رویترز نشان میدهد که صادرات گاز روسیه از طریق خطوط لوله به اروپا در سال ۲۰۲۵ میلادی با افت ۴۴ درصدی نسبت به سال پیشین، به رقم ۱۸ میلیارد متر مکعب رسیده است. این حجم، کمترین مقدار ثبتشده از اواسط دهه ۱۹۷۰ میلادی به شمار میرود و نشاندهنده تغییر اساسی در الگوهای انرژی قاره سبز است.
تصمیم اتحادیه اروپا برای قطع واردات گاز از مسکو
اتحادیه اروپا پیشاپیش اعلام کرده که برای قطع کامل وابستگی به انرژی روسیه، واردات گاز از مسکو را تا پایان سال ۲۰۲۷ میلادی به طور کامل متوقف خواهد کرد. اروپا زمانی بزرگترین منبع درآمد روسیه از فروش نفت و گاز بود و گاز روسی عمدتاً از طریق خطوط لولهای که در دهههای ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ از سوی اتحاد جماهیر شوروی به اروپای غربی کشیده شد، به این قاره میرسید.
اوج صادرات گاز در گذشته و سقوط کنونی
در سالهای ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ میلادی، صادرات گاز روسیه به اروپا سالانه به بیش از ۱۷۵ تا ۱۸۰ میلیارد متر مکعب میرسید و برای شرکت گازپروم و دولت روسیه، دهها میلیارد دلار درآمد ایجاد میکرد. اما بر اساس دادههای گروه انتقال گاز اروپایی «انتسوگ» (Entsog)، عرضه گازپروم در سال ۲۰۲۵ تنها به ۱۸ میلیارد متر مکعب محدود شده که همگی از طریق خط لوله زیردریایی ترکاستریم ارسال شده است.
برای مقایسه، دادههای گازپروم حاکی از آن است که اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۷۵ میلادی حدود ۱۹ میلیارد و ۳۰۰ میلیون متر مکعب گاز به اروپا صادر کرد؛ در حالی که این رقم در سال ۱۹۷۳ تنها ۶ میلیارد و ۸۰۰ میلیون متر مکعب بود. این ارقام تاریخی، عمق کاهش اخیر را برجسته میکنند.
تغییر مسیرها پس از قطع ترانزیت اوکراین
پس از عدم تمدید قرارداد پنجساله ترانزیت گاز روسیه از مسیر اوکراین در اول ژانویه ۲۰۲۵ بین مسکو و کییف، خط لوله ترکاستریم به تنها مسیر انتقال گاز روسیه به اروپا تبدیل شد. کشورهایی مانند صربستان، مجارستان، اسلواکی و ترکیه، از جمله دریافتکنندگان اصلی گاز از این خط لوله هستند.
علاوه بر خطوط لوله، روسیه گاز طبیعی مایعشده (LNG) را با شناورهای ویژه به اروپا صادر میکند و پس از ایالات متحده، دومین تأمینکننده بزرگ LNG اتحادیه اروپا به شمار میرود.
رشد جزئی عرضه گاز در ماههای پایانی و آمار مقایسهای
در ماه دسامبر ۲۰۲۵، عرضه گاز از طریق خط لوله ترکاستریم به اروپا نسبت به نوامبر همان سال، ۱۲.۹ درصد افزایش یافت و به حدود ۵۶ میلیون متر مکعب در روز رسید؛ این حجم همچنین ۳ درصد بیشتر از نوامبر سال قبل بود. دادهها نشان میدهد صادرات از ترکاستریم در سال ۲۰۲۵ حدود ۷ درصد رشد کرده و به ۱۸ میلیارد متر مکعب رسیده، در حالی که این رقم در سال ۲۰۲۴ حدود ۱۶ میلیارد و ۸۰۰ میلیون متر مکعب بود.
با احتساب مسیر اوکراین، کل صادرات گاز روسیه در سال ۲۰۲۴ به ۳۲ میلیارد متر مکعب رسید که نسبت به ۲۰۲۳، ۱۳ درصد افزایش داشت. صادرات گازپروم به ترکیه نیز حدود ۲۰ میلیارد متر مکعب در سال است و این کشور را به یکی از شرکای کلیدی روسیه تبدیل کرده است.
