به گزارش کلیک طبق بخشنامه بانک مرکزی از امروز تمامی معاملات سامانه نیما به طورکامل متوقف و به بازار ارزتجاری منتقل خواهد شد.
با این اتفاق بازار ارز تجاری به تنها بازار تامین ارز کشور در حوزه تجاری و بازرگانی تبدیل خواهد شد که دربرگیری آن بیش از ۸۰درصدی مبادلات ارزی کشور است.
به گفته سخنگوی مرکز مبادله ارز و طلای ایران در این بازار، فرایند رفع تعهد ارزی صادرکننده‌ها از طریق سامانه بازار ارز تجاری و به صورت خودکار انجام خواهد شد.
اصغر بالسینی گفت: از شهریور ماه ۱۴۰۳ بازار ارز تجاری به صورت آزمایشی راه اندازی شد و از تاریخ ۲۶ آذرماه سال جاری، به‌منظور رفع تعهد صادراتی از طریق واگذاری ارز حاصل از صادرات به دیگران، کلیه صادرکنندگان ارز اشخاص فعالیت رسمی خود را در بازار ارز تجاری آغاز کردند.
متعاقب این موضوع، در تاریخ ۱۷ دی ماه سال جاری، شرکت‌های پتروشیمی به عنوان بزرگ‌ترین عرضه کنندگان ارز در کشور به بازار ارز تجاری گام نهادند و قدم دیگری برای خروج از سامانه نیما و انجام معاملات در بازار ارز تجاری برداشته شد.
همچنین طبق اعلام بانک مرکزی، تمامی صادرکنندگان و واردکنندگان که عرضه کنندگان و متقاضیان ارزی در کشور هستند تا ۳۰ دی ماه فرصت داشتند که در سامانه ارز نیما معاملات خود را انجام دهد و از اول بهمن ماه امسال (امروز) تمام صادرکنندگان و واردکنندگان در کشور ملزم هستند، خرید و فروش ارز و همچنین رفع تعهد صادراتی و وارداتی خود را از طریق بازار ارز تجاری مرکز مبادله انجام دهند.
گفتنی است؛ آخرین قیمت حواله دلار در این بازار ۶۶ هزار و ۶۰۰ تومان و اسکناس دلار ۶۸ هزار و ۵۰۰ تومان است. همچنین میانگین موزون نرخ هر دلار طی یک ماه گذشته در این بازار ۵۷ هزار و ۵۰۰ تومان ثبت شده است.
نگرانی های فعالان اقتصادی
بر اساس این گزارش سامانه ارز نیما پس از هفت سال، امروز (یکم بهمن) رسما به کار خود پایان می‌دهد و تمام معاملات ارزی میان صادرکنندگان و واردکنندگان که فروشندگان و خریداران ارز تجاری هستند، به بازار ارز تجاری منتقل می‌شود.
در این میان، فعالان اقتصادی نگرانی‌هایی جدی درباره نحوه مدیریت این بازار دارند. به باور آنها، موفقیت بازار ارز تجاری بستگی به حفظ ماهیت توافقی نرخ ارز دارد و اگر بانک مرکزی در این زمینه دخالت کند، ممکن است تجربه‌های منفی گذشته از سر گرفته شود.
این نگرانی وجود دارد که اگر دخالت‌های مستقیم در نرخ‌گذاری ادامه پیدا کند، همان مشکلاتی که در سامانه نیما وجود داشت، در این بازار نیز بازتولید شود و این امر موجب شکل‌گیری رانت‌های جدید ارزی شود.
بانک مرکزی در این راستا سیاست‌هایی را طراحی کرده که در آن، ارز‌های صادراتی توسط بانک‌های عامل از صادرکنندگان و واردکنندگان دریافت و در بازار عرضه شود.
هدف از این سیاست‌ها، تضمین دسترسی به ارز‌های صادراتی و همچنین جلوگیری از بروز مشکلات برای واردکنندگان است. در واقع، بانک مرکزی به دنبال این است که اطمینان حاصل کند ارز‌های پشت کوتاژ‌های صادراتی موجود است و حقوق واردکنندگان نیز از این طریق تأمین می‌شود.
در نهایت، با آغاز فعالیت رسمی بازار ارز تجاری، باید منتظر ماند و دید که آیا این بازار می‌تواند مشکلات ساختاری گذشته را حل کند و نقش مؤثری در تأمین نیاز‌های ارزی کشور ایفا کند یا اینکه مانند سامانه نیما، با چالش‌های جدیدی روبه‌رو خواهد شد.
البته حفظ ماهیت توافقی نرخ‌ها و جلوگیری از دخالت‌های غیرضروری در تعیین نرخ ارز، کلید موفقیت این بازار به حساب می‌آید. بدون شک، اگر این سیاست‌ها به درستی اجرا شوند، شاهد تحولی بزرگ در فضای ارزی و تجارت خارجی کشور خواهیم بود.
