برای تماشای این نور باستانی باید لاتاری برنده شوید!
به گزارش تیکاگو به نقل از کجارو
برای لمس جادوی انقلاب زمستانی در این معبد باستانی، پول و اشتیاق کافی نیست؛ بلکه باید برنده «لاتاری» باشید. تصور کنید برای تماشای رویدادی که تنها ۱۷ دقیقه طول میکشد، ۱۶,۰۰۰ نفر از سراسر جهان صف بستهاند، اما در نهایت فقط ۳۸ نفر اجازه ورود پیدا میکنند. این رقابت نفسگیر نه برای صندلیهای ردیف اول کنسرت یا فینال مسابقات ورزشی، بلکه تلاشی است برای ایستادن در تاریکی مطلقِ مقبرهای ۵۲۰۰ ساله در ایرلند، به امید آنکه ابرها کنار بروند و معجزه نور رخ دهد. (National Geographic)
عکاس: نامشخص / www.discoverboynevalley.ie
اینجا نیوگرنج در «درهی بوین» (Boyne Valley) است که شاهکاری مهندسی است. هر سال در کوتاهترین روزهای دسامبر، این مکان میزبان همترازی بینقص خورشید و سنگ میشود؛ اما دیدن این لحظه از نزدیک، امروز دیگر نه به مقام و ثروت، بلکه تماما به بخت و اقبال در قرعهکشی وابسته است.
«نیوگرنج» (Newgrange) یک بنای معمولی نیست. قدمت آن به حدود ۳۲۰۰ سال پیش از میلاد برمیگردد. قرنها پیش از آنکه سنگبنای «اهرام بزرگ جیزه» (Great Pyramids of Giza) گذاشته شود یا دایره سنگی «استونهنج» (Stonehenge) شکل بگیرد، این سازه برپا شده بود. سازندگان عصر نوسنگی برای خلق این تپه عظیم (با ۱۲ متر ارتفاع و ۸۵ متر پهنا)، سنگهای غولپیکر را از فواصلی دور و تا ۴۸ کیلومتر آنطرفتر به این نقطه کشاندند.
عکاس: نامشخص / www.discoverboynevalley.ie
اما هنر واقعی در معماری داخلی آن پنهان است. دالانی طولانی که به اتاقکی با سقفی حیرتانگیز ختم میشود. سقف اتاقک چنان دقیق روی هم چفت شده که پس از گذشت پنج هزاره، هنوز حتی یک قطره آب به داخل آن نفوذ نکرده و هرگز نیاز به تعمیر نداشته است.
با این حال، نبوغ اصلی معماران باستان در ورودی بنا خودنمایی میکند. درست بالای در ورودی، دریچهای سنگی تعبیه شده که به «روفباکس» (Roof-box) معروف است. این دریچه نه برای تهویه، بلکه دقیقا برای شکار نور طراحی شده است.
هر سال در حوالی انقلاب زمستانی (پنج روز اواخر دسامبر)، همزمان با طلوع خورشید، باریکهای از نور خورشید از همین دریچه کوچک به داخل میآید. این نور، مسیر ۱۹ متری دالان را طی میکند تا به اتاقک مرکزی برسد. در آن لحظه، حکاکیهای باستانی روی سنگها روشن میشوند و فضای تاریک مقبره به مدت ۱۷ دقیقه در نوری طلایی و خیرهکننده غرق میشود؛ تا اینکه با بالا آمدن خورشید، تاریکی دوباره برمیگردد.
عکاس: نامشخص / kessiworld.com
دالان مقبره درست شبیه یک تلسکوپ نشانه رفته به افق عمل میکند. جالب است بدانید از میان ۱۳۶ مقبره دالانی باقیمانده در ایرلند، تنها تعداد انگشتشماری چنین جهتگیری نجومی دقیقی دارند و «نیوگرنج» گل سرسبد آنها است.
شواهد باستانشناسی نشان میدهد این مکان فراتر از یک آرامگاه صرف بوده است. پژوهشگران میگویند که تحلیلهای علمی روی بقایای انسانی کشفشده نشان میدهد افرادی که اینجا دفن شدهاند، لزوما خویشاوند نبوده و از نقاط مختلف جزیره آمده بودند.
عکاس: نامشخص / kessiworld.com
به نظر میرسد اینجا مکانی برای آیینهای مذهبی و جشن گرفتن «پیروزی نور بر تاریکی» بوده است. گذشتگان، انقلاب زمستانی را پایان سلطه تاریکی و آغاز چرخهای نو از زندگی میدانستند. کشف بقایای ضیافتهای بزرگ در اطراف ورودی نظیر استخوانهای خوک و گاو و ظروف سفالی، حکایت از آن دارد که مردم هزاران سال پیش هم برای این رویداد کیهانی دور هم جمع میشدند و با غذاهای خاص آن روز را گرامی میداشتند.
امروزه، سیستم قرعهکشی (لاتاری) که به دلیل فضای بسیار تنگ داخل مقبره راهاندازی شده، ناخواسته همان سنت باستانی را زنده کرده است. درست همانطور که ۵۰۰۰ سال پیش مردم از راههای دور برای این لحظه سفر میکردند، امروز نیز برندگان خوششانس از گوشه و کنار جهان به این نقطه میآیند.
هرچند که برای ورود به مقبره باید در قرعهکشی شرکت کرد؛ اما علاقهمندان همچنان میتوانند در صبحهای سرد ۱۹ تا ۲۳ دسامبر در محوطه بیرونی مقبره جمع شوند تا حالوهوای این لحظه اساطیری را نفس بکشند.
عکاس: James Manning / PA Images
نیوگرنج در آن سوی دنیا، حدودا همان شبهایی را جشن میگیرد که ما در ایران شب یلدا را جشن میگیریم. اگر قرار بود بین سفره یلدا در کنار خانواده و تماشای طلوع خورشید در معبد ۵,۲۰۰ ساله ایرلند یکی را انتخاب کنید، انتخابتان کدام بود؟ برای ما و خوانندگان دیگر کجارو نظرتان را بنویسید.
منبع عکس کاور: edition.cnn.com | عکاس: نامشخص
