روستای ازغد؛ ماسوله کوچک خراسان با تاریخ چند هزارساله
به گزارش تیکاگو به نقل از کجارو
روستای تاریخی ازغد، که در میان اهالی با نام قدیمی «زقی» به معنای دره تنگ و پر آب نیز شناخته میشود، در دامنههای خوشآبوهوای بینالود و حدود ۲۵ کیلومتری غرب مشهد قرار دارد. این روستای ییلاقی با چشماندازهای کوهستانی، باغهای سرسبز و سکونتگاهی دیرین، یکی از قدیمیترین روستاهای منطقه طرقبه بهشمار میآید. شواهد مختلف نشان میدهد که تاریخ سکونت در این محدوده به چند هزار سال پیش بازمیگردد و وجود سنگقبرهایی با خطوط کهن و بناهای تاریخی، دیرینگی این آبادی را تایید میکند.
مسجد جامع ازغد، مهمترین اثر تاریخی روستا است؛ بنایی ارزشمند که ساخت آن به دوره شاهرخ تیموری نسبت داده میشود و در سال ۸۳۴ هجری قمری تاریخنگاری شده است. فضای داخلی مسجد با دوازده ستون چوبی که بر پایههای سنگی استوار شدهاند، جلوهای کمنظیر دارد و ایوان آن با کتیبههای مرمری دوره فتحعلیشاه تزئین شده است. درِ چوبی نفیس مسجد، با منبتکاریهای اصیل و گرهچینی ظریف، یکی از شاخصترین نمونههای هنر چوب ایرانی محسوب میشود.
ازغد علاوه بر معماری تاریخی، به دلیل بافت پلکانی و خانههایی که با سنگ، چوب و گل ساخته شدهاند، چهرهای اصیل و کاملا بومی دارد. قرارگیری روستا در میان درهای باریک و پرآب، باعث شده است تا نام «زغ» (بهمعنای دره تنگ) در گویش محلی به آن نسبت داده شود و بهمرور به «ازغد» تبدیل شود.
در کنار مسجد، دو چنار کهنسال با تنههایی عظیم و چند صدساله خودنمایی میکنند؛ درختانی که بهگفته اهالی، بیش از هزار سال قدمت دارند و به نوعی، نماد تاریخی روستا محسوب میشوند. گورستانهای قدیمی، مسیرهای کوهپیمایی همچون زِقیدره و کمیندره و پیشینه فرهنگی غنی مردم روستا، ازغد را به مقصدی جذاب برای طبیعتگردان، علاقهمندان تاریخ و گردشگران خوشذوق تبدیل کرده است. (azqad)
