امسال سالی پرفرازونشیب در دنیای لپ‌تاپ‌های ویندوزی بود. معرفی تراشه‌های اسنپدراگون ایکس Snapdragon) (X کوالکام قواعد بازی را تغییر داد؛ برای این حرف خود دلیل داریم. این تراشه‌ها چنان قدرتمند وارد بازار شدند که هر ۲ شرکت ای‌ام دی و اینتل مجبور شدند به‌سرعت با تراشه‌های کم‌مصرف قابل‌رقابت خود وارد بازار شوند. اینتل با عرضه پردازنده سری کور اولترا 2 (Core Ultra 2) که با نام لونار لیک (Lunar Lake) نیز شناخته می‌شود، تلاش کرد کوالکام را در بازی خودش شکست دهد و بهبود چشمگیری در عمر باتری ایجاد کرد.
حالا که اوضاع کمی آرام شده، کدام تراشه برای لپ‌تاپ‌های موجود در بازار بهترین است؟ در بررسی چندین سیستم مجهز به هر ۲ تراشه آزمایش‌شده و نسبتاً مشخص شده کدام‌یک از این ۲ تراشه عملکرد بهتری دارند.
عملکرد
تراشه اسنپدراگون ایکس کوالکام در دو نسخه عرضه می‌شود: اسنپدراگون ایکس الیت (Snapdragon X Elite) و اسنپدراگون ایکس پلاس (Snapdragon X Plus). همان‌طور که در نمودار زیر می‌بینید، این ۲ نسخه از نظر تعداد هسته، سرعت و عملکرد پردازنده گرافیکی ادغام‌شده (Adreno) تفاوت‌های زیادی دارند. کوالکام TDP (توان طراحی حرارتی) تراشه‌های خود را تبلیغ نمی‌کند اما شواهد نشان می‌دهد این تراشه‌ها در محدوده 15 وات تا 80 وات کار می‌کنند.
آنچه برای دستیابی به بهترین عملکرد تراشه‌های کوالکام در ویندوز این میان اهمیت دارد این است که در دستگاه‌های مجهز به پردازنده دارای معماری ARM، اپلیکیشن‌ها باید بومی برنامه‌نویسی شوند اما نسخه فعلی این ویندوز در مقایسه با نسخه‌های قبلی موتور شبیه‌سازی بسیار خوبی دارد و با انواع اپلیکیشن‌ها سازگارتر است. هنوز ممکن است درصورت اجرانکردن اپلیکیشن مهم یا اجرانکردن آن با سرعت کامل کارایی کاهش یابد.
پردازندهسی‌پی‌یو اوریون (Oryon) کوالکومپردازنده گرافیکی آدرنو (Adreo) کوالکامواحد پردازش عصبی هگزاگون (hexagon)حافظه تعداد هسته‌هاکل حافظه کشحداکثر فرکانس چندهسته‌ایفرکانس تقویتیتوان محاسباتی (TFLOPS)توان پردازش شبکه عصبینوع حافظهنرخ انتقالاسنپدراگون ایکس الیت X1E-00-1DE۱۲۴۲ مگابایت۳.۴ گیگاهرتز۴.۳ گیگاهرتز (دو هسته‌ای)۴.۶۴۵LPDDR5x۸۴۴۸ انتقال در ثانیهX1E-84-100۱۲۴۲ مگابایت۳.۴ گیگاهرتز۴.۲ گیگاهرتز (دو هسته‌ای)۴.۶۴۵LPDDR5x۸۴۴۸ انتقال در ثانیهX1E-80-100۱۲۴۲ مگابایت۳.۴ گیگاهرتز۴.۰ گیگاهرتز (دو هسته‌ای۳.۸۴۵LPDDR5x۸۴۴۸ انتقال در ثانیهX1E-78-100۱۲۴۲ مگابایت۳.۴ گیگاهرتزندارد۳.۸۴۵LPDDR5x۸۴۴۸ انتقال در ثانیهاسنپدراگون ایکس پلاس X1P-66-100۱۰۴۲ مگابایت۳.۴ گیگاهرتز۴.۰گیگاهرتز (تک‌هسته‌ای)۳.۸۴۵LPDDR5x۸۴۴۸ انتقال در ثانیهX1P-64-100۱۰۴۲ مگابایت۳.۴ گیگاهرتزندارد۳.۸۴۵LPDDR5x۸۴۴۸ انتقال در ثانیهX1P-46-100۸۳۰ مگابایت۲.۱ گیگاهرتز۴.۰گیگاهرتز (تک‌هسته‌ای)۳.۸۴۵LPDDR5x۸۴۴۸ انتقال در ثانیهX1P-42-100۸۳۰ مگابایت۱.۷گیگاهرتز۳.۴ گیگاهرتز (تک‌هسته‌ای)۳.۸۴۵LPDDR5x۸۴۴۸ انتقال در ثانیه
سری Core Ultra 2 اینتل که با نام Lunar Lake نیز شناخته می‌شود، نسخه‌های مختلفی دارد که از نظر طراحی کلی در مقایسه با نسل‌های قبلی خود سازگاری بیشتری دارند. تمام این تراشه‌ها 8 هسته دارند و تعداد هسته‌های عملکردی و هسته‌های بهینه، در آنها یکسان است. بیشتر این تراشه‌ها با توان 17 وات کار می‌کنند اما مدل Core Ultra 9 288V تراشه‌ای 30 واتی است.
هنوز لپ‌تاپی با تراشه Core Ultra 9 بررسی نکرده‌ایم و نمی‌توانیم مستقیم درباره عملکرد آن نظر بدهیم. لونار لیک تراشه‌ای ۶۴ بیتی است و از همان نسخه ویندوز استفاده می‌کند که در تراشه‌های پیشین اینتل و AMD به کار رفته بود؛ درنتیجه، درباره شبیه‌سازی باید بگوییم هیچ نگرانی برای سازگاری و مشکل عملکردی وجود ندارد.
پردازنده اینتل Core Ultra 9 مدل 288Vپردازنده اینتل Core Ultra 7 مدل 268Vپردازنده اینتل Core Ultra 7 مدل 266Vپردازنده اینتل Core Ultra 7 مدل 258Vپردازنده اینتل Core Ultra 7 مدل 256Vپردازنده اینتل Core Ultra 5 مدل 238Vپردازنده اینتل Core Ultra 5 مدل 236Vپردازنده اینتل Core Ultra 5 مدل 228Vپردازنده اینتل Core Ultra 5 مدل 226Vهسته‌ها (هسته‌های P + هسته‌های LP E)۸ (۴+۴)۸ (۴+۴)۸ (۴+۴)۸ (۴+۴)۸ (۴+۴)۸ (۴+۴)۸ (۴+۴)۸ (۴+۴)۸ (۴+۴)رشته‌های پردازنده۸۸۸۸۸۸۸۸۸حافظه کش (LLC)۱۲ مگابایت۱۲ مگابایت۱۲ مگابایت۱۲ مگابایت۱۲ مگابایت۸ مگابایت ۸ مگابایت ۸ مگابایت۸ مگابایتحداکثر فرکانس توربو هسته Pتا ۵.۱ گیگاهرتزتا ۵.۰ گیگاهرتزتا ۵.۰ گیگاهرتزتا ۴.۸ گیگاهرتزتا ۴.۸ گیگاهرتزتا ۴.۷ گیگاهرتزتا ۴.۷ گیگاهرتزتا ۴.۵ گیگاهرتزتا ۴.۵ گیگاهرتزحداکثر فرکانس توربو هسته Eتا ۳.۷ گیگاهرتزتا ۳.۷ گیگاهرتزتا ۳.۷ گیگاهرتزتا ۳.۷ گیگاهرتزتا ۳.۷ گیگاهرتزتا ۳.۵ گیگاهرتزتا ۳.۵ گیگاهرتزتا ۳.۵ گیگاهرتزتا ۳.۵ گیگاهرتزحداکثر فرکانس گرافیکتا ۲.۰۵ گیگاهرتزتا ۲.۰ گیگاهرتزتا ۱.۹۵ گیگاهرتزتا ۱.۹۵ گیگاهرتزتا ۱.۸۵ گیگاهرتزتا ۱.۸۵ گیگاهرتزتا ۱.۸۵ گیگاهرتزتا ۱.۸۵ گیگاهرتزتا ۱.۸۵ گیگاهرتزگرافیک پردازندهگرافیک Intel Arc 140Vگرافیک Intel Arc 130Vکل خطوط PCIe، فناوری تاندربولت، وای‌فای4 خطوط PCIe نسل 5 + 4 خطوط PCIe نسل 4 ۳ پورت تاندربولت 4 پورت وای‌فای ۷ ادغام‌شدهحداکثر سرعت حافظهLPDDR5X۸۵۳۳ مگاترانزفر در ثانیهظرفیت حافظه۳۲ گیگابایت/ رده ۲۳۲ گیگابایت/ رده ۲۱۶ گیگابایت/ رده ۱۳۲ گیگابایت/ رده ۲۱۶ گیگابایت/ رده ۱۳۲ گیگابایت/ رده ۲۱۶ گیگابایت/ رده ۱۳۲ گیگابایت/ رده ۲۱۶ گیگابایت/ رده ۱نوان پایه پردازنده۳۰ وات (حداقل ۱۷ وات)۱۷ وات (حداقل ۸ وات) حداکثر توان توربو۳۷ وات
با نگاهی به نتایج بنچمارک‌ها متوجه می‌شویم تراشه اسنپدراگون ایکس در انجام وظایف سنگین پردازشی CPU بسیار سریع‌تر از سری Core Ultra 2 اینتل عمل می‌کند. این نتایج کمی تغییر می‌کنند اما درکل درست هستند اما این تراشه در وظایف سنگین گرافیکی، به‌اندازه وظایف پردازشی سریع نیست. تا امروز، میان پردازنده‌های ساخته‌شده برای لپ‌تاپ تراشه‌های کور اینتل اولترا بهترین پردازنده گرافیکی ادغام‌شده را دارند و باید این موفقیت اینتل را پذیرفت. درعین‌حال، گرافیک آدرنوی کوالکام در مقایسه با سایر گزینه‌ها، ازجمله AMD و اپل، در پایین‌ترین جایگاه قرار دارد!
هیچ‌یک از لپ‌تاپ‌های مجهز به این تراشه‌ها، برای اجرای بازی‌های بلاک باستر پرهزینه مناسب نیستند و همچنین هیچ‌یک از آنها مزیت عملکردی قابل‌توجهی در اجرای اپلیکیشن‌های کاربردی ندارند. برای ساخت چنین لپ‌تاپی باید از یک پردازنده گرافیکی مجزا استفاده کرد و در حال حاضر برای کاربردهای مذکور لپ‌تاپ قدرتمندی مجهز به تراشه‌های اسنپدراگون ایکس یا کور اولترا 2 در بازار موجود نیست؛ در صورت تمایل برای بهره‌مندی از قدرت بیشتر، باید به سراغ آخرین تراشه‌های AMD یا تراشه‌های نسل قبل اینتل بروید.
تراشه M3 اپل مورداستفاده در لپ‌تاپ‌های سبک و باریک مشابه، در انجام وظایف پردازشی سی‌پی‌یو، عملکردی بین این ۲ تراشه ارائه می‌دهد، البته گرافیک سریع‌تری دارد اما باتوجه‌به نتایج بررسی‌های انجام‌شده تاکنون، کاملاً واضح است که کوالکام در عملکرد تک‌هسته‌ای و چندهستهای در مقایسه با اینتل برتری دارد و این معیار برای لپ‌تاپ‌های این دسته مهم‌ترین عامل است.
مدل لپ‌تاپCinebench R24 (تک‌هسته‌ای/چندهستهای)Geekbench 6 (تک‌هسته‌ای/چندهستهای)3DMark Wild Life Extremeایسر سویفت گو ۱۴ ای‌آی (اسنپدراگون ایکس پلاس / آدرنو)۱۰۷ / ۷۱۶۲۴۱۳ / ۱۱۳۵۸۱۰۷ / ۷۱۶اچ‌پی امنی‌بوک ایکس (اسنپدراگون ایکس الیت / آدرنو)۱۰۱ / ۷۴۹۲۳۷۱ / ۱۳۴۹۰۶۹۶۵دل اینسپایرون ۱۴ پلاس ۷۴۴۱ (اسنپدراگون ایکس پلاس)۱۰۸ / ۷۴۹۲۴۱۹ / ۱۱۸۴۴۶۴۵۷دل ایکس‌پی‌اس ۱۳ ۹۳۴۵ (اسنپدراگون ایکس الیت / آدرنو)۱۲۱ / ۹۲۱۲۹۰۵ / ۱۴۵۱۱۸۳۹۷ایسر سویفت ۱۴ ای‌آی (کور اولترا ۷ ۲۸۵یو / اینتل آرک ۱۴۰وی)۱۲۱ / ۵۵۲۲۷۵۵ / ۱۱۳۵۸۵۲۹۴اچ‌پی امنی‌بوک اولترا فلیپ ۱۴ (کور اولترا ۷ ۲۸۵یو / اینتل آرک ۱۴۰وی۱۲۱ / ۵۵۸۲۴۸۹ / ۱۰۷۲۵۷۵۷۳لنوو یوگا اسلیم ۷آی ادیشن آئورا (کور اولترا ۷ ۲۸۵یو / اینتل آرک ۱۴۰وی)۱۰۹ / ۶۲۹۲۴۵۰ / ۱۰۵۶۹۵۲۷۷ایسوس ذن‌بوک اس ۱۴ (کور اولترا ۷ ۲۸۵یو / اینتل آرک ۱۴۰وی)۱۱۲ / ۴۵۲۲۷۳۸ / ۱۰۷۴۴۷۵۱۴مک‌بوک ایر (ام۳)۱۴۱ / ۶۰۱۳۱۰۲ / ۱۴۷۰۲۸۰۹۸
عمر باتری
هر ۲ شرکت اینتل و کوالکام قصد داشته‌اند با طراحی این ۲ تراشه لپ‌تاپ‌های ویندوزی را برای رقابت بهتر با مک‌بوک‌های اپل با عمر باتری بسیار طولانی‌تر آماده کنند.
مقایسه عمر باتری لپ‌تاپ‌های مجهز به این پردازنده‌ها چالش‌برانگیز است؛ زیرا لپ‌تاپ‌هایی با فناوری‌ها و وضوح نمایشگرهای متفاوت بررسی شده‌اند؛ لپ‌تاپ‌هایی که طولانی‌ترین عمر باتری را دارند، معمولاً مجهز به نمایشگر FHD+ (1920 x 1200) IPS بوده‌اند؛ درحالی‌که لپ‌تاپ‌های مجهز به نمایشگر اولد 2.8K (2880 x 1800) از نظر عمر باتری در بدترین جایگاه قرار گرفته‌اند؛ برای مثال، لپ‌تاپ ایسر Swift 14 AI از تراشه Lunar Lake اینتل در کنار نمایشگر 14 اینچ FHD+ IPS بهره می‌برد و یکی از بهترین عملکردها را داشته است. در مقابل، در لپ‌تاپ Swift Go 14 از تراشه اسنپدراگون ایکس پلاس همراه با نمایشگر 14.5 اینچ QHD+ (2560 x 1600) IPS استفاده شده و عملکرد بسیار خوبی داشته است اما در لپ‌تاپ اچ پی OmniBook Ultra Flip 14 که تراشه Lunar Lake در آن با نمایشگر اولد 2.8K ترکیب شده، شاهد عملکرد چندان چشمگیری نیستیم.
به‌طورکلی، می‌توان گفت تراشه جدید اینتل بهترین عملکرد زمانی دارد که CPU تحت فشار زیاد قرار می‌گیرد. این موضوع در بنچمارک Cinebench R24 که پردازنده‌ها را با حداکثر کارایی بررسی می‌کند، به‌وضوح دیده می‌شود. اینجا، عملکرد اینتل از کوالکام بهتر است. با درنظرگرفتن تمام امتیازها، مک‌بوک Air M3 اپل همچنان گزینه‌ای قوی محسوب می‌شود و به احتمال زیاد نسخه M4 که اوایل سال 2025 عرضه می‌شود، امتیازهای بهتری به دست خواهد آورد.
نکته مهم این است که هر ۲ تراشه Snapdragon X و Core Ultra Series 2 گام‌های مهمی برای پیشرفت پلتفرم ویندوز به شمار می‌روند. امروزه برخلاف گذشته می‌توانید به‌راحتی لپ‌تاپ ویندوزی با عمر باتری یک‌روزه و حتی چندروزه پیدا کنید؛ چنین دستاوردی پیشرفت بزرگ محسوب می‌شود.
مدل لپ‌تاپوب‌گردیویدیوپنجمارکایسر سویفت گو ۱۴ ای‌آی (اسنپدراگون ایکس پلاس / آدرنو)۱۵ ساعت و ۲۲ دقیقه۲۱ ساعت و ۳۸ دقیقه۱ ساعت و ۴۲ دقیقهاچ‌پی امنی‌بوک ایکس (اسنپدراگون ایکس الیت / آدرنو)۱۰ ساعت و ۹ دقیقه۱۹ ساعت و ۲۸ دقیقه۱ ساعت و ۵۲ دقیقهدل اینسپایرون ۱۴ پلاس ۷۴۴۱ (اسنپدراگون ایکس پلاس)۱۲ ساعت و ۲۹ دقیقه۲۲ ساعت و ۹ دقیقه۱ ساعت و ۳۷ دقیقهدل ایکس‌پی‌اس ۱۳ ۹۳۴۵ (اسنپدراگون ایکس الیت / آدرنو)۱۷ ساعت و ۲۲ دقیقه۲۴ ساعت و ۱۰ دقیقه۲ ساعت و ۷ دقیقهایسر سویفت ۱۴ ای‌آی (کور اولترا ۷ ۲۸۵یو / اینتل آرک ۱۴۰وی)۱۱ ساعت و ۵ دقیقه۱۵ ساعت و ۴۶ دقیقه۲ ساعت و ۱۴ دقیقهاچ‌پی امنی‌بوک اولترا فلیپ ۱۴ (کور اولترا ۷ ۲۸۵یو / اینتل آرک ۱۴۰وی۱۴ ساعت و ۱۶ دقیقه۱۷ ساعت و ۳۱ دقیقه۲ ساعت و ۱۵ دقیقهلنوو یوگا اسلیم ۷آی ادیشن آئورا (کور اولترا ۷ ۲۸۵یو / اینتل آرک ۱۴۰وی)۱۶ ساعت و ۴۷ دقیقه۱۸ ساعت و ۳۵ دقیقه۳ ساعت و ۳۳ دقیقهایسوس ذن‌بوک اس ۱۴ (کور اولترا ۷ ۲۸۵یو / اینتل آرک ۱۴۰وی)۱۵ ساعت و ۲۲ دقیقه۱۵ ساعت و ۲۲ دقیقه۱۵ ساعت و ۲۲ دقیقهمک‌بوک ایر (ام۳)۱۹ ساعت و ۳۸ دقیقه۱۹ ساعت و ۳۹ دقیقه۳ ساعت و ۲۷ دقیقه
سخن آخر
اگر کارایی و بهره‌وری تنها معیار شما باشد، خرید لپ‌تاپ‌های مجهز به هر ۲ تراشه به یک میزان توصیه می‌شود؛ به‌طورکلی Core Ultra Series 2 اینتل کارآمدتر است؛ زیرا هنگام پردازش‌های سنگین نیز کارایی خود را حفظ می‌کند اما هر ۲ تراشه زمینه‌ساز ساخت لپ‌تاپ‌های ویندوزی با عمر باتری سیار طولانی‌تر شده‌اند.
در مقابل Snapdragon X کوالکام به‌طور قابل‌توجهی سریع‌تر است. اگر سرتان شلوغ است و به عملکرد بالایی نیاز دارید، خرید لپ‌تاپ مجهز به این تراشه گزینه بهتری است؛ البته اگر هدف اصلی شما بازی یا ویرایش ویدیو باشد، همچنان به پردازنده گرافیکی مجزا نیاز خواهید داشت. ما هنوز هیچ‌یک از این ۲ تراشه را در لپ‌تاپ‌هایی دارای پردازنده گرافیکی مجزا بررسی نکرده‌ایم اما درحال‌حاضر اسنپدراگون ایکس برای لپ‌تاپ‌های سبک و باریک مناسب برای استفاده کاربردی از لپ‌تاپ، ترکیب بهتری از سرعت و عمر باتری ارائه می‌دهد.
شاید قوی‌ترین برگ برنده تراشه کوالکام قیمت آن باشد. این تراشه مدت بیشتری در بازار بوده است اما درحال‌حاضر می‌توانید لپ‌تاپ‌های مجهز به اسنپدراگون ایکس را با قیمتی به‌مراتب کمتر از لپ‌تاپ‌های مجهز به تراشه جدید اینتل تهیه کنید.
