زنگ خطر برای کاخ خشایارشا؛ هدیش دچار پوکی سنگ شده است!
به گزارش تیکاگو به نقل از کجارو
به نقل از ایسنا؛ محمدرضا علیخواه، کارشناس حفاظت مجموعه میراث تخت جمشید با اشاره به وضعیت کاخ هدیش (کاخ اختصاصی خشایارشاه) تخت جمشید که یکی از کارگاهها فعال مرمتی تخت جمشید در آن قرار دارد، گفت:
نوسانات دما، پوکی سنگها و گلسنگها مهمترین مسائل حفاظتی این کاخ به شمار میروند و برای مرمت آن به زمان، بودجه و نیروی انسانی بیشتری نیاز است.
او با بیان اینکه کاخ هدیش، مرتفعترین قسمت کوشکِ شاهی تخت جمشید است، گفت:
مهمترین و بارزترین مسئلهای که در این کاخ مشاهده میکنید نوع آسیبهاست که نسبت به سایر بخشهای تخت جمشید متمایز است. از نظر نوع آسیب، کاخ هدیش شدیدا دچار پوکی سنگ شده است.
علیخواه ادامه داد:
علت اصلی این مسئله نوسانات دمای شدیدتر نسبت به سایر بخشهای مجموعه است که ناشی از موقعیت مکانی کاخ است. به همین دلیل، هرچند از نظر ظاهری نوع مرمت باید مشابه سایر بخشها باشد، اما اینجا شرایط بحرانیتر است و مرمت آن زمان بیشتری میطلبد.
این کارشناس مرمت آثار باستانی در ادامه توضیح داد:
اگر بخواهیم آسیبها را دستهبندی کنیم، آسیب انسانی یا واندالیسم و آسیب ناشی از نوسانات دمایی برای سنگها قابل ذکر است و گلسنگها جزو آسیبهای زیستی محسوب میشوند که کمترین آسیب را نسبت به سایر عوامل به آثار سنگی میرسانند.
او افزود:
بهعنوان مثال، یک گلسنگ در طول ۵۰۰ تا ۱۰۰۰ سال حدود سه درصد آسیب به اثر سنگی وارد میکند، در حالی که واندالیسم یا آسیب انسانی میتواند در عرض چند ثانیه تخریب قابل توجهی ایجاد کند. بنابراین، ظاهر زشت گلسنگها ذهن بازدیدکنندگان را جلب میکند، اما شدت تخریب واقعی آنها بسیار کمتر است.
علیخواه در پاسخ به اینکه آیا منظور حجم بازدیدها از مجموعه باستانی است، گفت:
حجم بازدید یک گوشه است. حجم بازدید لزوما آسیبرسان نیست بلکه مدیریتش میتواند آسیبها را به حداقل برساند.
کارشناس حفاظت تخت جمشید تصریح کرد:
مسئله گلسنگها ذهن بازدیدکنندگان را به خود جلب میکند، اما آسیبی که وارد میکنند بسیار کمتر از آسیبهای انسانی است. برخی گلسنگها حتی به نوعی پتینه طبیعی آثار سنگی تبدیل شدهاند و نباید دستکاری شوند، زیرا اثر تخریبی قابل توجهی ندارند.
او با بیان اینکه امکان بازدید گردشگران از کاخ هدیش به دلیل حجم بالای فرسودگی سالهاست که میسر نیست، گفت:
بر اساس بررسیهای ما، کاخ هدیش وضعیت نامناسبتری دارد و به همین دلیل مرمت آن نیازمند توجه ویژه است. جرزهایی در این کاخ پیشتر مرمت شدهاند، اما همچنان ادامه کار ضروری است.
علیخواه در خصوص اینکه آیا گیاهانی که در این محوطه روییدهاند، تأثیری بر روی فرسودگی بنا دارند، گفت:
پوشش گیاهی موجود در محوطه، آسیب شدیدی به سنگها وارد نمیکند و بخشهایی که رشد کرده بودند، کوتاه یا جمعآوری شدهاند. در فضای باز نمیتوانیم تمام اقدامات پیشگیرانه را انجام دهیم، اما حفاظت و کنترل بخشهای آسیبپذیر در اولویت است. همچنین، مشکلات مربوط به آب جمعشده در کاخ هدیش وجود ندارد، زیرا محل این کاخ بالاتر و جریان آب متفاوت است.
