میدانید هنگامی که ستارهای در پایان عمر خود منفجر میشود، چه اتفاقی میافتد؟ در حقیقت توپ آتشین عظیمی از گازهای داغ منفحر شده و به تمام جهات شلیک میشود! تصویر روز ناسا که در رصدخانه اوکایمدن مراکش ثبت شده است، بقایای ابرنواختر (SNR) را نشان میدهد.
وقتی ستارهای پایان عمر خود منفجر میشود به آن انفجار ابرنواختری میگویند. در این فرایند لایههای بیرونی ستاره با سرعت بسیار زیاد به بیرون پرتاب میشود و موج ضربهای قوی ایجاد میکند. این موج محیط میانستارهای اطراف را فشرده و گرم میکند و باعث میشود گازها و عناصر موجود در آن بدرخشند.
ابرنواخترها نقش مهمی در چرخه کیهانی دارند؛ زیرا عناصر سنگینی که طی انفجار تولید شدهاند، در کهکشان پراکنده میشوند و مواد اولیه برای تشکیل ستارگان و سیارات جدید را فراهم میکنند.
در تصویر روز ناسا چه میبینیم؟
سحابی آبیرنگی که بالا سمت چپ تصویر قرار دارد، با کد SNR G179.0+02.6 شناخته میشود و کوچکتر به نظر میرسد. این ابرنواختر حدود ۱۱ هزار سال نوری از ما فاصله دارد و تقریباً ۵۰ هزار سال پیش ایجاد شده است. اگرچه این بقایا عمدتاً از گاز هیدروژن تشکیل شده، رنگ آبی آن ناشی از مقدار اندکی اکسیژن درون آن است.
بقایای بزرگتر که پایین سمت راست تصویر دیده میشود، «سحابی اسپاگتی» نام دارد و با کدهای Simeis 147 و sh2-240 فهرستبندی شده است. این ابرنواختر نیز حدود ۳ هزار سال نوری از زمین فاصله دارد و تقریباً ۴۰ هزار سال پیش ایجاد شده است.
باوجود تفاوت ظاهری در اندازه، این 2 بقایای ابرنواختر تقریباً همسن و هماندازهاند.
در تصویر خوشه ستارهای باز M37 هم دیده میشود. این خوشه نیز در فاصله ۴ هزار و ۸۰۰ سال نوری از ما قرار دارد.