تحولات تجارت جهانی در سالهای اخیر به یکی از موضوعات داغ و چالشبرانگیز تبدیل شده است، بهویژه با آغاز جنگ تجاری جدیدی که در دوران ریاستجمهوری ترامپ شکل گرفت و واکنشهای تلافیجویانهای از سوی کشورهایی مانند چین و کانادا به همراه داشت. اینفوگرافی زیر، بر اساس دادههای جدید بانک جهانی تا تاریخ ۴ مارس ۲۰۲۵، کشورهایی را که در سال ۲۰۲۳ بزرگترین مازاد تجاری را ثبت کردهاند، به تصویر می کشد.
مازاد تجاری به زبان ساده یعنی زمانی که ارزش کالاها و خدماتی که یک کشور به کشورهای دیگر صادر میکند (صادرات)، از ارزش کالاها و خدماتی که از دیگر کشورها وارد میکند (واردات)، بیشتر باشد. به عبارت دیگر، این مازاد زمانی اتفاق میافتد که درآمدهای حاصل از صادرات، هزینههای واردات را پوشش داده و همچنان مبلغی اضافه باقی میماند.
مازاد تجاری ۵۹۴ میلیارد دلاری چین
به خاطر رونق صادرات، مازاد تجاری چین با ۵۹۳.۹ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۳، بزرگترین مازاد تجاری در سطح جهان است.
تنها در دو دهه، این مازاد از ۳۳.۷ میلیارد دلار به طرز چشمگیری افزایش یافته است. در سال ۲۰۲۳، مازاد تجاری چین بیشتر از مجموع سه کشور بعدی بود، و این کشور به عنوان شریک تجاری برتر برای ۶۰ کشور در سطح جهان شناخته شده است.
از زمان شیوع همهگیری، صادرات کالاهای چین به میزان ۱ تریلیون دلار افزایش یافته است، و این کشور به طور فزایندهای در حال صادرات به کشورهای جنوب شرق آسیا در میان تنشهای تجاری رو به رشد با آمریکا و دیگر کشورها است. در زمانی که رشد تولید ناخالص داخلی کند و تقاضای داخلی ضعیف است، چین به طور خاص بر تولید به عنوان موتور رشد اقتصادی تمرکز کرده است.
همانطور که در جدول بالا نشان داده شده است، آلمان در رتبه دوم قرار دارد که به دلیل صادرات خودرو (۱۷۴ میلیارد دلار) و قطعات خودرو (۶۹.۴ میلیارد دلار) است.
در سال ۲۰۲۳، صنعت خودروسازی ۱۷٪ از کل صادرات آلمان را تشکیل میداد، و برترین مقصد صادراتی آن آمریکا بود. با این حال، با احتمال اعمال تعرفههای گمرکی آمریکا بر اتحادیه اروپا، خودروسازان آلمانی ممکن است به دنبال تنوع بخشیدن به بازارهای خارجی دیگر باشند، به ویژه در شرایطی که این صنعت با چالشهای فزایندهای روبرو است.
در همین حال، عربستان سعودی در رتبه چهارم جهانی قرار دارد که به دلیل ذخایر عظیم نفتی آن است. در سال ۲۰۲۳، این کشور همچنان بزرگترین صادرکننده نفت خام جهان بود، و چین، هند و ژاپن بزرگترین خریداران آن بودند.