به گزارش پایگاه فکر و فرهنگ مبلغ، با وجود احترام برابر به تمامی ائمه اطهار علیهم السلام این پرسش مطرح است که چرا تنها با شنیدن نام حضرت قائم (عج) به قیام میایستیم و دست راست خود را بر سر میگذاریم؟
بنابر روایت حوزه، در خصوص این عمل، باید توجه داشت که پارهای از امور در عرف متشرعین شکل گرفته و به تدریج به فرهنگ بدل میشوند، ریشه برخی از این امور، روایات منقول است و برخی دیگر چنین نیستند.
آداب و رسومی که در عزاداریها، جشنها و مراسم گوناگون پدید میآیند، لزوماً در جزئیات، منطبق با روایات نیستند، اما هنگامی که کلیت یک عمل، ذاتاً ناپسند نبوده و حتی از جهاتی مورد تأیید دین باشد، این فرهنگها و رسوم نیز فینفسه اشکالی ندارند.
در خصوص قیام به هنگام شنیدن نام امام عصر (عج)، دو روایت احتمالاً منشأ این عمل گردیده است.
نخست، روایتی است از امام رضا (ع) نقل شده که “دعبل خزاعی” در محضر ایشان قصیدهای میخواند، و چون به نام امام عصر (عج) و لقب «قائم» رسید، امام رضا (ع) از جای برخاست، دست بر سر نهاد و از خداوند تعجیل در فرج آن حضرت را مسئلت نمود.
دیگر، روایتی است از امام صادق (ع) که ایشان نیز به هنگام ذکر نام امام (ع) قیام میکردند و این قیام را نشانه احترام به امام میدانستند.
اگرچه این دو روایت از نظر سندی، در کتب معتبر ما به طور قطعی یافت نمیشوند؛ اما با این حال، سنتی است که علمای بزرگ و بزرگان دین به آن ملتزم بودهاند. نام همه ائمه (علیهمالسلام) با احترام یاد میشود، اما این عمل خاص، یعنی قیام کردن و دست بر سر گذاشتن، مختص به امام زمان (عج) است.
برخی معتقدند این عمل تنها مختص به لقب «قائم» است، نه هرگاه که نام ایشان برده میشود؛ در هر صورت، قیام و دست بر سر نهادن، شاید نمادی از پذیرش ولایت امام عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف) باشد.
اما در مجموع، باید به این نکته توجه داشت که شکلگیری اینگونه سنتها، مادامی که به بدعت در دین نینجامد و به این معنا انجام نپذیرد که گویی یک توصیه دینی است، اشکالی ندارد؛ بلکه به عنوان نمادی از احترام، فرهنگ و رسوم، و به منظور تعظیم امام عصر (عج) و یادآوری نام مبارک ایشان، قابل انجام است. ریشه روایی این عمل نیز، همانگونه که پیشتر عرض شد، موجود است.