بسیاری از افراد تصور میکنند که گلهای فصلی در فضای سبز شهری و باغچه منازل تنها جنبه زیبایی دارند. در صورتی که بسیاری از این گلها گیاهان دارویی هستند که در طب سنتی از جایگاه ویژهای برخوردارند. سرخارگل، رزماری، اسطوخودوس و همیشه بهار جز گیاهان زینتی یا گلهای فصلی به شمار میروند که خواص درمانی بسیاری دارند. در این مطلب به روشهای نگهداری، پرورش و کاشت گل همیشه بهار و خواص درمانی آن خواهیم پرداخت.
به گزارش فرارو، حتما بارها گلهای نارنجی یا زرد فصلی را که در مسیر بلوارها و فضاهای سبز شهرها میکارند، دیدهاید. گل فصلی همیشه بهار یا کالاندولا علاوه بر اینکه گیاهی زینتی است، به عنوان یکی از داروهای گیاهی در طب سنتی بسیار مورد استفاده قرار میگیرد. همیشه بهار برای درمان بسیاری از بیماریها از جمله امراض پوستی، انواع بیماریهای التهابی و بهبود اسپاسم عضلانی مفید است. همچنین این گیاه در بهبود عملکرد دستگاه گوارش، تقویت سیستم ایمنی بدن و درمان عفونتهای چشم موثر است.
گیاه مقاوم و زیبای همیشه بهار در تمام طول سال گل میدهد و در محیطهای گرم و سرد قابل کشت است. اوج گلدهی این گیاه اواخر بهار تا فصل تابستان و سپس اواخر تابستان تا اواسط پاییز است. گل همیشه بهار از طریق بذر بهراحتی تکثیر میشود. با کاشت گیاه همیشه بهار یا کالاندولا هم از زیبایی گلهای آن لذت خواهید برد و هم از خواص درمانی شگفتانگیز آن بهرمند میشوید.
گیاهشناسی
گیاه همیشه بهار یا کالاندولا با نامهای انگلیسی pot marigold، common marigold و Scotch marigold از خانواده Asteraceae و نام علمی Calendula officinalis یکی از گیاهان تزئینی فصلی در مناطق مختلف دنیاست. از قرن دوازدهم گیاه کالاندولا در بیشتر باغهای اروپا کشت میشد. سابقه طولانی کشت گلهای همیشه بهار باعث شده است تا منشا این گیاه ناشناخته باشد؛ اما به نظر میرسد که زیستگاه اصلی گل همیشه بهار مدیترانه یا جنوب قاره اروپاست. با این حال گیاه کالاندولا در اکثر مناطق معتدل جهان از شمال اروپا (جنوب انگلستان) تا ارتفاعات زاگرس در فلات ایران به صورت طبیعی میروید.
همیشه بهار گیاهی علفی و یک ساله است. برگهای ساده، کشیده و بیضوی بلند و به رنگ سبز از خصوصیات اصلی ظاهری این گیاه محسوب میشود. گیاه کالاندولا بسیار مقاوم است و در برخی از نقاط سردسیر به جز اواخر فصل پاییز و زمستان در تمام طول سال گل میدهد. در مناطق گرمسیر بذرهای همیشه بهار را در اواسط زمستان میکارند تا در فصل بهار گلهای آن شکوفا شود. گلهای همیشه بهار به رنگهای نارنجی، زرد یا لیمویی در امتداد ساقههای بلند نمایان میشوند. هنگام تابش مستقیم آفتاب روی گلهای همیشه بهار درخشش خاصی بر روی گلبرگهای این گیاه ایجاد میشود. گلهای این گیاه لحظاتی پس از طلوع خورشید باز و قبل از غروب بسته میشوند. میوه یا بذرهای گیاه کالاندولا هلالی شکل و دارای سطح ناصافی است. وزن هزار دانه بین ۸ تا ۱۲ گرم است.
گونههای گل همیشه بهار
ارقام مختلفی از گیاه کالاندولا یا همیشه بهار در دنیا وجود دارد. گلهایی با رنگهای نارنجی، لیمویی، زرد، نارنجی متمایل به قرمز یا دو رنگ و گلهای به صورت پُر و دارای چند ردیف گلبرگ یا یک ردیفه کشت میشوند. بسیاری از گونههای اهلی شده که به منظور کشت در باغها یا فضاهای سبز شهرها کاشته میشوند، همگی دارای گلهای بزرگ و بوتههای پرپشت از برگ هستند؛ در صورتی که گونههای وحشی گیاه همیشه بهار، بوتهها و گلهایی کوچکتر دارند.
کاربرد گل همیشه بهار از ویژگیهای بارز گل همیشه بهار میتوان به رشد سریع این گیاه اشاره کرد. همیشه بهار از مرحله کاشت بذر تا رشد گیاه و گلدهی تنها به کمتر از ۸ هفته زمان نیاز دارد. شما میتوانید به جای خرید گیاه آماده آن را از طریق بذر در باغچه یا گلدان پرورش دهید. با گلدهی گیاه همیشه بهار علاوه بر خلق منظرهای بیبدیل در محیط زندگی میتوانید از فواید درمانی این گل زیبا استفاده کنید. در ادامه با روش کاشت گل همیشه بهار یا کالاندولا از طریق بذر و شرایط نگهداری آن آشنا خواهید شد.
• بذرهای همیشه بهار را از فروشگاههای فروش بذر گل و گیاه در سطح شهر یا به صورت اینترنتی خریداری نمایید.
• یک محیط با نور فراوان و مستقیم خورشید را در حیاط یا تراس منزلتان برای کاشت گل همیشه بهار انتخاب کنید. این گیاه روزانه به ۵ تا ۸ ساعت نور مستقیم آفتاب نیاز دارد.
• برای کاشت بذرهای همیشه بهار نیاز به ترکیب خاک مخصوص نیست. همان خاک معمولی باغچه برای کاشت بذرها مناسب است.
• بذرهای همیشه بهار را بعد از آخرین سرما در اوایل بهار (در مناطق جنوبی، در اواخر بهمن یا اوایل اسفندماه) بکارید.
• دانهها را میتوان بر روی خاک (مانند بذر سبزیجات) پخش کرد یا در عمق ۱ تا ۲ سانتیمتر در خاک کاشت. فاصله کاشت هر بذر از هم بین ۵ تا ۱۰ سانتیمتر باشد.
• روزانه به بذرها آب دهید و آنها را مرطوب نگه دارید. مراقب باشید با آبیاری، فشار آب، دانهها را از خاک بیرون نیاورد.
• بعد از جوانهزنی دانهها نیاز آبیاری گیاه کم میشود. در این حالت با خشک شدن کمی از سطح خاک گیاه را آبیاری کنید.
• گیاه پس از رشد کامل و با شکوفا شدن گلها به کم آبی مقاوم میشود.
• در مناطق گرم جنوب کشور ممکن است این گیاه در تابستان از بین برود. اما گلهای همیشه بهار کاشته شده در مناطق سردسیر تقریبا تا فصل پاییز به گل مینشینند.
• با پایان عمر در هر گلِ گیاه همیشه بهار در صورتی که برای مصارف دارویی چیده نشود، بذرهایی تولید میکند که سال آینده دوباره موجب ازدیاد این گیاه خواهند شد.
منبع: فرارو