با خرید تپسی توسط گلنرگ و داغ‌تر شدن بازار تاکسی‌های اینترنتی در ایران، شرکت‌های اصلی فعال در این حوزه یعنی اسنپ و تپسی همواره در تلاش‌اند تا با ارائه خدمات جدید و مقرون‌به‌صرفه، سهم بیشتری از بازار را تصاحب کنند. «سفر اشتراکی» تازه‌ترین نوآوری این دو شرکت است که هر یک با رویکرد و مدل خاص خود وارد آن شده‌اند. در ادامه به مقایسه سرویس سفر اشتراکی اسنپ و تپیسی می‌پردازیم و بعد تأثیر آن را بر رقابت این دو پلتفرم تحلیل می‌کنیم.
باهمسفر تپسی؛ شروع زودتر و جذب سهم بازار
شروع زودتر
تپسی در دی ۱۴۰۳ سرویس سفر اشتراکی خود را با نام «باهمسفر تپسی» معرفی کرد؛ سرویسی که پیش از اسنپ به‌صورت عملیاتی در اختیار کاربران قرار گرفت و همین اقدام زودهنگام، توانست بخشی از کاربران حساس به قیمت را جذب کند. طبق اعلام تپسی، این سرویس در شهرهای تهران و کرج فعال است و پیش‌بینی می‌شود با تداوم استقبال، در آینده به شهرهای دیگر نیز گسترش یابد.
مزایای مالی و مشوق‌های جذاب
تخفیف برای مسافران: استفاده از «باهمسفر» تا ۳۵ درصد از سفر عادی تپسی ارزان‌تر است. علاوه بر این، تپسی برای ترغیب بیشتر کاربران، سفر اول را رایگان اعلام کرده و در همین مدت کوتاه، سرویس باهمسفر توانسته به مرز ۵۰۰ هزار سفر برسد.
درآمد بالاتر برای رانندگان: سفیران تپسی که درخواست سفرهای باهمسفر را بپذیرند، ۱۵ درصد بیشتر از سفرهای عادی دریافتی خواهند داشت. به این ترتیب، انگیزه رانندگان برای پذیرش سفرهای اشتراکی بالاتر می‌رود و بخشی از کمبود یا نارضایتی احتمالی رانندگان کاهش پیدا می‌کند.
قوانین و محدودیت‌ها
بار کمتر و عدم همراه: طبق قوانین «باهمسفر تپسی»، مسافران نباید بار اضافی حمل کنند و هر مسافر بدون همراه راهی این سفر خواهد شد.
ساعات فعال: سرویس سفر اشتراکی تپسی در حال حاضر از ساعت ۶ صبح تا ۱۰ شب فعال است.
مدت انتظار: تپسی برای هر سفر اشتراکی ۱۰ دقیقه به دنبال همسفر و سفیر خواهد گشت. ۲ دقیقه هم زمان انتظار سفیر برای هر مسافر است. اگر سفیر یا همسفر پیدا نشد، تپسی برای سفر کلاسیک یک تخفیف ۱۵ درصدی با زمان محدود می‌دهد.
گسترش در تهران و کرج: با توجه به جمعیت بالا و ترافیک سنگین در این دو شهر، به نظر می‌رسد انتخاب آن‌ها برای شروع سرویس اشتراکی تصمیمی هوشمندانه باشد تا هم رضایت کاربران و رانندگان سنجیده شود و هم شانس موفقیت طرح افزایش یابد.
مزایای مالی جذاب و زمان‌بندی مناسب عرضه سرویس باعث شد تپسی در ابتدای امر بتواند بخشی از کاربران را که به دنبال سرویس ارزان‌تر هستند، به سمت خود بکشاند. هرچند این ابتکار عمل سریع با هدف بالا بردن سهم بازار بوده، اما ادامه‌دار بودن موفقیت آن، به نحوه عملکرد عملیاتی تپسی و بازخورد کاربران بستگی خواهد داشت.
ورود اسنپ به میدان؛ راه‌اندازی سرویس اشتراکی از ۵ اسفند
تنها کمی پس از اعلام سرویس باهمسفر تپسی، اسنپ در ۵ اسفند ۱۴۰۳ از سرویس سفر اشتراکی خود رونمایی کرد. این سرویس فعلاً در تهران و کرج به شکل آزمایشی راه‌اندازی شده و چشم‌انداز توسعه آن به سایر شهرها نیز مطرح است.
اهداف و ویژگی‌های کلیدی
کاهش هزینه و سازگاری با محیط زیست: ایده اصلی اسنپ در طراحی سفر اشتراکی، درست مثل تپسی، کم کردن تعداد خودروهای تک‌سرنشین و ارائه سفری اقتصادی‌تر است. بر اساس اعلام اسنپ، هزینه سفر اشتراکی در مقایسه با سفر عادی بین ۱۰ تا ۲۵ درصد ارزان‌تر خواهد بود.
جست‌وجوی همسفر با مبدا و مقصد مشابه: پس از وارد کردن مبدا و مقصد، کاربران می‌توانند گزینه «سفر اشتراکی» را بزنند. سیستم به‌طور خودکار به‌دنبال راننده و مسافر دیگری می‌گردد که مسیرهایشان با هم تطابق داشته باشد.
نحوه محاسبه کرایه: ابتدا یک بازه حداقلی و حداکثری به مسافر نشان داده می‌شود و با سوار شدن مسافر دوم، هزینه نهایی در اپلیکیشن مشخص می‌شود. این روش می‌تواند برای کاربر شفافیت نسبی ایجاد کند؛ اما درصد تخفیفی که تپسی اعلام کرده بالاتر است و ممکن است برای کاربرانی که صرفاً بر اساس قیمت تصمیم می‌گیرند، گزینه جذاب‌تری باشد.
قوانین و محدودیت‌ها
ظرفیت و عدم همراه: اسنپ تأکید دارد در سرویس اشتراکی، مسافران نمی‌توانند همراه داشته باشند و حداکثر تعداد سرنشینان دو نفر (دو کاربر مسافر) است.
عدم توقف و تغییر مقصد: گزینه‌هایی مانند «توقف در سفر» و «تغییر مقصد» در سرویس اشتراکی غیرفعال است.
زمان انتظار: برای هر مسافر فقط ۲ دقیقه زمان انتظار تعیین شده و اگر مسافر حاضر نشود یا با شرایط سفر اشتراکی همخوانی نداشته باشد، راننده مجاز به لغو سفر و ادامه مسیر با مسافر دیگر خواهد بود.
مقایسه‌ای کوتاه میان باهمسفر تپسی و سفر اشتراکی اسنپ
۱. زمان عرضه و ابتکار عمل
تپسی بیش از یک ماه زودتر از اسنپ سرویس خود را رونمایی کرد و در یک ماه اولیه به ۵۰۰ هزار سفر رسید. این اقدام پیش‌دستانه می‌تواند در کوتاه‌مدت به افزایش سهم بازار تپسی منجر شود.
اسنپ ۵ اسفند سرویس را عرضه کرد، به لطف ناوگان گسترده و سهم بازار بالا به سرعت ایده خود را عملیاتی کرد.
۲. درصد تخفیف
تپسی: تا ۳۵ درصد ارزان‌تر از سفر معمولی + سفر اول رایگان.
اسنپ: بین ۱۰ تا ۲۵ درصد ارزان‌تر از سرویس عادی.
۳. مشوق رانندگان
تپسی: ۱۵ درصد کرایه بیشتر برای رانندگان در سرویس باهمسفر.
اسنپ: رسماً عدد مشخصی اعلام نکرده است، اما افزایش تعداد مسافران در یک سفر می‌تواند درآمد راننده را بالا ببرد.
۴. قوانین و محدودیت‌ها
هر دو سرویس به نداشتن همراه تأکید دارند؛ اما تپسی ذکر کرده که در هر قسمت از سفر فقط یک مسافر داخل خودرو خواهد بود.
اسنپ محدودیت توقف یا تغییر مقصد را اعلام کرده و زمان انتظار ۲ دقیقه‌ای را در نظر گرفته است.
تپسی محدودیت ساعتی (۶ صبح تا ۱۰ شب) را برای باهمسفر لحاظ کرده؛ اسنپ فعلاً چنین محدودیتی را اعلام نکرده است.
مقایسه‌ای کوتاه میان باهمسفر تپسی و سفر اشتراکی اسنپ
ویژگی
تپسی (باهمسفر)
اسنپ (سفر اشتراکی)
زمان عرضه
اواسط دی ۱۴۰۳
۵ اسفند ۱۴۰۳
درصد تخفیف
تا ۳۵ درصد ارزان‌تر
بین ۱۰ تا ۲۵ درصد ارزان‌تر
مشوق رانندگان
۱۵ درصد کرایه بیشتر
اعلام نکرده است
محدودیت‌ها
یک مسافر در هر قسمت سفر، ساعات ۶ صبح تا ۱۰ شب
عدم همراه، ۲ دقیقه زمان انتظار
«سفر اشتراکی» زمین جدید رقابت تاکسی‌های اینترنتی
۱. توجه به حساسیت بازار به قیمت
بخش وسیعی از کاربران تاکسی اینترنتی در ایران، افرادی هستند که اولویت اصلی‌شان قیمت پایین‌تر است. با مقایسه سرویس سفر اشتراکی اسنپ و تپیسی، متوجه می‌شویم ارائه سرویس اشتراکی با تخفیف‌های ملموس، مستقیماً به جذب و وفاداری این بخش از کاربران کمک می‌کند.
۲. رقابت بر سر توسعه پایدار و مسئولیت اجتماعی
هر دو شرکت از کاهش ترافیک و آلودگی هوا به عنوان مزایای سفر اشتراکی یاد می‌کنند. در صورتی که این مدل سفر در بلندمدت مورد استقبال قرار گیرد، می‌تواند بر تعداد خودروهای تک‌سرنشین تأثیرگذار باشد و جایگاه بهتری برای آن‌ها نزد نهادهای دولتی و شهرداری‌ها ایجاد کند.
۳. مشوق‌های رانندگان
در رقابت میان تاکسی‌های اینترنتی، جذب و نگهداشت راننده بسیار حیاتی است. اگر یک شرکت بتواند مدل درآمدی جذاب‌تری برای رانندگان فراهم کند، احتمالاً با کمبود کمتری در زمان‌های اوج سفر (Peak Time) مواجه خواهد بود.
۴. گسترش به شهرهای دیگر
هردو سرویس در تهران و کرج ارائه شده‌اند و اگر استقبال مطلوب باشد، احتمال گسترش آن به سایر شهرها هم وجود دارد. این موضوع می‌تواند بازار تازه‌ای برای این نوع سفرها به وجود آورد و صحنه رقابت را در سطح ملی گسترده‌تر کند.
رقابت غول‌ها و مزایایی که به مردم می‌رسد
ورود تپسی به عرصه سفر اشتراکی، چند وقت زودتر از اسنپ، نشان از رویکرد تهاجمی آن برای افزایش سهم بازار و جذب کاربران حساس به قیمت دارد. افزایش ۱۵ درصدی کرایه رانندگان و ارائه ۳۵ درصد تخفیف به کاربران در سرویس باهمسفر، از اصلی‌ترین امتیازات رقابتی تپسی محسوب می‌شود. در مقابل، اسنپ نیز با برآورد ۱۰ تا ۲۵ درصد تخفیف و قوانین مشخص برای مدیریت سفر اشتراکی، تلاش می‌کند جایگاه خود به‌عنوان برترین پلتفرم حمل‌ونقل هوشمند را حفظ کند. این بخشی از رقابت تپسی و اسنپ است، رقابتی که در ماجرای غذای هم روزهای حساسی را می‌گذراند.
اما فراتر از رقابت قیمتی، مسئله مهم‌تر این است که کدام شرکت می‌تواند تجربه کاربری بهتری، هم برای مسافران و هم رانندگان، فراهم کند. در نهایت، هر یک از این سرویس‌ها بتوانند اعتماد کاربران را جلب کرده و ضمن کاهش هزینه‌ها، راحتی و امنیت بیشتری ارائه دهند، برنده نهایی این رقابت خواهند بود.
البته باید گفت که برنده اصلی این رقابت مردمی هستند که از این سرویس‌ها بهره می‌برند. اگر نبود بازار به نسبت آزاد رقابت، شاید هیچ کدام از این دو شرکت چنین خدمتی ارائه نمی‌کردند. شما بعد از مقایسه سرویس سفر اشتراکی اسنپ و تپیسی کدام سرویس را انتخاب می‌کنید؟
