ارسال مخفیانه جنگندههای آذربایجان به اوکراین فاش شد
به گزارش تیکاگو به نقل از سلام نو
به گزارش سلام نو به نقل از تسنیم،نشریه انگلیسی «دیلی اکسپرس» در مقالهای مدعی شده که «آذربایجان، متحد نزدیک سابق روسیه، مخفیانه جنگندههای نظامی از نوع سوخو-۲۲ (SU-22) به اوکراین میفروشد و همزمان گاز اوکراین را تأمین میکند.»
این رسانه با ارائه این خبر به عنوان یک گزارش جنجالی، نوشته است که «الهام علیاف»، رئیسجمهور آذربایجان، برای «گرفتن انتقام» از «ولادیمیر پوتین»، رئیسجمهور روسیه، دست به چنین اقداماتی میزند.
در این خبر تأکید شده که اگرچه باکو و مسکو سالها متحد بودهاند، اما اخیراً روابط تیره شده و آذربایجان در تلاش است تا نفوذ روسیه در قفقاز جنوبی را کاهش دهد و روابط نزدیکی با ترکیه برقرار کند.
نشریه مدعی است که آذربایجان جنگندههای بمبافکن سوخو-۲۲ را از راههای مخفی – از طریق زنجیره لجستیکی که از ترکیه، سودان و آلمان میگذرد – به اوکراین ارسال میکند. ادعا شده که هواپیماها تحت عنوان «کمکهای بشردوستانه» بارگیری شده و از مسیرهایی که قبلاً برای حمل سلاحهای روسی استفاده میشد، ارسال میشوند.
علاوه بر این، در همان مقاله ادعا شده که آذربایجان فروش گاز به اوکراین را نیز آغاز کرده است. گفته میشود که باکو مقدار کمی گاز را از طریق خط لوله ترانس-بالکان (مسیری که قبلاً تحت کنترل روسیه بود) به اوکراین میفرستد.
تکذیب باکو؛ «فانتزی برای جذب مخاطب»
منابع نزدیک به دولت آذربایجان، از جمله پورتال خبری «مینوال»، به نقل از منابع دولتی نوشتهاند که باکو در این درگیری به سیاست بیطرفی پایبند است و تنها کمکهای بشردوستانه به اوکراین ارسال میکند.
واکنش باکو: «همه گفتهها فانتزیهایی برای ترافیک (بازدید) ارزان است. آذربایجان از زمان آغاز جنگ روسیه و اوکراین در سال ۲۰۲۲ موضع بیطرف خود را اعلام کرده است. این کشور اعلام کرده که به هیچ یک از طرفین سلاح ارسال نخواهد کرد.»
بر اساس اطلاعات رسمی، باکو تاکنون تنها کمکهای بشردوستانه مانند دارو، غذا و تجهیزات انرژی به اوکراین ارسال کرده و این کار را به صورت علنی انجام داده است.
نشریه «کالیبر» (نزدیک به دولت آذربایجان) مینویسد که آذربایجان صادرات حجم ناچیزی گاز طبیعی به اوکراین را نیز رسماً تأیید کرده و این کار از طریق خط لوله ترانس-بالکان انجام میشود. یعنی «تجارت مخفی گاز» وجود ندارد؛ برعکس، تمام این همکاریهای انرژی با اسناد رسمی انجام میشود.
بیشتر بخوانید
تردیدهای فنی و لجستیکی؛ سوخو-۲۲ در آذربایجان وجود ندارد
بر اساس اطلاعات منابع باز، آذربایجان در اوایل دهه ۲۰۰۰ این هواپیماهای قدیمی «فیتر» (SU-17/22) را به طور کامل از رده خارج کرده است. ناوگان هوایی رزمی نیروی هوایی آذربایجان در حال حاضر عمدتاً از جنگندههای میگ-۲۹، هواپیماهای تهاجمی سوخو-۲۵ و جنگندههای جی اف-۱۷ (JF-17) که قرار است خریداری شوند، تشکیل شده است. یعنی ادعای ارسال مخفیانه سوخو-۲۲های دوران شوروی به اوکراین از نظر فنی-نظامی مشکوک است.
«کالیبر» با تحلیل مقاله «دیلی اکسپرس» خاطرنشان میکند که در این نوشته هیچ مدرک مشخصی – نه عکس، نه سند و نه سوابق پروازی – ارائه نشده و تنها اتهاماتی در قالب «به گفته منبع ما» مطرح شده است.
این نشریه مینویسد که مخفی نگه داشتن چنین انتقال تسلیحاتی بزرگی (به ویژه جنگنده) غیرممکن است: «هر کسی که کم و بیش از معماری امنیتی منطقه آگاه باشد، میفهمد که اگر آذربایجان واقعاً تجهیزات نظامی به اوکراین میفرستاد، واکنش مسکو فوری و سخت میبود.»
سناریوی عجیب ترانزیت؛ از ترکیه تا سودان و آلمان
طبق روایت «دیلی اکسپرس»، هواپیماها قطعهقطعه شده و ابتدا از آذربایجان به ترکیه، از آنجا به سودان و در نهایت به آلمان منتقل شده و از آلمان به اوکراین تحویل داده شدهاند.
حمل هرگونه محموله نظامی از طریق سه منطقه مختلف عملیاتی بسیار دشوار است. هر کشوری دارای کنترل حریم هوایی و گمرک بار است. به ویژه در آلمان که یک کشور عضو اتحادیه اروپا است، ترانزیت چنین محمولههای مشکوکی بدون شناسایی شدن واقعبینانه نیست.
در مورد نسخه حمل تحت نام کمکهای بشردوستانه، این نیز عملاً غیرممکن به نظر میرسد. هر محموله بشردوستانه مستندسازی و محتویات آن اعلام میشود. جنگندهها، هر چقدر هم که قطعهقطعه شوند، محمولههای حجیم و سنگینی هستند که به هواپیماهای باری یا کشتیهای کانتینری نیاز دارند. چنین قطعات بزرگی بدون مجوزها و اسناد خاص نمیتوانند از مرزها عبور کنند.
چرا نام سودان مطرح شده است؟
در پسزمینه این ادعا، رویداد دیگری در سال ۲۰۲۲ وجود دارد. در آن سال، برخی منابع ادعا کردند که آذربایجان بمبهای هوایی به اوکراین ارسال کرده است. در آن روایت نیز نام سودان به عنوان کشور ترانزیت مطرح شد.
ادعا میشد که توافقی بین شرکت صنایع دفاعی آذربایجان «CIHAZ» و صادرکننده دولتی اوکراین «Ukrspecexport» صورت گرفته و محموله توسط شرکت هواپیمایی باری اوکراینی «مریدین» در مسیر خارطوم (سودان) – ژشوف (لهستان) حمل شده است. این اطلاعات تا حدودی با اسناد (فاکتورهای لو رفته) پشتیبانی میشد و نوع بمبها نیز مشخص بود: بمبهای هدایت لیزری QFAB-250 LG تولید مشترک آذربایجان و ترکیه.
با این حال، تفاوت مهمی وجود دارد: صحبت از چند ده بمب و خمپاره بود که نسبتاً کوچک هستند و در کانتینر قابل حملاند. اما جنگنده مقیاس کاملاً متفاوتی دارد.
روابط باکو-مسکو؛ از تنش تا عذرخواهی پوتین
«دیلی اکسپرس» در تحلیل خود به تیره شدن روابط باکو و مسکو، به ویژه پس از حادثه سرنگونی هواپیمای مسافربری آذربایجان توسط روسیه اشاره میکند. درست است که این حادثه تنش جدی ایجاد کرد و علیاف واکنش تندی نشان داد، اما در اکتبر امسال در حاشیه نشست دوشنبه (تاجیکستان)، پوتین و علیاف دیدار کردند و پوتین رسماً عذرخواهی کرد و پذیرفت که سامانههای پدافند هوایی روسیه «به اشتباه» هواپیمای آذربایجان را هدف قرار دادهاند.
در نتیجه، هر دو طرف تلاش کردهاند این حادثه را به صورت رسمی حل و فصل کنند و روابط دیپلماتیک را به حالت عادی بازگردانند. بنابراین، تأکید «دیلی اکسپرس» بر خصومت عمیق و انگیزه انتقامجویی علیاف، با واقعیتهای دیپلماتیک اخیر همخوانی کامل ندارد.
انتهای پیام/
