ناامنی چیست و چگونه میتوان بر آن غلبه کرد؟
به گزارش تیکاگو به نقل ازسلامت نیوز
به گزارش سلامت نیوز به نقل از verywellmind، ناامنیها افکار و باورهای منفیای هستند که باعث شک به خود میشوند. دکتر رومانوف توضیح میدهد که این احساسات میتوانند در حوزههای مختلفی مانند روابط عاطفی، شغل، تصویر بدنی یا توانایی فرد در مدیریت موقعیتهای اجتماعی شکل بگیرند.
به گفته انجمن روانشناسی آمریکا، ناامنی میتواند اعتماد به دیگران، ایجاد روابط سالم، اطمینان به تواناییهای فردی و رسیدن به اهداف را دشوار کند. اگر دائماً مضطرب، مردد یا ناآرام هستید، احتمالاً برایتان سخت است که خودِ واقعیتان باشید و در پوست خود احساس راحتی کنید.
ناامنی احساسی فرساینده است، زیرا فرد را وادار میکند مدام ارزش، شایستگی و جایگاه خود را زیر سؤال ببرد.
در این مطلب، به ویژگیها و علل ناامنی و همچنین راهکارهایی برای افزایش اعتماد به نفس و کاهش احساس ناامنی میپردازیم.
ویژگیهای افراد ناامن
به گفته دکتر رومانوف، افراد ناامن معمولاً ویژگیهای زیر را دارند:
احساس ناکافی بودن
شک مداوم به ارزش شخصی
عدم اطمینان به خود
تردید و بدبینی در روابط
ترس از طرد شدن
احساس غریبه بودن در موقعیتهای اجتماعی
تمرکز وسواسگونه بر نقصها
حساسیت بیش از حد به انتقاد
نداشتن اعتماد به خود برای مدیریت شرایط دشوار
اجتناب از ریسکهای شخصی یا حرفهای
در مقابل، افراد امن
اعتماد به نفس دارند
از عزت نفس سالم برخوردارند
به غرایز و قضاوت خود اعتماد میکنند
در روابط احساس امنیت دارند
وابسته به تأیید دیگران نیستند
در جمعها راحت هستند
خود و بدنشان را میپذیرند
پذیرای بازخورد سازندهاند
به توانایی خود برای مقابله با چالشها ایمان دارند
از دنبال کردن خواستههایشان نمیترسند
علل بالقوه ناامنی
دکتر رومانوف به چند عامل مهم اشاره میکند:
1. آسیبهای دوران کودکی
تجربههایی مانند آزار، بدرفتاری، بیتوجهی یا طرد شدن توسط مراقبان میتواند این باور را ایجاد کند که «به اندازه کافی خوب نیستم». این تجربیات به عزت نفس آسیب میزنند و احساس ناامنی را تقویت میکنند.
2. روابط ناسالم
بودن در روابطی که در آن مورد بیاحترامی، تحقیر یا سوءاستفاده قرار میگیرید، اعتماد به دیگران و حتی اعتماد به قضاوت خودتان را دشوار میکند.
3. شکستهای بزرگ
طلاق، جدایی، اخراج از کار یا شکستهای مهم زندگی میتوانند بهشدت اعتماد به نفس را کاهش داده و احساس ناامنی ایجاد کنند.
4. تمرکز بر تأیید بیرونی
وقتی ارزشمندی خود را فقط بر اساس پاداشها، موفقیتهای ظاهری یا نظر دیگران میسنجید، احساس امنیت درونی تضعیف میشود.
5. عوامل اجتماعی و فرهنگی
جامعه اغلب استانداردهای غیرواقعی از زیبایی، موفقیت و سبک زندگی ارائه میدهد. مقایسه مداوم خود با این معیارها میتواند ناامنی را تشدید کند.
تأثیرات منفی ناامنی
مشکلات در روابط
ناامنی باعث میشود دائماً جایگاه خود را در روابط زیر سؤال ببرید و از رها شدن بترسید. این ترسها میتوانند به پیشگوییهای خودتحققبخش تبدیل شوند؛ یعنی رفتارهایی از شما سر بزند که دیگران را از شما دور کند.
برای مثال، بدبینی، کنترلگری یا ترس از خیانت میتواند منجر به تنش و در نهایت پایان رابطه شود.
مشکلات شغلی
افراد ناامن معمولاً ریسکپذیری کمتری دارند و فرصتهای رشد را از دست میدهند. حساسیت بیش از حد به انتقاد نیز میتواند مانع یادگیری و پیشرفت شود.
اعتماد به نفس در محیط کار اهمیت زیادی دارد؛ زیرا دیگران معمولاً تصویری را که شما از خود ارائه میدهید، میپذیرند. اعتماد به نفس باعث میشود معتبرتر به نظر برسید، تأثیر اولیه قویتری بگذارید و بهتر با چالشها کنار بیایید.
مشکلات سلامت روان
پژوهشها نشان میدهند ناامنی با مسائل زیر مرتبط است:
استرس
اضطراب
افسردگی
اختلالات خوردن
اختلالات شخصیت
وسواس فکری-عملی (OCD)
مصرف مواد و اعتیاد
اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)
رفتارهای جنسی پرخطر
افکار و رفتارهای خودکشی
احتکار
چگونه کمتر ناامن باشیم؟
دکتر رومانوف راهکارهای زیر را پیشنهاد میکند:
1. شناسایی محرکها
موقعیتهایی که باعث ناامنی شما میشوند را شناسایی و واکنشهای خود را ثبت کنید. نوشتن در دفترچه میتواند خودآگاهی شما را افزایش دهد.
2. به چالش کشیدن خودگویی منفی
وقتی صدای درونی منفی فعال میشود، آن را آگاهانه به چالش بکشید. مثلاً به جای «من افتضاحم و همه مسخرهام میکنند»، بگویید: «من این کار را انجام میدهم چون دوستش دارم، نه برای تأیید دیگران.»
3. تمرکز بر نقاط قوت
به جای تمرکز افراطی بر ضعفها، توانمندیها و پیشرفتهای خود را ببینید.
4. بازیابی احساس اعتماد به نفس
لحظاتی را به یاد بیاورید که به خود افتخار میکردید و آن حس، زبان بدن و طرز فکر را دوباره در خود فعال کنید.
5. راحت شدن با ناراحتی
رشد اغلب در دل ناراحتی اتفاق میافتد. هر روز کاری انجام دهید که کمی شما را از منطقه امنتان خارج کند.
6. در نظر گرفتن درمان
اگر ناامنیها زندگی شخصی یا شغلیتان را مختل کردهاند، کمک گرفتن از متخصص سلامت روان میتواند بسیار مؤثر باشد.
ناامنی احساسی دردناک و محدودکننده است که میتواند شما را نسبت به خود، روابط، تواناییها و اهدافتان دچار تردید کند. اما با آگاهی، تمرین و در صورت لزوم دریافت کمک تخصصی، میتوان بر آن غلبه کرد و زندگیای را ساخت که واقعاً میخواهید.
