آشنایی با انواع صنایع دستی ایران؛ از سفال و فرش تا خاتم و فیروزه کوبی
به گزارش تیکاگو به نقل از کجارو
صنایع دستی در ایران مجموعهای از هنرهای سنتی هستند که با دست و بدون استفاده از ابزارهای صنعتی ساخته میشود. این آثار معمولا از مواد طبیعی مانند چوب، فلز، خاک، سنگ و الیاف بافتهشده تولید میشوند و ریشه در فرهنگ و زندگی روزمره مردم دارند. از میان شناختهشدهترین آنها میتوان به فیروزهکوبی، قلمزنی، میناکاری، خاتمکاری، منبتکاری، معرقکاری، ظروف سرامیکی، فرش، گلیم و ترمه اشاره کرد؛ هنرهایی که هرکدام مواد اولیه، شیوه ساخت و کاربرد خاص خود را دارند. این محصولات فقط بهعنوان وسایل تزئینی شناخته نمیشوند، بلکه در اغلب خانهها برای مصرف روزمره یا بهعنوان سوغات و هدیه مورد استفاده قرار میگیرند. اگر قصد خرید یکی از این آثار را دارید، آشنایی با انواع صنایع دستی ایران شما را در انتخابی دقیقتر و متناسب با نیازتان راهنمایی میکند. در ادامه، با هرکدام از این هنرها آشنا خواهید شد.
فیروزهکوبی؛ زیباترین صنایع دستی ایران
فیروزهکوبی هنری است که در آن خردهسنگهای فیروزه نیشابور بهصورت دستی روی سطح ظروف فلزی چسبانده میشوند. این هنر بیشتر روی ظروف مسی انجام میگیرد، اما گاهی از نقره، برنج یا برنز نیز استفاده میشود. هرچه قطعات سنگ با فاصله کمتری کنار هم قرار بگیرند، ارزش نهایی ظرف بیشتر است. این هنر ابتدا در مشهد شکل گرفت و بعدها در اصفهان گسترش یافت و به یکی از محصولات محبوب در بازار صنایع دستی تبدیل شد.
ظروف فیروزهکوب برای دکور، هدیه یا سوغات کاربردی هستند. برای مشاهده، خرید و قیمت انواع ظروف صنایع دستی و فیروزهکوبی پیشنهاد میکنیم به سایت فروشگاه هلیا باکس مراجعه کنید تا انواع صنایع دستی و ظروف مسی را با تضمین اصالت کالا خریداری کنید.
خاتمکاری؛ ترکیب استخوان، چوب و فلز
در خاتمکاری به عنوان انواع صنایع دستی ایران، قطعات خیلی ریز و مثلثیشکل از چوب، فلز (مس یا برنج) و استخوان در کنار یکدیگر چسبانده میشوند تا یک طرح هندسی منظم ایجاد کنند. این ترکیب، طرحهایی دقیق، ظریف و متقارن به وجود میآورد که معمولا روی جعبهها، قابها، میزهای کوچک و صفحههای شطرنج دیده میشود. خاتمکاری به مهارت فراوان، دقت بالا و زمانبر بودن معروف است. این هنر بیشتر در شیراز و اصفهان تولید میشود و یکی از نمونههای خاص صنایع دستی ایران است.
انواع ظروف خاتمکاری را با اصالت و کیفیتی تضمینی شده از فروشگاه اینترنتی هلیاباکس خریداری کنید.
قلمزنی؛ نقشآفرینی با قلم و چکش روی فلز
در قلمزنی، هنرمند با استفاده از قلمهای فلزی و چکش، طرحهایی مانند گل، پرندگان، چهره یا نقوش اسلامی را روی ظروف فلزی ایجاد میکند. این هنر سابقهای چند هزار ساله در میان انواع صنایع دستی ایران دارد و در شهرهایی مانند اصفهان، تبریز و شیراز رواج پیدا کرده است. اجرای طرحها در هنر قلمزنی، نیازمند دقت بالا، تسلط بر ضربهزنی و درک صحیح از فرم و حجم است. ظروف قلمزنی شده بیشتر برای کاربردهای تزئینی استفاده میشوند، اما برخی نمونهها نیز کاربرد مصرفی روزانه دارند. این هنر ترکیبی از مهارت دستی و زیبایی سنتی است.
میناکاری؛ طراحی با رنگ و آتش روی فلزات
میناکاری هنر طراحی و رنگآمیزی روی ظروف فلزی است که با لعاب پوشانده شدهاند. در این هنر، رنگها پس از اجرا در کوره حرارت میبینند تا ثابت و براق شوند. رایجترین رنگها در این هنر شامل آبی فیروزهای، سبز، سفید و سرمهای هستند که از عناصر رنگی سنتی ایران گرفته شدهاند. ظروف میناکاریشده معمولا شامل بشقاب، گلدان، قاب، جعبه و وسایل تزئینی دیگر میشوند. این هنر بیشتر در اصفهان رواج دارد و در کنار زیبایی ظاهری، دوام قابل توجهی نیز دارد.
منبتکاری؛ حجاری دستی روی چوبهای سخت
منبتکاری هنری است که شامل تراشیدن طرحهای برجسته روی چوب میشود. برای این کار معمولا از چوبهای مقاوم مانند گردو، راش یا چنار استفاده میشود. طرحهای منبتکاری اغلب الهامگرفته از طبیعت، گل و گیاه یا نقشهای اسطورهها هستند. این هنر بیشتر در تولید مبلمان سنتی، درهای چوبی، تابلو و محراب استفاده میشود. گفتنی است که ملایر از مهمترین مراکز تولید منبتکاری در ایران است.
معرقکاری؛ چیدن قطعات رنگی برای ساخت تصویر
در معرقکاری، قطعات کوچک و نازکی از چوب، صدف، فلز، آینه یا شیشه رنگی بر اساس یک طرح مشخص روی سطح چوب چسبانده میشوند. برخلاف منبتکاری، این هنر شامل تراش نیست، بلکه با کنار هم قرار دادن مصالح مختلف، تصویر یا طرح بهوجود میآید. پس از چسباندن قطعات، سطح کار سنبادهکاری و صاف میشود. تابلوهای معرقکاریشده، قابها و میزهای تزئینی از محصولات رایج این هنر هستند. این هنر ترکیبی از طراحی، چیدمان و رنگ است.
ظروف سرامیکی؛ هنر لعاب و نقش روی خاک در صنایع دستی ایران
ظروف سرامیکی با استفاده از خاک رس شکل داده میشوند، سپس لعابکاری شده و در کوره پخته میشوند تا استحکام بیشتری پیدا کنند. روی این ظروف معمولا نقوش سنتی با رنگهایی مثل آبی، سبز و کرم اجرا میشود. شهرهای یزد، همدان (لالجین) و سیستان از مراکز اصلی تولید ظروف سرامیکی در ایران هستند. این ظروف ضمن داشتن کاربرد تزئینی، در آشپزخانه نیز استفاده میشوند. ترکیب طرحهای سنتی با فرمهای مدرن، باعث شده محبوبیت این هنر بیشتر شود.
فرش و گلیم؛ صنایع دستی ارزشمند ایرانی
فرش یکی از شناختهشدهترین صنایع دستی ایران است که با گرههای منظم و طرحهای سنتی بافته میشود. این بافتهها معمولا از پشم، پنبه یا ابریشم تهیه شده و در اندازههای مختلف تولید میشوند. در مقابل، گلیم بافتی سادهتر، نازکتر و بدون پرز است که معمولا برای زیرانداز یا دوخت وسایل تزئینی مثل کیف یا کوسن مورد استفاده قرار میگیرد. بافت فرش در شهرهایی مانند تبریز، نایین، کاشان و کرمان رواج دارد و گلیم در استانهایی مثل فارس، کردستان و خراسان تولید میشود.
ترمه؛ پارچهای سنتی از دل یزد
ترمه پارچهای نرم و نسبتا ضخیم است که از نخهای ابریشم، پشم یا پلیاستر بافته شده و طرحهای سنتی روی آن اجرا میشود. معروفترین نقشهای ترمه شامل بتهجقه و گلهای اسلیمی هستند. این هنر بیش از ۴۰۰ سال قدمت داشته و در یزد رواج دارد. ترمه برای دوخت رومیزی، کیف، مانتو، کوسن و سایر وسایل تزیینی دیگر استفاده میشود. امروزه ترکیب طرحهای سنتی ترمه با سبکهای مدرن، باعث شده استفاده از آن گسترش بیشتری پیدا کند.
صنایع دستی ایران را با تضمین اصالت کالا از هلیا باکس خریداری کنید
صنایع دستی در ایران شامل هنرهایی مانند فیروزهکوبی، قلمزنی، میناکاری، خاتمکاری، منبتکاری، معرقکاری، ظروف سرامیکی، فرش، گلیم و ترمه هستند که هرکدام با متریال، روش ساخت و کاربرد متفاوت تولید میشوند. این آثار تنها جنبه تزیینی ندارند و بهعنوان وسیله مصرفی، دکوری یا سوغات نیز استفاده میشوند.
در فروشگاه اینترنتی هلیا باکس انواع ظروف مسی، خاتمکاری، فیروزهکوبی و سایر هنرهای دستی ایران را مینوانید به صورت آنلاین خریداری کنید و درب منزل تحویل بگیرید. هلیا باکس به عنوان تولید و عرضهکننده، انواع ظروف مسی و صنایع دستی را با تضمین کیفیت و اصالت کالا و در بستهبندیهای محکم و ایمن به فروش میرساند. برای ثبت سفارش به سایت هلیا باکس مراجعه کنید.
