نوجوانی، دوره چندان پرطرفداری نیست، نه برای والدین و نه فرزندان. تغییر رفتار و بدخلقی مداوم، از بارزترین رفتارهای نوجوانهاست. رفتار با نوجوان پرخاشگر چه دلیلی دارد؟ چطور باید با پرخاشگری نوجوانان برخورد کنیم؟ اصلا با با ادم عصبی چطور برخورد کنیم؟
پدر یا مادر شدن، مسیری شیرین، اما پرچالش است. همین که تصور کردید راه و رسم رفتار با کودک نوپای کجخلق خود را یافتهاید، متوجه میشوید که فرزندتان، نوجوانی زودرنج و کلهشق شده است که ظاهراً با همه مشکل دارد. واقعاً مشکل نوجوانان چیست که این همه بد خلق و عبوس هستند؟ بهترین رفتار با اخلاق بد آنها چیست؟
چرا نوجوانان همیشه عصبانی هستند؟
تحمل نوسانات خلقی و کنترل عصبانیت آسان نیست اما اتفاقی طبیعی و مرتبط با سن نوجوانان است. برخی از عواملی که اغلب اوقات باعث بد خلقی یا خشم نوجوانان میشوند، عبارتاند از:
تغییرات هورمونی
میل به استقلال
تأثیرپذیری اجتماعی
افزایش مسئولیتها
کشف و شهود درونی
این تغییرات عمده، در کنار رشد مغز که هنوز کامل نشده است، منجر به بیثباتی خلقی یا طغیان گهگاه خشم در نوجوانان میشود. یک روانشناس کودک و نوجوان در دانشگاه یوتا آمریکا میگوید: «وقتی نوجوانی احساس خشم میکند یا تندمزاج میشود، در واقع ترکیبی از ناامیدی، شرم، گناه یا ناراحتی را بهصورت همزمان تجربه میکند. این احساسات، به شکل خشم ابراز میشوند، چون نوجوان کلمات مناسب یا توانایی بیان درست احساساتش را ندارد. مغز انسان تا پیش از رسیدن به دهه ۲۰ زندگی، به رشد کامل نرسیده است. همین موضوع باعث میشود تا فکر و احساسات نوجوانان انتزاعی باشد. نوجوان هنوز توانایی کنترل تکانه، تنظیم هیجانات یا حتی صبر برای فکر کردن پیش از سخن گفتن یا عمل کردن ندارد.»
روشهایی برای کنار آمدن با پرخاشگری نوجوانان
اگر دائماً مورد خشم فرزند نوجوان خود قرار میگیرید و نمیدانید باید چه رفتاری با او داشته باشید، این چند مهارت را برای رفتار با نوجوان پرخاشگر تمرین کنید و در رفتار خود نشان دهید:
ملایمت: با نوجوان خود، با ملایمت و احترام رفتار کنید. آرامش خود را حفظ و احساساتتان را کنترل کنید. فریاد نکشید، با تهدید صدایشان نکنید و آنها را متهم نکنید.
توجه: گوشی تلفن همراه یا لپتاپ شخصی را کنار بگذارید تا به فرزندتان نشان دهید که به اتفاقات زندگی روزمره، احساسات و حرفهای او توجه میکنید. وقتی با شما صحبت میکنند، توجه کامل به آنها بدهید و نشان دهید که حرفهای او برای شما اهمیت دارند.
اعتبار دهی: ممکن است دلیل پرخاشگری فرزندتان را موجه ندانید اما باید احساسات او را به رسمیت بشناسید و اجازه دهید بدانند که حق دارند عصبانی باشند. این اعتبار دهی به احساسات نوجوان، به او کمک میکند تا حس کند که درک شده است و به او بهاء داده میشود.
گشادهرویی: با فرزند نوجوان خود، آرام و صمیمی رفتار کنید. خیلی رسمی نباشید، خونسرد و آسانگیر باشید. سعی نکنید همه چیز را حل کنید، تنها آنها را بشنوید و درک کنید.
مهارتهای مقابلهای سالم را نشانشان دهید
اگر نوجوان بد خلقی میکند یا عصبانی است، والدین باید نمونهای از کنترل رفتاری سالم را در برخورد با او در پیش بگیرند. اگر والدین آرام و خنثی رفتار کنند، نوجوان هم از این رفتار را الگوبرداری میکند اما اگر والدین جیغ و فریاد بکشند، جو متشنج خواهد شد.
بااینحال اگر مشاجره بالا گرفت، خود را سرزنش نکنید. ممکن است نتوان در لحظه، مشکل را حل کرد. در این لحظه میتوانید پیشنهاد دهید که استراحت کوتاهی داشته باشید و وقتی هر دو طرف آرامتر شدید، صحبت را از سر بگیرید. سپس، یکی از مهارتهای سالم تنظیم هیجانات را برای آرامتر شدن انتخاب کنید. برای مثال به پیادهروی بروید، طراحی کنید یا ذهنآگاهی انجام دهید و به این طریق، فرزند نوجوانتان را با تنظیم سالم هیجانات درونیاش آشنا کنید.
حد و مرزهای دارای عواقب تعیین کنید
یک سری حد و مرز تعیین کنید که رد شدن از آنها، عواقب مشخص داشته باشد. اگر مسئلهای برای فرزندتان مهم است، برای تعیین حد و مرز آن موضوع، از او کمک بگیرید. برای مثال، اگر او میخواهد تا نیمه شب بیرون از خانه باشد اما به نظر شما ساعت ۱۰ برای بازگشت به خانه مناسبتر است، بر سر ساعت ۱۱ توافق کنید. مهمترین نکته این است که عواقب رد شدن از این حد و مرز را کاملاً جدی بگیرید.
هنگام ضرورت، از مشاور حرفهای کمک بگیرید
بدخلقی در نوجوانان کاملاً عادی است اما باید به چند علامت هشداردهنده در رفتار آنها دقت کنید. اگر رفتارهای زیر را در فرزند نوجوان خود دیدید، بهتر است از مشاور یا روانشناس حرفهای کمک بگیرید تا به شما در رفتار با نوجوان پرخاشگر کمک کنند:
تغییرات شدید در خلقوخوی عادی آنها
انزوا طلبی
ناتوانی در عملکرد روزانه (برای مثال افت نمرات)
زورگویی به دیگران
آسیب به اموال
خشونت با حیوانات
صحبت از آسیب زدن به خود یا دیگران
ابراز حس ناامیدی شدید یا صحبت از خودکشی
اگر نگران هستید که فرزند نوجوان شما دچار بیماری سلامت روان مانند افسردگی باشد، مرتب با او ارتباط بگیرید. البته سماجت بیش از حد به خرج ندهید؛ فقط نشان دهید که او را درک میکنید. این باعث میشود تا نوجوان به شما اعتماد کند و راز دل خود را بگوید. در غیر این صورت، میتوانید خودتان با یک روانشناس صحبت کنید.
اگر فرزندتان از رفتارهای ناامنی مانند آسیب به خود، خودکشی یا تهدید دیگران صحبت کرد، سریعاً با مراکز سلامت روان تماس بگیرید.
اگر خشونت نوجوان به حد خطرناک رسید، چه کنیم؟
اگر پرخاشگری نوجوان به حد خشونت جدی رسید و او به شما، شخص حاضر یا هر چیزی حمله کرد، در درجه اول، ایمنی را در نظر بگیرید. به فرد نوجوان خیلی واضح بگویید که ابراز خشونت پذیرفته نیست و اگر آرام رفتار نکند، از او فاصله خواهید گرفت. اگر ترک کردن اتاق یا حتی خانه فایده نداشت، با پلیس تماس بگیرید. در هر صورت، اگر احساس خطر یا ترس میکنید، حق دارید که از خودتان دفاع کنید.
اگر با فرد نوجوانی مواجه شدید که رفتار خشن در پیش گرفته بود، طبق مراحل زیر عمل کنید:
به او فضا بدهید: پس از اینکه فرد نوجوان آرام شد، با او درباره اتفاقی که رخ داد، صحبت کنید و پیشنهاد کمک دهید.
رفتار واضحی داشته باشید: فرد نوجوان باید بداند که شما به حد و مرزهایی که تعیین میکنید، اعتقاد راسخ دارید. همچنین باید بدانند که هیچ گونه خشونتی، پذیرفتنی نیست.
با مدرسه آنها صحبت کنید: با مدرسه فرزندتان تماس بگیرید و بپرسید که آیا پرخاشگری در آن محیط نیز رخ داده است یا خیر.
خشونت به خرج ندهید: با این رفتار به نوجوان نشان میدهید که ابراز خشونت، کار درستی نیست.
جلسه روانشناسی رزرو کنید: اگر فرزند نوجوان شما میپذیرد که مشکلی وجود دارد و تمایل به دریافت کمک دارد، هر چه سریعتر، یک جلسه با مشاور یا روانشناسی معتمد ترتیب دهید. برخی مدارس، چنین خدمتی ارائه میدهند.
تابهحال با نوجوان پرخاشگر مواجه شدهاید؟
دوره نوجوانی، با چالشها و تغییرات عمدهای در جسم و روان همراه است. شناخت نحوه درست برخورد با نوجوانان در این دوره، نقش زیادی در شکلگیری روحیات و اخلاقیات آینده آنها دارد.
آیا تا به حال، با نوجوان پرخاشگری مواجه شدهاید؟ به نظر شما، بهترین رفتار با نوجوان پرخاشگر، عصبی و همیشه شاکی چیست؟ آیا احساسات طوفانی آنها را به رسمیت میشناسید؟ نظرات خود را در رابطه با برخورد با نوجوانان پرخاشگر، با ما و دیگر خوانندگان این مقاله در میان بگذارید.
منبع: healthcare , nhs
در افسردگی غم به لایههای عمیق زندگی نفوذ کرده و اختلالاتی در احساسات و رفتار شما بهوجود میآورد. اگر احساس افسردگی دارید، حتما با کمک یک روانشناس متخصص مشکل را ریشهیابی کنید و برای حل آن راهکار بگیرید.برای ارتباط با مشاور متخصص افسردگی روی دکمه زیر کلیک کنید.
هشدار! این مطلب صرفا جنبه آموزشی دارد و برای استفاده از آن لازم است با پزشک یا متخصص مربوطه مشورت کنید. اطلاعات بیشتر div:empty {display: none;}
]]>
به کمک زبان بدن، ناگفتهها را بگویید و بشنوید
۸،۰۰۰ تومان