به گزارش پایگاه فکر و فرهنگ مبلغ، زندگی به افق خدا! درست گفته اند که زندگی به افق خدا با شب های قدر شروع می شود.ولی ما آدم ها عموما حتی در این شب ها، که شب قدر و قَدَر و برنامه ریزیست حال معنوی که بهمان دست می‌دهد، آخرش یک لیست بلند بالایی از حوائج شخصی را رو می کنیم، اشکالی هم ندارد چون به ما گفته اند که حتی نمک سفره تان هم از ما بخواهید. اما بعضی ها دلشان درجه بالاتری هم می خواهد.واضح تَرَش؟ اصلا خودتان این جملات استاد محمد شجاعی را بخوانید و ببینید واقعا یاخته یاخته های وجودتان کیف نمی کند؟ «ائمه علیهم السلام به ما یاد می دهند که شما اوج را بخواهید.
بنابر روایت فارس، در زیارت عاشورا ما به امام می گوییم اَسئله ان یُبلِغنِی المَقام المَحمود لَکُم عِندالله. یعنی همان مقامی که شمای امام پیش خدا دارید ما هم می خواهیم. در حالی که به قول خود حضرت هیچ کس با آل پیامبر قابل قیاس نیست و به آن مقام نمی رسد. آنها نوری بودندکه چند هزار سال قبل از خلقت جهان و انسان آفریده شدند.اما خدا می گوید شما وقتی با امام حرف می زنی بگو من هم می خواهم شبیه شما باشم. این خیلی فرهنگ بزرگی است.»خب حالا این فرهنگ بزرگی که استاد شجاعی به آن اشاره می کند عملاً به چه دردمان می خورد؟
ادامه صحبت‌های استاد شجاعی همین را مشخص می کند:«اگر انسان درخواست های بزرگ را از ائمه یاد نگیرد دنیا و ناملایمات دنیایی اذیتش می کند و غم های دنیا در چشمش بزرگ می آید. شما ببینید در زندگی شما چقدر مشکلاتی بوده که آن موقع فکر می کردی عجب فاجعه ای هست و الان اصلا یادتان هم نمی آید. این نحوه تربیت دین اسلام است که به ما یاد می دهد در همین دنیا هم، خودمان را به عظمت الهی و به عظمت خانواده آسمانی‌مان یعنی اهل بیت(ع) بزرگ ببینیم. کوچک نباشیم،با این رویکرد دیگر این قدر برای دنیا غصه نمی‌خوریم، این قدر برای دنیا اضطراب نمی‌گیریم، این قدر برای دنیا عصبانی نمی‌شویم.
ناملایمات دنیا و حرف دیگران اذیتمان نمی کند.با این رویکرد اوج می گیریم.»پس تا اینجا طبق صحبت های استادشجاعی، ائمه به ما یاد داده اند که اوج را بخواهیم. اما در این شب‌های قدر و قَدَر و برنامه ریزی، این اوج در خواست‌ها را با چه بیانی و با چه دعایی می توان از خداوند بزرگ خواست؟ در این گزارش، استاد شجاعی از یک دعای توصیه شده درشب بیست و سوم ماه رمضان و نیز تمام شب‌های دهه آخر ماه رمضان و از قسمت های شراب گونه این دعا برایمان می گوید و توضیح می‌دهد.
گنج اینجاست!
استاد محمد شجاعی با تاکید بر اینکه دعا صرفا خواندن نیست بلکه دعا، در واقع نوعی خواستن است و نیز با تاکید بیشتر بر این موضوع که ما باید ببینیم متخصص معصوم برای این شب های ما چه نسخه ای پیچیده اند می گوید:« ما باید ببینیم معصومین علیهم السلام به ما گفته اند که در این شب ها چطوری حرکت کن. خب آن ها می گویند این ده شب آخر ماه رمضان، ده شب خاص و مهم است. در روایت داریم پیامبر این ده شب آخر رختخوابش را هم جمع می کرد. این یعنی اصلا بنای خوابیدن نداشت.البته حالا اگر خسته شد و خوابید یک بحث دیگری است ولی می گوید بنای خوابیدن ندارم، می خواهم استفاده کنم.خب حالا ما که پیامبر نیستیم که بتوانیم در حد پیامبر اوج بگیریم اما دعایی برای شب بیست و سوم ماه رمضان وارد شده که معصوم متخصص می گوید هر شب در این دهه آخر ماه مبارک، از خدا این ها را بخوا هید.می گوید این ها را، هی تکرار کنید.این کلیدها اینجاست، گنج ها اینجاست. این ها را بخواهید. »
درخواست سبک زندگی صحیح، در فرهنگ اوج خواستن در دعاها
دعای مختصر توصیه شده برای شب بیست و سوم و نیز ده شب آخر ماه رمضان در صحبت های استاد شجاعی این گونه برایمان روشن می شود:« شب های قدر، منتظر من و شما هستند که ما چه نامه عملی را به وجود مقدس امام زمان برای امضا تقدیم می کنیم و کسی بالاترین تقدیرات را دارد که وقتی دارد برای یک سال آینده اش و در واقع برای کل عمرش نقشه می ریزد نقشه هایش با نقشه های امام زمان هماهنگی داشته باشد.یکی از دعاهای شب بیست و سوم که در مفاتیح هم هست( در قسمت اعمال شب های دهه آخر ماه رمضان) دعایی است که با عبارت یا رَبَّ لیله القدر و جاعلها خیراً من الف شَهر شروع می شود. برای همه ده شب آخر ماه رمضان این دعا توصیه شده. البته در هر شب، عبارت آغازین این دعا و اسماء الهی به کار رفته در شروع دعا متفاوت است ولی باقی فرازهای دعا مثل هم است. در دعای هر ده شب، بعد از اینکه شما اسماء الهی را بیان می کنید حالا با خود الله کار دارید. ورودی به کمال بی نهایت ،مظاهر بی نهایت هستند یعنی معصومین. لذا شما در این دعای شب بیست و سوم و نیز دعای ده شب آخر، بعد از اینکه اسماء الهی را می گویید و متوسل به اسما الهی می شوید برای درخواست و پذیرشتان مظاهر بی نهایت الهی، یعنی مَثَل اعلی را شفیع قرار می دهید. پس در متن این دعا آخرین لحظه ای که شما دارید با خدا حرف می زنید می گویید یا الله یا الله یا الله لک الاسما الحسنی والامثال العُلیا. یعنی واسطه ما اسماء الحسنی و امثال العلیا هستند. امثال الاولیا یعنی چی ؟جمع مثل اعلاست. مَثل اعلی یعنی عالی ترین نمونه از حق تعالی، عالی ترین مظهر خدا، که یک معصوم هست. و اینجا شما عالی ترین نمونه ها را جمع می بندید و می گویید معصومین علیهم السلام.
پس تا اینجا در این دعا، چهارده معصوم را که عالی ترین نمونه های ظهوری از حق تعالی از قدرت و علم و حلم و مهربانی و خصوصیات الله هستند را برای پذیرش درخواستتان شفیع قرار می‌دهید. حالا می‌رسید به صلوات. از صلوات به بعد، تمام فرازهای دعا در این ده شب مثل هم است. بعد از صلوات چه می‌خواهید؟ (اَن تَجعلَ اسمی فی هذه لیله فی السُّعداء ) در این شب از تو می خواهم که اسم مرا در بین افراد خوشبخت و سعادتمند قرار بدهی .(و روحی مع الشهدا ) و روح مرا با شهدا قرار بده. شهدایی که در اوج هستند. کجا هستند شهدا ؟ عند ربهم یرزقون. یعنی می خواهم عنداللهی باشد روح من. این اوج ها را دقت کنید . این روحی مع الشهدا در واقع، سَبک زندگیست. این دعا حالا دارد سبک زندگی را برای شما بیان می کند. ببینید شما در نماز همیشه به خدا می گویید اهدنا صراط المستقیم. این صراط مستقیم اوج یک انسان هست ولی شخصیت هایش مشخص هستند. انبیا ،صدیقیین، شهدا و صالحین شخصیت‌هایش هستند. اگر کسی سبکی غیر از سبک این ها را انتخاب کند دیگر نمی تواند با این ها زندگی کند، با این ها محشور نمی شود. در اوج های این ها نمی تواند وارد بشود.وقتی کسی سبک غذایش، لقمه اش، رفیق هایش، نوع مسافرت هایش ،دیدنی هایش، شنیدنی هایش، دغدغه هایش با این چهار گروه نمی خورد خب با این ها هم محشور نمی شود. من به جد می گویم مثلا کسی که ماهواره در خانه اش دارد، کسی که فضای اینترنتی آلوده در خانه اش است، کسی که موسیقی حرام در خانه اش است ،این به هیچ وجه نمی تواند با این چهار گروه اوج بگیرد و محشور شود. این قطعیست.
در ادامه چه می خواهیم؟ (وَ اِحسانی فی عِلّیین) خدایا احسانم را در آن مقام ها قرار بده. یعنی آنقدر کارهای خیر من اوج بگیرد و مخلصانه و بی شائبه باشد،و طلبکارانه از خدا نباشد که واقعا احسان من تا آن اوج احسان علیین بتواند برود. یک بحثی هم داریم راجع به مقام احسان که بعد از تقواست. ترکیباتش این جور است که ابتدا شخص مسلمان می شود، بعد مومن می شود، بعد با تقوا می شود، بعد از تقوا مقام احسان هست که مقام فوق العاده شیرینی است. البته بعد از احسان هم باز مقامات دیگری وجود دارد اینها درجات یک آدم است که می تواند اوج بگیرد و با آن بالا برود.»
مغفوره، درخواستی برای نوعی گذشتن همراه با لبخند
نکته ظریف در کلمه مغفوره و درخواست برای مغفوره شدن در این فراز که بالاتر از عفو است در صحبت های استاد شجاعی شنیدنیست: « بعد می گوییم (وَ اِسائَتی مَغفوره) خدایا از کارهای بد من، بی ادبی های من، گناه های من، از همه اش بگذر. اما چطوری بگذر؟می گوییم نمی خواهیم عفو کنی ،بلکه می خواهیم مغفوره باشد. یعنی عفو نمی خواهم، بالاتر از عفو ،یعنی مغفرت را می خواهم. یعنی خدایا هر کار زشتی کردم هر گناهی کردم تو با من یک جوری رفتار کن که انگار من همچین کاری اصلا انجام ندادم.رویت را از من برنگردان. لبخندت هم ای خدا متوجه من باشد.»
یقین مُباشر قلب یعنی یقین دلچسب،منجر به تصمیم سازی می شود
استاد شجاعی قبل از توضیح یقین دلچسب، که یکی دیگر از درخواست های این دعاست باز هم یادآوری می کند که وقتی معصوم می گوید هر شب این دعا را بخوانی و بخواهی یعنی یک چیزی در این هست که ما باید درست پا بگذاریم جای پای معصوم و هی نباید بنشینیم برای خودمان سبک بسازیم که امشب فلان کار را می کنم، این سبک های من درآوردی به دردی نمی خورد و بعد هم در توضیح ادامه دعا می گوید:« (وَ اَن تَهَب لی یَقینا تُباشِرُ بِه قَلبی) اینجا دعا خیلی اوج دارد. با اسم وهاب از خدا یقین دلچسب می خواهیم. می گوییم وَ اَن تَهَب لی یَقینا تُباشِرُ بِه قَلبی. اینجا یک یقین مباشر به قلب می خواهیم ، چسبیده به قلب. یعنی یک یقین دلچسب. دلچسب یعنی بچسبد به این دلم و دیگر کنده نشود. یک یقین و باور بسیار بزرگ،یک یقین اینجوری را از خدا می خواهیم. چون اگر یک کسی امشب بخواهد سبک زندگی اش را عوض کند و تقدیرات را بگیرد، باید باور داشته باشد که به این تغییرات و تقدیرات نیاز دارد تا بتواند تقدیراتش را عوض کند. و گرنه همین صرفا شنیدن ،منجر به تصمیم نمی شود. خیلی ها احیا می آیند و هیچ تصمیم جدیدی هم نمی گیرند. دوباره می روند سحریشان را می خورند و می خوابند و روز از نو و روزی از نو.پس کسی که باور و یقین ندارد تصمیمی هم نمی گیرد. »
مشکل برداشت از شب قدر چیست؟
قبل از توضیح ادامه فرازهای دعا، استاد شجاعی در مورد کسانی می گویند که سبک زندگی وسط را انتخاب کرده اند، یعنی بین شهوت و انسانیت مانده اند. هم بی مسولیتی های دنیایی را می خواهند و هم آخرت را. اینها کسانی هستند که برداشتی از شب قدر هم ندارند حتی اگر احیا هم گرفته باشند. بعد هم تا کید می کند البته دنیای خوب که با حسنه باشه اشکال ندارد. خیلی هم عالیست. اصلا دنیای خوب، آدم را به آخرت خوب هم می رساند و یک دنیای شاد و آرام، انسان را به یک آخرت شاد و آرام هم می رساند.چون طبق روایات شاد و آرام بودن، از نشانه های ایمان است. همان دنیایی که قرآن هم به مومن بشارت می دهد. نه یک دنیایی که پر است از غصه، حساسیت ، عصبانیت، زودرنجی ،دعوا، حسادت ،بدبینی و رقابت.در این جور دنیا فقط باید فشار عصبی تحمل کند و شب اول قبر هم که دیگر مصیبت چند هزار برابر می شود. بعد هم استاد شجاعی در ادامه توضیح فرازهای دعا از رمز زندگی شاد و آرام داشتن ، می گوید: « در ادامه دعا آمده است( ایمانا یُذهِبُ الشَّکَّ عنّی). یعنی من یک ایمانی می خواهم امشب به من هدیه کنی ای خدا ، که دیگر تمام تردیدهای من، شک های من از بین برود.پس مشکل برداشت از شب قدر چیست؟ اینکه یک کسی نمی تواند شب قدر را برداشت کند مشکل این هست که یقینش کم است. باورهایش ضعیف است. ایمانش ضعیف است. حالا رمز داشتن زندگی بانشاط و آرام که نشانه ایمان است و قرآن به مومن بشارتش را می دهد چیست؟
اگر انسان در چادر امام زمان برود و زندگیش را با زندگی امام زمان پیوند بدهد و طرح و نقشه زندگیش را با طرح و نقشه حضرت ،دغدغه ها و آرزوهایش را با آرزوهای حضرت تنظیم کند و ببیند امام زمان برای چه چیزهایی امشب دارند نقشه می ریزند،ببیند امام زمان برای چه چیزهایی غصه می خورد که او هم برای همان چیزها غصه بخورد بالاترین تقدیرات نصیبش می شود و این آدم، آدم زیرکی است. پس تردید هایتان را هم از بین ببرید. تردیدها چطوری از بین می رود؟ شما ممکن‌است راجع به عقاید سوال داشته باشید شک داشته باشید حتی خدا برایت جا نیفتاده باشد. آخرت یا معصومین جا نیفتاده باشند، دوست هم داری حرکت کنی ولی می بینی تردیدها و شک ها نمی گذارد.حتی شما کفرآمیز ترین سوالاتتان را هم اشکالی ندارد که پیش یک متخصص کارشناس مطرح کنید.»
زیاده طلبی ممنوع!
زیاده طلبی یکی از عامل های فرصت نداشتن برای رفتن در چادر امام زمانمان است. این نکته را استاد شجاعی در این دعا این طور توضیح می دهد: «(وَ تُرضِینی بِما قَسَمتَ لی) می گوید خدایا هر چیز به من می دهی راضیم کن، راضی باشم از هر چیزی که هست.یعنی هی دنبال زیاده طلبی و تنوع طلبی نیفتم، چون وقتی که هی می نشینم برای خودم می گویم من باید این کار را انجام بدهم، من باید به این مقدار پول، این مقدار ثروت، این ماشین ،این خانه و این وضع برسم دیگر به حضرت که می‌رسیم مجبوریم بگوییم آقا هی به ما مرخصی بده، دیگه وقت ندارم. الان ما شاید دو سه هزار تا برگه از همکاران افتخاری در موسسه مان داریم که همه آمده اند و نوشته اند که ما این ساعت و این روزها حاضریم بیایم در موسسه کار کنیم، بعد وقتی زنگ می زنیم اکثرشان می گویند وقت نداریم و گرفتاریم.امام زمان وقتی می گوید من هر بیست و چهار ساعت می گویم هل من ناصر ینصرنی پس با همه ما کار دارد. امام زمان همه ی ما را به نصرت خودش طلبیده است.ولی وقتی من آنقدر سر خودم را شلوغ کردم کههیچ وقتی برای حضرت ندارم پس نمی توانم با حضرت اوج بگیرم. مثل آنهایی نباشیم که به حضرت گفتند آقا ما خودمان نمی توانیم بیاییم ولی اسب و شمشیر مان را می توانیم بدهیم .حضرت هم می گویند من خودتان را می خواهم که تو خودت با من به اوج برسی.»
وقتی دعا شراب گونه می شود!
صحبت های پایانی استاد شجاعی در مورد این دعا، به توضیح قسمت های شراب گونه این دعا ختم می شود: «و آتنا فی الدنیا حسنه و فی الاخره حسنه. در ادامه این دعا می گوییم در دنیا حسنه بده، یعنی زندگی مان خوب باشد یک زندگی امام زمانی خوب. آخرتش هم همینطور( و قنا عذاب النار الحریق)می گوید خدایا ما را از آتش سوزان جهنم نجات بده .و حالا شراب این دعا اینجاست که می گوید( ورزُقنی فیها ذِکرک و شُکرَک و الرَّغبه الیک و الاِنابه) می گوید خدایا امشب یاد خودت را و شکر خودت و رغبت شیفتگی نسبت به خودت را به من بده. بعدش چی؟ والِانابه. اینجا خیلی قشنگ گفته. می گوید من بتوانم سبک زندگیم را همین امشب تغییر بدهم.چون اِنابه یعنی برگردم، یعنی بیایم خیلی چیزها که به من وصل است و نمی گذارد من بروم در چادر امام زمان را قیچی هایش را امشب بزنم . بعدش چی؟ (والتوبه )خب حالا توبه احتیاج داری . حالا باید جبران کنم دیگر،یعنی از اینکه سبک زندگی غلطی را انتخاب کردم خدایا امشب توبه می کنم. بگوییم خدایا ما می خواهیم به اوج برسیم و با پیامبر و آلش محشور بشویم.پس این توبه را احتیاج دارید. بعد می گوید (والتَّوفیقَ لِما وَفَّقتَ له محمداً وَ الَ محمد )حالا دیگر ببین اوج، چقدر قشنگ می شود. می گوید امشب به من یک توفیقی بده به هر چیزی که امشب پیغمبر را و آلش را موفق کردی به من هم همان توفیق را بده . این دعا با این مضامین بلند را تا شب عید فطر داریم.»