بر اساس قوانین اغلب قریب به اتفاق کشورهای جهان، خرید و فروش هر چیزی مشمول مالیات است و نقل و انتقال خودرو نیز از این قاعده مستثنی نیست. در واقع مالیات نقل و انتقال خودرو مالیاتی است که هنگام خرید و فروش آن باید پرداخت شود. اما سوال این است که مالیات نقل و انتقال خودرو بر عهده کیست؟ مالیات تعویض پلاک بر عهده کیست؟ فروشنده یا خریدار. پاسخ کوتاه این است که فروشنده باید مالیات نقل و انتقال خودرو را بپردازد.
پرداخت مالیات خودرو از گذشته تا کنون
در گذشته، فروشنده و خریدار بعد از انجام معامله و تعویض پلاک، برای ثبت سند به دفترخانه مراجعه می‌کردند و در آنجا هزینه ثبت را پرداخت می‌کردند. در مبلغ ثبتی که پرداخت می‌شد، ۶۰% مربوط به مالیات بود که خود دفتردار بعد پرداخت می‌کرد. ۴۰% دیگر برای حق ثبت و ۱۰% حق دفتردار بود.
البته این درصدها حدودی است و بر اساس شرایط متفاوت می‌بود. اما اکنون در ابتدا باید مالیات نقل و انتقال خودرو پیش از هر چیز دیگری پرداخت شود و بدین ترتیب امکان خرید و فروش خودرو بدون پرداخت مالیات آن وجود ندارد. در واقع کسانی که در گذشته مالیات نقل و انتقال خودرو را نپرداخته اند اسمشان در فهرست بدهکاران مالیاتی قرار داشته و ممنوع الخروج خواهند بود.
در حال حاضر پرداخت مالیات از طریق درگاه ملی خدمات الکترونیک سازمان امور مالیاتی انجام می‌شود. با مراجعه به سایت تعویض پلاک یا امور مالیاتی، امکان پرداخت مالیات و گرفتن نوبت تعویض پلاک وجود دارد. در گذشته فروشنده بعد از مراجعه به سایت http://my.tax.gov.ir و دریافت رسید پرداخت، در مرحله بعد می‌توانست به سایت تعویض پلاک برود و نوبت خود را رزرو کند. اما اکنون با مراجعه به سایت پرداخت مالیات می‌توان از همان‌جا، نسبت به دریافت نوبت تعویض پلاک هم اقدام کرد.
نحوه پرداخت مالیات نقل و انتقال خودرو در سامانه امور مالیاتی
پرداخت مالیات نقل و انتقال خودرو به صورت اینترنتی انجام می‌شود و دیگر نیازی به مراجعه حضوری کاربران به دفاتر اسناد رسمی نیست. بنابراین اگر قصد خرید و فروش خودروهای داخلی یا خارجی را دارید، باید به درگاه پرداخت مالیات خودرو، در سایت سازمان امور مالیاتی کشور مراجعه کنید و مالیات خودروی خود را پرداخت نمایید. در واقع اضافه شـدن بخش جدیدی تحت عنوان مالیات نقل و انتقال خودرو به این سامانه، پرداخت مالیات خودرو را امکان‌پذیر می‌کند.
برای پرداخت مالیات نقل و انتقال خودرو باید به روش زیر عمل کنید:
۱. ابتدا وارد سایت اینترنتی این سازمان به نام سامانه مالیات بر نقل و انتقال خودرو، به نشانی cartransfer.tax.gov.ir شوید. سپس از میان سه گزینه مودی مالیاتی (فروشنده)، همکار سازمان و استعلام پرداخت مالیات، مودی مالیاتی را انتخاب کنید.
۲. به این ترتیب وارد صفحه‌ای مطابق شکل زیر می‌شوید. در این مرحله باید وارد حساب کاربری خود در این سایت شـده و نسبت به پرداخت مالیات مربوطه اقدام کنید.
نحوه ثبت نام و پرداخت مالیات خودرو از طریق وبسایت سازمان امور مالیاتی کشور
در قسمت فوق، روش ورود به سایت را برای کاربرانی که حساب کاربری دارند، شرح دادیم. برای پرداخت مالیات نقل و انتقال خودرو باید یک سری اقدامات را به‌صورت پیوسته انجام دهید. در این بخش مراحل ثبت نام و پرداخت مالیات نقل و انتقال خودرو را به‌صورت مرحله به مرحله برای شما شرح داده‌ایم.
۱. همان‌طور که در قسمت قبل توضیح دادیم باید ابتدا وارد سامانه مالیات بر نقل و انتقال خودرو شوید. بعد از ورود به سامانه و انتخاب مودی مالیاتی، در قسمت ورودی روی گزینه ثبت نام کلیک کنید. پس از وارد کردن کد ملی، شماره همراه، تاریخ تولد ثبت نام شما انجام می‌شود.
۳. در مرحله بعد، شماره تلفن همراه خود را وارد می‌کنید تا یک کد احراز هویت ۶ رقمی برای شما ارسال شود. این کد را در کادر زیر وارد و گزینه «ورود به سامانه» را بزنید.
۴. بعد از وارد کردن کد احراز هویت، به سامانه پرداخت مالیات وارد می‌شوید. سپس از میان گزینه‌های موجود در صفحه، گزینه «مالیات بر نقل و انتقال خودرو» را انتخاب کنید.
۵. در ادامه به صفحه دیگری مانند آن‌چه در بالا مشاهده می‌کنید، وارد می‌شوید. در این بخش از منوی سمت راست موجود در صفحه، باید گزینه «درخواست نقل و انتقال» را انتخاب کنید. سپس شماره همراه خود را وارد نمایید و دکمه ثبت را بزنید.
۶. سپس در مرحله بعد شماره ملی خود را نیز وارد کنید و دکمه ادامه را بزنید.
مالیات خودرو
۷. در این مرحله یک کد برای شما پیامک می‌شود که با وارد کردن آن به صفحه زیر هدایت خواهید شد.
۸. در صفحه جدید، اطلاعات خود را وارد کنید. این اطلاعات شامل نام و نام خانوادگی، جنسیت، کلمه عبور، تکرار آن و کد امنیتی است. در ادامه با صفحه زیر روبرو می‌شوید که باید شماره همراه و کد ملی خود را در آن وارد کنید و گزینه ادامه را بزنید.
۹. با توجه به این‌که خودرو دارای پلاک ملی یا فاقد آن است، گزینه مورد نظر را انتخاب کنید. سپس شماره پلاک خود را وارد نمایید.
۱۰. بعد از وارد کردن شماره پلاک، مجدداً از شما خواسته می‌شود کد ملی و تاریخ تولدتان را وارد کنید و سپس روی گزینه «ثبت» کلیک کنید.
در پایان در صورتی که اطلاعات وارده شده در بخش قبل با اطلاعات مالک خودرو مطابقت داشتـه باشد، امکان پرداخت مالیات نقل و انتقال خودرو سال ۱۴۰۳ برای شما فراهم می‌شود. سپس باید متناسب با نوع و مدل خودرو، مبلغ مورد نیاز را به‌صورت اینترنتی پرداخت کنید. لازم به ذکر است برای استعلام مالیات نقل و انتقال خودرو نیز باید به سامانه مالیاتی مراجعه کنید و با وارد کردن مشخصات خود، استعلام مالیات خودرو را دریافت کنید.
مسئولیت پرداخت مالیات نقل و انتقال خودرو
همان‌طور که گفتیم پرداخت مالیات نقل و انتقال خودرو به عهده فروشنـده است. به‌طور کلی قبل از انتقال سند و تعویض پلاک، باید مالیات خودرو توسط فروشنـده پرداخت شود. در صورتی که مالیات نقل و انتقال خودرو را قبل از فروش آن پرداخت نکنید، در لیست بدهکاران مالیاتی قرار می‌گیرید. لازم به ذکر است که بر طبق تغییراتی که در قوانین مالیاتی کشور، در تاریخ ۶ فروردین ۱۴۰۱ اعمال شد؛ تعویض پلاک خودرو بدون پرداخت مالیات انتقال خودرو امکان‌پذیر نیست.
مالیات نقل و انتقال خودرو برای ماشین‌های صفر
بر اساس قوانین، شرکت‌های خودروساز، مسئول پرداخت اولین مالیات خودروهای صفر کیلومتر تولید و مونتاژ داخل هستند. بر همین اساس، کارخانه‌های سازنده، مجموعه‌های وصل کننده قطعات پیش ساخته داخلی و واردکنندگان خودرو، باید بدون درج در صورتحساب فروش، مالیات اتومبیل را به ترتیبی که سازمان امور مالیاتی کشور مقرر می‌کند، پرداخت نمایند.
چند نکته مهم دیگر در خصوص مالیات نقل و انتقال
در خصوص مالیات نقل و انتقال خودرو، باید به نکات زیر توجه کنید:
از تاریخ ۷ فروردین ۱۴۰۱، لازم نیست که فروشنده و خریدار به دو درگاه جداگانه مراجعه کنند. از طریق همان سایت تعویض پلاک امکان پرداخت مالیات و گرفتن نوبت هم وجود دارد. البته اگر فروشنده و خریدار ارتباطی نداشته باشند، فروشنده می‌تواند به صورت جداگانه مبلغ مالیات را، از طریق سایت مالیات، پرداخت کرده و رسید آن را به خریدار تحویل دهد. ارائه رسید در هنگام تعویض پلاک الزامی است.
مبلغ مالیات به حساب خزانه دولت واریز می‌شود.
آن‌هایی که در گذشته مالیات نقل و انتقال خودروی خود را پرداخت نکرده‌اند، بدهکار مالیاتی محسوب می‌شوند و امکان خروج از کشور و انجام بعضی فعالیت‌ها را ندارند.
امکان استفاده از سامانه آنلاین اولین بار در استان سمنان اجرا شد و بعد امکان استفاده از آن در کل کشور مهیا شد.
امکان دریافت نوبت تعویض پلاک بدون پرداخت مالیات وجود ندارد. اگر افراد بدون دریافت نوبت و پرداخت مالیات، به مراکز تعویض پلاک مراجعه کنند، امکان استفاده از خدمات زیادی را ندارند.
در حال حاضر، پرداخت مالیات خودرو به عهده فروشنده است.
