اصلازمان یکی از گران‌بهاترین دارایی‌ها ما است، دارایی که همهٔ ما به‌طور مساوی از آن برخورداریم، اما بسیاری از ما احساس می‌کنیم هرگز زمان کافی نداریم. این در حالی است که پژوهش‌هایی مانند «نظرسنجی مصرف زمان در آمریکا» نشان می‌دهد آمریکایی‌ها به‌طور میانگین روزانه دست‌کم چهار و نیم ساعت زمان فراغت دارند. با وجود این، بسیاری از ما مدام می‌گوییم: «وقت انجام دادن کارهای مهمم را ندارم.» پس واقعاً چه اتفاقی در حال رخ دادن است؟ چرا با اینکه این‌همه زمان آزاد در اختیار داریم، باز هم برای کارهای لذت‌بخش و رضایت‌بخش کم می‌آوریم؟ این جا باید به سراغ استراتژی ساده مدیریت زمان رفت .
ما نمی‌توانیم زمان را کنترل کنیم؛ اما کاری می‌توانیم کارها و زمان خود را مدیریت کنیم. اگرچه گاهی احساس می‌کنیم زمان از دستمان در می‌رود، اما استراتژی‌هایی وجود دارد که می‌توانیم برای بازپس گرفتن کنترل زمان و تمرکز بر کارهایی که مهم از آن‌ها کمک بگیریم.
۱. لذت افزودن: معنا بخشیدن به زمان
نخستین استراتژی برای کنترل زمان، «لذت افزودن» است. شاید در نگاه اول این استراتژی متناقض به نظر برسد، اما گاهی بهترین شیوهٔ مدیریت زمان این است که کارهای بیشتری را انجام دهید.
میانگین زمان فراغت روزانه برای یک فرد آمریکایی حدود چهار و نیم ساعت است. همهٔ ما لزوماً از این وقت فراغت به بهترین شکل استفاده نمی‌کنیم، اما همین زمان فراغت فرصتی کلیدی برای معنادار کردن روز است. پس به جای گذراندن منفعلانهٔ زمان خود با سرگرمی‌هایی که کمکی به حس خوبتان نمی‌کنند، کاری الهام بخش و معنادار انجام دهید.
«لذت افزودن» یعنی آگاهانه انتخاب کنید وقت خود را صرف سرگرمی‌ها، علایق و فعالیت‌هایی کنید که به شما انرژی می‌دهند. کتاب خواندن، ورزش کردن، یاد گرفتن مهارت جدید، یا وقت گذراندن با عزیزان همگی می‌توانند مثال‌هایی از این دست باشند. انجام فعالیت‌هایی که برایتان معنا دارد، روزهایتان را پربارتر می‌کند.
وقتی آگاهانه تصمیم می‌گیرید فعالیت‌های لذت‌بخش و ارزشمند را به برنامهٔ روزانه‌تان اضافه کنید، احساس می‌کنید بیشتر بر زمان خود مسلط هستید. به مرور، این تغییر باعث می‌شود رضایت بیشتری را تجربه کنید. برنامه‌های مدیریت زمان می‌توانند در این بخش به شما کمک کنند.
۲. هنر حذف کردن: آنچه شما را فرسوده می‌کند حذف
دومین استراتژی برای کنترل زمان، «هنر حذف کردن» است. این رویکرد بر حذف فعالیت‌هایی تمرکز دارد که انرژی شما را تحلیل می‌برند، زمانتان را هدر می‌دهند یا استرس غیرضروری ایجاد می‌کنند. در همین بخش باید به فکر به حداقل رساندن حواس پرتی ها باشید.
همهٔ ما وظایف و تعهداتی داریم، اما واقعیت این است که هر فعالیتی ضروری یا معنادار نیست. حتی گاهی بخش قابل‌توجهی از زمان ما صرف کارها یا رویدادهایی می‌شود که نه با ارزش‌هایمان همخوانی دارند، نه به رفاه ما کمک می‌کنند. شرکت در جلسه‌هایی که بی‌هدف به نظر می‌رسند، معاشرت‌هایی که ما را خسته می‌کنند، یا پذیرفتن تعهداتی که ربطی به اهدافمان ندارند، از همین دسته‌اند. این‌ها همگی می‌توانند زمان ما را ببلعند و حس نارضایتی یا سرخوردگی بر جای بگذارند.
برای بازپس گرفتن کنترل زمانتان، بفهمید کدام کارها دیگر به درد شما نمی‌خورند. آیا وظایفی در محل کارتان دارید که می‌توان آن‌ها را برون‌سپاری کرد یا حذفشان کرد؟ روابط یا قرارهای اجتماعی‌ای دارید که بیشتر خسته‌تان می‌کند تا خوشحال؟ تأثیرات منفی یا ارتباطاتی در زندگی‌تان وجود دارند که می‌توانید از آن‌ها فاصله بگیرید؟
هدف «حذف کردن»، ایجاد فضایی برای چیزهایی است که واقعاً اهمیت دارند. با حذف حواس‌پرتی‌ها و تعهداتی که دیگر به شما سودی نمی‌رسانند، می‌توانید روی فعالیت‌ها و روابطی متمرکز شوید که با ارزش‌هایتان همسو هستند. به مرور، این اقدام کمک می‌کند زمانتان را دوباره در اختیار خود بگیرید و برای کارها و روابطی که شادی و معنای واقعی به زندگی‌تان می‌بخشند، جا باز کنید. حذف کردن بخشی از هنر مدیریت زمان برای افزایش بهره وری است.
۳. قدرت جایگزینی: آنچه را دوست ندارید با چیز بهتری عوض کنید
سومین استراتژی برای کنترل زمان، «جایگزینی» است. در این شیوه، فعالیت‌ها یا تعهداتی که برایتان جذاب یا مفید نیستند، با کارهایی که بیشتر با اهدافتان همسو هستند، جایگزین می‌شوند. اگر دنبال افزایش بهره‌وری هستید، جایگزینی را جدی بگیرید.
گاهی اوقات، امکان حذف کامل بعضی از وظایف از زندگی‌مان وجود ندارد. شاید شغل سنگینی دارید یا مسئولیت خانوادگی‌ای که هیچ راه فراری از آن نیست. در چنین مواردی، شاید نتوانید آن وظیفه را به‌کلی حذف کنید، اما می‌توانید تجربه‌تان را از آن بهتر کنید.
«جایگزینی» به این معناست که راهی پیدا کنید تا زمانی که صرف وظایف اجتناب‌ناپذیر می‌کنید، معنادارتر شود. به‌عنوان مثال، اگر شغلتان برایتان فرساینده است، می‌توانید پروژه‌ها یا فعالیت‌هایی را بپذیرید که با علایق شما سازگارترند؟ یا اگر درگیر روزمرگی شده‌اید و کارهای تکراری باعث خستگی‌تان شده‌اند، می‌توانید آن‌ها را با فعالیت‌هایی جایگزین کنید که برایتان جذابیت و انگیزه بیشتری به همراه دارند؟
شیوهٔ دیگر برای استفاده از «جایگزینی» این است که در رویکرد خود به کارهای روزانه تجدیدنظر کنید. اگر جلسات کاری بیش‌ازحد و بی‌نتیجه دارید، آیا می‌توانید بخشی از آن زمان را به آموزش شخصی یا فعالیت‌های خلاقانه اختصاص دهید تا انرژی بیشتری بگیرید؟ اگر انجام برخی کارهای خانه کسالت‌بار است، می‌توانید با گوش دادن به موسیقی یا پادکست آن را لذت‌بخش‌تر کنید؟
با جایگزین کردن فعالیت‌هایی که برایتان خوشایند نیستند با آن‌هایی که شادی و رضایت بیشتری می‌آورند، حتی زمانی که نمی‌توانید بعضی وظایف را کاملاً حذف کنید، می‌توانید نوع گذران روزتان را متحول کنید. «جایگزینی» به شما قدرت می‌دهد تا در چارچوب شرایط موجود، بهترین استفاده را از زمانتان ببرید و مطمئن شوید وقتتان صرف اموری می‌شود که به خوشبختی و رضایتتان کمک می‌کنند.
کنترل زمانتان را به دست بگیرید: رویکردی تازه به زندگی
زمان تنها منبعی است که همهٔ ما به شکلی یکسان از آن برخورداریم، اما اغلب به نظر می‌رسد هیچ‌گاه به اندازهٔ کافی از آن نداریم. بااین‌حال، با به‌کارگیری این سه استراتژی ساده مدیریت زمان می‌توانید زمان و زندگی خود را پس بگیرید و کارایی بیشتر و بهتری را تجربه کنید.
افزودن: فعالیت‌های معنادار و هدفمند را که شادی و احساس تحقق به شما می‌دهند، به برنامهٔ روزانه‌تان اضافه کنید.
حذف کردن: آنچه انرژی‌تان را هدر می‌دهد، برایتان استرس غیرضروری ایجاد می‌کند یا زمانتان را می‌بلعد کنار بگذارید.
جایگزینی: کارهایی را که چندان دوست ندارید، با فعالیت‌هایی جایگزین کنید که با ارزش‌ها و اهدافتان هماهنگ‌ترند.
با به‌کارگیری این سه استراتژی ساده مدیریت زمان، دیگر احساس نخواهید کرد زمان از کف‌تان می‌رود. در عوض، کنشگرانه تصمیم می‌گیرید که زمانتان صرف چه شود. زمان باارزش است و نحوهٔ گذران آن، به شکلی مستقیم زندگی شما را شکل می‌دهد. پس از همین امروز شروع کنید و زندگی‌تان را از فعالیت‌هایی پر کنید که شادی، رشد و رضایت بیشتری برایتان به ارمغان می‌آورند.
منبع: psychologytoday
