محبوب ترین جت های جنگنده جهان

با توجه به صنایع در حال توسعه چین، جهان در سال ۲۰۲۵ و پس از آن به سمت مناسبات سیاسی و ژئوپلتیکی بی سابقه ای پیش می رود. این امر احتمالاً تأثیری بر تقاضای رو به رشد جهانی برای جنگنده های آمریکایی نخواهد داشت، به ویژه با سفارش های جدید فانتوم های آمریکایی از جانب کشورهای عضو ناتو و متحدان واشنگتن. علاوه بر این، جنگنده های پیشرفته و ارتقا یافته جدیدی در آینده ظاهر خواهند شد.

صنعت هوانوردی چین به طور قابل توجهی در حال توسعه است، همان چیزی که با معرفی هواپیماهای مسافربری COMAC و هواپیماهای جنگنده Shenyang و Chengdu قابل درک است. همچنین تحریم روسیه ممکن است تعداد میگ ها و سوخوها را در ناوگان کشورهای دارنده این جنگنده های روسی کاهش دهد. در ادامه این مطلب شما را با پرتعدادترین جت های جنگنده جهان که در سرویس هستند آشنا خواهیم کرد.

۵- MiG-29 Fulcrum

ناوگان MiG-29 با ۷۸۸ واحد فعال، ۵ درصد از تمام جنگنده های فعال جهان را به خود اختصاص می دهد

MiG-29 یک جنگنده دفاع هوایی نسل چهارم است که در پاسخ به جنگنده های F-15 و F-16 آمریکایی طراحی شده است. این جنگنده ساخت شوروی دارای قابلیت های دو منظوره است و در اوایل دهه ۱۹۸۰ وارد سرویس شد. MiG-29 که در دهه ۱۹۷۰ معرفی شد، مجهز به تسلیحات هوا به سطح و مهمات نقطه زن است.

هند بعد از روسیه بیشترین تعداد MiG-29 را در اختیار دارد، کشوری که با ۶۵ فروند از این جنگنده، پایین تر از روسیه قرار دارد که ۲۳۶ فروند میگ-۲۹ را در ناوگان خود در حالت فعال نگه داشته است. سفارشات برای جنگنده های میگ به میزان قابل توجهی کم است و کمتر از ۱۰ فروند سفارش جدید وجود دارد. در سال ۲۰۱۳ روسیه اعلام کرد که قصد دارد جنگنده جدیدی به نام Su-27 بسازد تا جایگزین MiG-29 شود.

از سوی دیگر، نیروی هوایی هند در حال برنامه‌ریزی برای ارتقای جت‌های MiG-29 خود با سیستم‌های آویونیک و کنترل جدید، از جمله سلاح‌های حمله زمینی دورایستا مانند موشک Rampage ساخت اسرائیل است. بروز رسانی اولیه شامل ۲۴ فروند MiG-29 می شود که موشک های سرعت بالا و اصطکاک پایین HSLD Mk-II را حمل می کنند، موشکی که بردی بیش از ۱۸۰ کیلومتر دارد. این کار مستلزم نصب سخت افزار و نرم افزار اضافی از جمله ریل های حمل بمب جدید، کابل ها و توسعه نرم افزاری است.

به گزارش Bulgarianmilitary.com، ارتش روسیه در ۱۰ ژانویه ۲۰۲۵ یک فروند هواپیمای MiG-29 اوکراینی، ۸ موشک عملیاتی-تاکتیکی ATACMS و ۶۸۹ پهپاد نیروهای مسلح اوکراین را سرنگون کرد. وزارت دفاع روسیه اعلام کرد که یک هواپیمای جنگنده نیروی هوافضای روسیه این هواپیمای اوکراینی را سرنگون کرده است. همچنین ارتش این کشور پنج بمب هوایی هدایت شونده Hammer، حدود ۴۱ فروند سیستم راکتی پرتاب چندگانه HIMARS و ۶۸۹ پهپاد بدون سرنشین را سرنگون کرده است.

کشورتعداد جنگنده های MiG-29روسیه۲۳۶ فروندهند ۶۵ فرونداوکراین۴۵ فروندالجزایر۳۹ فروندازبکستان۳۸ فروندکره شمالی۳۵ فروندبلاروس۳۲ فروندمصر۳۱ فروندسوریه۲۹ فروندمیانمار۲۸ فروندترکیه۲۴ فروندلهستان۲۳ فروندایران۱۹ فروندبلغارستان۱۰ فروند

۴- F/A-18 Hornet

ناوگان فعال F/A-18 متشکل از ۸۲۷ فروند بوده و ۱۲۵ سفارش جدید نیز وجود دارد

F/A-18 Hornet که در سال ۱۹۷۴ معرفی شد، یک هواپیمای جنگی چند منظوره است که برای برآورده کردن نیازهای جنگنده ماموریت اسکورت و بازدارندگی نیروی دریایی، حفظ دفاع هوایی ناوگانی و انجام ماموریت های مختلف طراحی شده است. پیشرفت‌های جدید Eagle ارتقا یافته شامل افزایش برد و بهبود قابلیت ناونشینی برای ادامه نقش جنگنده تهاجمی در برابر تهدیدات قرن بیست و یکمی است. نیروی دریایی توسعه F/A-18E/F Super Hornet را سفارش داده است، یک قاب جدید و بزرگتر با تکیه بر مفاهیم طراحی هورنت.

به دلیل سازگاری با عملیات از روی ناوهای هواپیمابر، F/A-18 Hornet یک هواپیمای تاکتیکی قابل، مقرون به صرفه و در دسترس در ناوگان هوایی نیروی دریایی ایالات متحده است. این جنگنده ستون فقرات بال هوایی ناوهای هواپیمابر ایالات متحده است و توانمندی های نسل بعدی جنگنده ضربتی چند منظوره را ارائه می دهد. ایالات متحده بزرگترین استفاده کننده هورنت در جهان است و پس از آن کانادا، فنلاند و اسپانیا قرار دارند. کویت نیز دارای ۳۵ فروند از این جنگنده بوده و در سال ۲۰۲۴ یکبار دیگر ۲۸ فروند از آن را سفارش داده است.

نیروهای تفنگدار دریایی ایالات متحده نیز ۱۳۷ فروند هورنت دارد.

نیروی دریایی ایالات متحده ۴۱۶ فروند F/A-18E/F فعال داشته و ۹۳ فروند دیگر نیز سفارش داده است.

F/A-18E/F Super Hornet که اولین پرواز خود را در نوامبر ۱۹۹۵ انجام داد، می تواند ماموریت های تاکتیکی مختلفی از جمله برتری هوایی، حملات شبانه روزی، اسکورت جنگنده، پشتیبانی نزدیک هوایی، سرکوب پدافند هوایی دشمن، حملات دریایی، مأموریت های شناسایی، کنترل هوایی جلو و سوخت رسانی را انجام دهد. توانمندی، انعطاف پذیری و عملکرد آن، این جنگنده را برای نوسازی نیروهای هوایی یا دریایی مناسب می کند.

ویژگیتوضیحاتسازندهمک دانل داگلاس (اکنون بوئینگ)موتوردو موتور توربوفن F414 General Electric 400حداکثر سرعتبیش از ۱.۸ ماخ (۲,۲۰۶ کیلومتر بر ساعت)برد۳,۳۳۰ کیلومتر

۳- F-15 Eagle

۹۱۹ فروند جنگنده ایگل در سرویس است که ۶ درصد از کل ناوگان جت های جنگنده جهان را تشکیل می دهد

F-15 Eagle یک جنگنده تاکتیکی است که توسط نیروی هوایی ایالات متحده برای برتری هوایی طراحی شده است. این یک جنگنده مناسب تمام شرایط آب و هوایی، عملیات های هوا به هوا و بازدارندگی عمیق است. قدرت مانور و شتاب قابل توجه آن، از طریق نسبت رانش به وزن موتور بالا و بارگذاری کم بال به دست می آید. سیستم های الکترونیکی و تسلیحات ایگل آن را قادر می سازد تا هواپیماهای دشمن را در حریم هوایی تحت کنترل دوستان یا دشمنان شناسایی، رهگیری، ردیابی و مورد حمله قرار دهد. تسلیحات و سیستم های کنترل پرواز جنگنده F-15 Eagle برای نبردهای ایمن و موثر هوا به هوا طراحی شده اند.

F-15E که در دهه ۱۹۸۰ برای بازدارندگی دوربرد و با سرعت بالا طراحی شد، دارای یک خانواده پیشرفته است که با نسخه Saudi Advanced برای نیروی هوایی سلطنتی عربستان سعودی شروع شد و سیستم الکترونیکی/مکانیکی هیبریدی قدیمی را با سیستم دیجیتال کنترل پرواز با سیم جایگزین کرد، موضوعی که امکان افزایش عمر مفید آن را فراهم می کند. نسخه Advanced Eagle با نسخه هایی مانند F-15QA برای نیروی هوایی قطر و F-15EX Eagle II برای نیروی هوایی ایالات متحده بیش از پیش روزآمد شد.

ویژگیتوضیحاتسازندهمک دانل داگلاس (اکنون بوئینگ)خدمهF-15A/C یک سرنشینه و F-15B/D/E دو سرنشینهموتوردو موتور توربوفن Pratt & Whitney F100-PW با پس سوزحداکثر سرعتبیش از ۲.۴ ماخ (۶,۷۵۰ کیلومتر بر ساعت)حداکثر وزن برخاست۳۰,۸۴۴ کیلوگرمحداکثر برد۵,۵۵۶ کیلومتر

در ۶ ژانویه ۲۰۲۵، وزارت دفاع ایالات متحده اعلام کرد که قراردادی به ارزش بیش از ۶۱۵.۵ میلیون دلار برای آغاز تولید سیستم EPAWSS برای جنگنده‌های F-15EX در حال تحویل به نیروی هوایی را با بوئینگ منعقد کرده است. این قرارداد همچنین شامل مقرراتی برای تجهیز جنگنده های F-15E Strike Eagle ی است که اکنون در حال خدمت هستند. در حالی که نیروی هوایی ایالات متحده به پذیرفتن اولین دسته از جنگنده بمب افکن های جدید F-15EX Eagle II در ناوگان ادامه می دهد، تولید قطعات و سیستم های جدید به نقاط عطف جدیدی رسیده است.

نیروی هوایی آمریکا ۵۴ فروند F-15C/E و ۴۶ فروند F-15EX سفارش داده است. قطر انتظار دارد ۳۵ ایگل جدید دیگر دریافت کند، در حالی که اندونزی و اسرائیل ۴۹ فروند از این جنگنده مدرن را در سال ۲۰۲۴ سفارش دادند.

۲- Su-27/30/35 Flanker

فلنکرها به خانواده ای بزرگ از جت های جنگده توسعه یافته اند که شامل Su-30/33/34/35/37 و جنگنده چینی تحت لیسانس Shenyang J-11 هستند

Su-27 با سرعت ۲.۳۵ ماخ (۲۸۸۸ کیلومتر بر ساعت) که در سال ۱۹۸۵ معرفی شد، عمدتاً برای دفاع هوایی دوربرد در برابر بمب افکن های آمریکایی و بوئینگ، محافظت از سواحل و اسکورت بمب افکن های سنگین شوروی استفاده می شود. در حال حاضر ۱۲۸۴ فروند Su-27 تا ۳۵ فعال هستند که ۹ درصد از جت های جنگنده جهان را تشکیل داده و تنها ۱۵ سفارش جدید در سال ۲۰۲۴ برای آن ها وجود دارد.

Su-27 به انواع مختلفی توسعه یافته، از جمله Su-30 برای ماموریت های بازدارندگی عمیق، Su-33 برای دفاع ناوگان دریایی و Su-37 برای قابلیت های بردار رانشی. سوخو در ابتدا Su-35 را از روی نسخه ای از Su-27 که به Su-27M معروف بود، توسعه داد. سوخو در ادامه Su-27K را با نام Su-33 تعریف کرد. با این حال، MiG-29 جایگزین مناسبی برای آن در نظر گرفته می شود.

موفقیت Su-27 عمدتاً به دلیل موتورهای فوق العاده آن، به ویژه موتور توربوفن AL-31F است. طراحی AL-31F دارای یک کمپرسور چهار مرحله ای کم فشار با حدود ۲۳ پره هدایت کننده متغیر است که از توقف و خفگی در محفظه احتراق حتی در هنگام تغییرات قابل توجه جریان هوا جلوگیری می کند. این عدم حساسیت به به تغییرات جریانی شدید به این جت روسی اجازه می دهد تا مانورهای پروازی را بدون تأخیر قابل توجه در رسیدن به نهایت قدرت انجام دهد.

در سال ۲۰۰۳، شرکت سوخوی قصد داشت از آن به عنوان یک هواپیمای صادراتی میانجی استفاده کند در حالی که برنامه Sukhoi PAK FA (Su-57) در حال توسعه بود. این نسخه که با عنوان Su-35 نیز شناخته می‌شود، فناوری برنامه PAK را در خود ادغام می‌کند، کابین خلبان و سیستم کنترل تسلیحات اصلاح شده ای دارد و به جای کانارد از موتورهای بردار رانش استفاده می‌کند. این نسخه اولین پرواز خود را در فوریه ۲۰۰۸ انجام داد. اگرچه برای صادرات در نظر گرفته شده بود، نیروی هوایی روسیه در سال ۲۰۰۹ با نسخه تولیدی به نام Su-35S به اولین مشتری این جنگنده تبدیل شد.

از سال ۲۰۲۲، فلنکرها عملیات های جنگی فراوانی را تجربه کرده اند، به ویژه با توجه به ناوگان روسیه با حداقل ۴۰۰ فروند جنگنده و اوکراینی که تنها ۲۹ فروند جت جنگنده در ناوگان خود داشت. در مارس ۲۰۲۳ ، یک سوخو-۲۷ روسی در حمله به پایگاه هوایی اوگلووویه در پریمورسکی کرای روسیه آسیب دید. در همان ماه، یک فروند سوخو-۲۷ دیگر روسی یک پهپاد آمریکایی MQ-9 Reaper را رهگیری کرد و قبل از برخورد با آن، سوختش را روی پهپاد آمریکایی ریخته و باعث سقوط آن در دریای سیاه شد. در ۱۷ می ۲۰۲۴، یک سوخو-۲۷ اوکراینی در جریان عملیات خارکیف سرنگون شد.

ناوگان هوایی چین با ۳۱۹ فروند جنگنده فعال از این نوع، دارای تعداد زیادی Su-27 و مشتقات چینی آن، J-11/16، است.

۱- F-16 Fighting Falcon (Viper)

با ۲,۰۴۸ فروند در سرویس، جنگنده F-16 Viper حدود ۱۵ درصد از کل ناوگان جنگنده های فعال جهان را به خود اختصاص می دهد

F-16 Fighting Falcon یک هواپیمای جنگنده چند منظوره فراصوت تک موتوره است که توسط جنرال داینامیکس ساخته شد. با این حال، در سال ۱۹۹۳ ، شرکت لاکهید بخش هواپیماهای جنرال داینامیکس را تصاحب کرد. فایتینگ فالکون در سال ۱۹۷۶ معرفی شد و به بیش از ۲۵ کشور دیگر تحویل داده شد. بیش از ۴,۶۰۰ فروند از این جنگنده ساخته شده و ۲,۰۸۴ فروند از آن به طور فعال در سراسر جهان در حال خدمت هستند. اعلام شده است که نیروی هوایی آمریکا تا سال ۲۰۴۰ به عملیاتی نگه داشتن این هواپیما ادامه خواهد داد.

جدیدترین نسخه به نام F-16 Block 70/72 پیشرفته ترین جنگنده نسل ۴ یا ۴.۵ است و سطح جدیدی از توانایی را برای نیروهای هوایی در سراسر جهان به ارمغان می آورد. حداکثر سرعت این جنگنده ۲.۰۵ ماخ (۲۱۷۸ کیلومتر بر ساعت) و حداکثر برد آن ۴۲۱۷ کیلومتر است. تحویل نسخه جدید Block 70/72 در سال ۲۰۱۹ آغاز شد؛ در حالی که اولین نسخه Block 70 در ژانویه ۲۰۲۳ به بحرین تحویل داده شد.

کشورنسخه F-16تعداد فروندهای موجودسفارش جدیدایالات متحدهF-16C۷۰۸ فرونداسرائیلF-16C/I۱۷۴ فروندمصرF-16A/C۱۶۸ فروندترکیهF-16C/V۱۵۳ فروند۴۰ فروندکره جنوبیF-16C۱۱۸ فروندیونانF-16C۱۱۳ فروندتایوانF-16A/V۱۱۱ فروند۵۶ فروندرومانیF-16A۲۱ فروند۲۳ فرونداوکراینF-16۲ فروند۵۸ فرونداسلواکیF-16V۲ فروند۱۰ فروند

منبع خبر