در سال‌های اخیر، سیگارهای الکترونیکی به‌عنوان جایگزینی برای سیگارهای سنتی محبوبیت یافته‌اند. این دستگاه‌ها با هدف کاهش آسیب‌های ناشی از مصرف تنباکو معرفی شده‌اند اما میزان و چگونگی آسیب آنها به بدن هنوز در هاله‌ای از ابهام است. از همین رو آشنایی با انواع مختلف سیگارهای الکترونیکی و درک ویژگی‌ها و معایب آنها برای مصرف‌کنندگان ضروری است. در این مقاله، به بررسی انواع سیگارهای الکترونیکی، ویژگی‌ها، معایب و نتایج مطالعات علمی مرتبط می‌پردازیم.
انواع سیگارهای الکترونیکی
۱. سیگارهای الکترونیکی یک‌بارمصرف (Disposable E-cigarettes)
این دستگاه‌ها کوچک و سبک هستند و پس از اتمام مایع داخلی، دور انداخته می‌شوند. آنها به دلیل سهولت استفاده و عدم نیاز به شارژ یا تعویض قطعات، برای مبتدیان مناسب‌اند.
۲. سیگارهای الکترونیکی قابل شارژ (Rechargeable E-cigarettes)
این نوع دستگاه‌ها دارای باتری قابل شارژ و کارتریج‌های قابل تعویض هستند. کاربران می‌توانند مایع الکترونیکی را به‌دلخواه انتخاب و باتری را مجدداً شارژ کنند.
۳. سیستم‌های مخزن‌دار (Tank Systems)
این دستگاه‌ها دارای مخازن بزرگ‌تری برای مایع الکترونیکی هستند و امکان تنظیم قدرت و دما را فراهم می‌کنند. آنها برای کاربران پیشرفته‌تر که به دنبال تجربه‌ای سفارشی هستند، مناسب‌اند.
۴. دستگاه‌های پاد (Pod Systems)
پاد ویپ‌ها کوچک و قابل‌حمل‌اند و از کپسول‌های از پیش پر شده یا قابل پر کردن استفاده می‌کنند. آنها به دلیل سادگی و کاربری آسان، بین کاربران محبوب‌اند.
۴. سیگارهای الکترونیکی مکانیکی (Mechanical Mods)
ماد ویپ‌ها باتری قوی‌تری دارند و فاقد مدار تنظیم‌کننده هستند. برای کاربران حرفه‌ای طراحی شده‌اند که به دنبال تولید بخار زیاد و کنترل بیشتر بر عملکرد دستگاه هستند.
۵. سیگارهای الکترونیکی هوشمند (Smart E-cigarettes)
این مدل‌ها دارای نمایشگر دیجیتال و قابلیت اتصال به اپلیکیشن‌های موبایل هستند. کاربران می‌توانند میزان مصرف، سطح نیکوتین و تنظیمات دیگر را کنترل کنند.
۶. سیگارهای الکترونیکی قلمی (Pen-style E-cigarettes)
این مدل‌ها ظاهری شبیه قلم دارند و نسبت به مدل‌های یک‌بارمصرف، ظرفیت باتری و مخزن بیشتری دارند. برای کاربران مبتدی که به دنبال دستگاهی قوی‌تر هستند، مناسب‌اند.
۷. ویپ‌های با سیستم حلقه بسته (Closed System Vapes)
این دستگاه‌ها از کپسول‌های از پیش پر شده استفاده می‌کنند و نیاز به پر کردن دستی مایع ندارند. کاربری آسانی دارند اما انتخاب طعم‌ها محدود است.
۸. ویپ‌های با سیستم حلقه باز (Open System Vapes)
در این مدل‌ها کاربران می‌توانند مایع الکترونیکی را به‌دلخواه انتخاب و به مخزن اضافه کنند. امکان شخصی‌سازی بیشتری دارند اما نیاز به نگهداری و تمیزکاری دارند.
۹. پادهای پیشرفته (Advanced Pod Systems)
این مدل‌ها ترکیبی از قابلیت‌های دستگاه‌های مخزن‌دار و پاد سیستم‌های ساده هستند. امکان تنظیم قدرت، تعویض کویل و تغییر میزان بخار را برای کاربران فراهم می‌کنند.
ویژگی‌های سیگارهای الکترونیکی
تنوع طعم‌ها: سیگارهای الکترونیکی با طعم‌های متنوعی عرضه می‌شوند که می‌تواند تجربه‌ای متفاوت از سیگارهای سنتی ارائه دهد.
کنترل نیکوتین: کاربران می‌توانند میزان نیکوتین موجود در مایع الکترونیکی را انتخاب کنند که به کاهش تدریجی وابستگی به نیکوتین کمک می‌کند.
کاهش بوی نامطبوع: برخلاف سیگارهای سنتی، سیگارهای الکترونیکی بوی کمتری تولید می‌کنند که ممکن است برای برخی افراد جذاب باشد.
معایب سیگارهای الکترونیکی
اثرات سلامتی: مطالعات نشان داده‌اند که استفاده از سیگارهای الکترونیکی می‌تواند به سلول‌های مهم سیستم ایمنی در ریه صدمه زده و باعث التهاب شود.
وابستگی به نیکوتین: برخی از سیگارهای الکترونیکی حاوی نیکوتین هستند که می‌تواند منجر به وابستگی شود و ترک آن را دشوار کند.
عدم آگاهی از ترکیبات: برخی از مایعات الکترونیکی ممکن است حاوی مواد شیمیایی مضر باشند که مصرف‌کنندگان از آنها بی‌اطلاع‌اند.
سیگار معمولی مضرتر است یا سیگار الکترونیکی؟
تحقیقات نشان می‌دهند که سیگارهای الکترونیکی ممکن است به‌عنوان وسیله‌ای برای ترک سیگار مفید باشند، اما نباید به‌عنوان جایگزینی دائمی مورد استفاده قرار گیرند. استفاده طولانی‌مدت از این دستگاه‌ها می‌تواند عوارضی را به همراه داشته باشد و وابستگی به نیکوتین را تداوم بخشد.
اکثر پزشکان همچنان بر این عقیده‌اند که ویپ از سیگار که به‌وضوح با سرطان و آزاد کردن هزاران ماده شیمیایی کُشنده مرتبط است، خطر کمتری دارد. اما تعداد فزاینده‌ای از تحقیقات نشان می‌دهد که سیگار الکترونیکی هم در درازمدت خطرات جدی برای سلامت به‌ویژه برای ریه ها و قلب به دنبال دارد.
انجمن قلب آمریکا هشدار داده که ترکیب نیکوتین، غلیظ کننده ها، حلال ها و طعم دهنده ها در دستگاه ویپ نسبت به سیگار کشیدن خطرات بیشتری را متوجه قلب می‌کند.
بنابراین، توصیه می‌شود پیش از استفاده از سیگارهای الکترونیکی، با یک متخصص سلامت مشورت کنید و به دنبال روش‌های مؤثرتر و ایمن‌تر برای ترک سیگار باشید.
