به گزارش پایگاه فکر و فرهنگ مبلغ، با پیروزی انقلاب اسلامی عرصه‌های مختلفی در سطح کشور روی به سمت رشد و توسعه نهاد؛ از گستره‌های علمی و بخش‌های مهندسی و فناوری گرفته تا حوزه‌های دینی و معرفتی که قطع به یقین از اصلی‌ترین عوامل پیروزی انقلاب اسلامی بود به ویژه که مسائل دینی از مطالبات کلیدی مردم نیز محسوب می‌شد.
بنابر روایت شبستان: با پیروزی انقلاب اسلامی، جان و نفس تازه‌ای به این گستره به ویژه فعالیت‌های مهدوی دمیده شد. در ادامه مروری خواهیم داشت بر دستاوردهای مهدوی که انقلاب اسلامی برای جامعه منتظر به ارمغان آورد:
توسعه مسجد مقدس جمکران
جمکران مسجدی منسوب به امام مهدی(عج) است که بیش از هزار سال قبل به دستور امام زمان (عج) ساخته شده است. روایت ساخت این مسجد در پایگاه اطلاع‌رسانی مسجد مقدس جمکران به تفصیل ذکر شده است و علاقه‌مندان می‌توانند برای اطلاع بیشتر به این لینک مراجعه کنند.
از گسترش فضا و مساحد مسجد تا تلفیق هنر و معماری ایرانی در مسجد جمکران
اما نکته قابل توجه که سبب شد تا اشاره به این مسجد مقدس داشته باشیم، توسعه گسترده‌ای است که پس از وقوع انقلاب اسلامی در بخش‌های مختلف مسجد رخ داد؛ صحن، ساختمان، تشکیلات اداری، شبستان‌ها چه از جنبه مساحت و چه از جنبه معماری و مرمت تغییرات بسیاری را پس از انقلاب تجربه کرده و علاوه بر اینکه وسعت یافتند از جنبه‌های هنری نیز به مسجد رسیدگی قابل توجهی شده و می‌توان گفت یک اثر هنری بر پایه معماری ایرانی اسلامی خلق شد و به یادگار ماند.
زیبایی‌های چشم‌نواز هنر اسلامی در جمکران
در واقع ساختمان شبستان اصلی مسجد جمکران، مسجد مَقام نامیده می‌شود حدود ۱۱۰۰ متر مربع مساحت دارد؛ ایوان ورودی مسجد، از طریق سه ورودی به شبستان راه دارد و در اطراف ایوان، دو مناره‌با ارتفاع ۶۰ متر قرار دارد. شبستان دارای هشت ستون است که گنبد مسجد با سازه‌ای فلزی بر فراز آنها استوار شده است؛ از سوی دیگر در ساقه گنبد، ۲۳ پنجره تعبیه شده است که نور شبستان را تأمین می‌کنند. سطح خارجی گنبد نیز با کاشی‌های فیروزه‌ای پوشیده و با کتیبه‌های تهلیل و تُرَنج‌هایی با عبارت «یا مهدی ادرکنی» در داخل آن، تزئین شده است. سطح داخلی گنبد مزین به کاشی‌های معرق با تلفیق آجر است. همچنین ستون‌ها، محراب و ایوان ورودی شبستان و دو مناره اطراف آن با کاشی‌های معرق و مقرنس‌کاری تزیین شده است.
توسعه زیرساخت‌های مسجد جمکران با راه‌اندازی ایستگاه راهنمایی رانندگی
با توجه به اینکه مسجد جمکران سالیانه حدود ۲۰ تا ۲۵ میلیون زائر دارد، تردد این زوار مساله قابل توجهی بود که طی سال‌ها مورد بحث و بررسی بوده است؛ لذا چندی قبل گامی دیگر در راستای توسعه زیرساخت‌های این مسجد برداشته شد و آغاز عملیات اجرایی نخستین ایستگاه راهنمایی و رانندگی پیرامون مسجد مقدس جمکران کلید خورد؛ به گفته «مهدی اصفهانیان مقدم»، معاون محیط زیست و خدمات شهری شهرداری قم این پروژه در زمینی به مساحت ۱۰۰ مترمربع و با اعتبار سه میلیارد تومان آغاز شده است و پیش‌بینی می‌شود در نیمه نخست سال ۱۴۰۴ به بهره‌برداری برسد.
سلسله همایش‌های بین‌المللی دکترین مهدویت
همزمان با نیمه شعبان و سالروز گرامیداشت ولادت منجی عالم بشریت از سال ۱۳۸۴ سلسله همایش‌های بین‌المللی دکترین مهدویت با هدف گسرتش فرهنگ و معارف مهدوی آغاز شد.
این همایش‌ها هر سال به فراخور شرایط جهان اسلام و جامعه جهانی و بسیاری دیگر ازعوامل با موضوعی متفاوت برگزار شده و میزبان محققان و اندیشمندان متعددی از کشورهای مختلف بوده است؛ مقالات رسیده به این همایش‌ها هرکدام منبع قابل توجهی برای مباحث متنوع پیرامون موضوع مهدویت به شمار رفته و می‌توان این همایش را یک مرجع در عرصه مباحث مهدوی به شمار آورد.
امسال نیز دبیرخانه همایش بین المللی دکترین مهدویت در ادامه سلسله همایش های سالانه، همایش بیستم را با عنوان «انتظار، سرعت تحولات جهانی و آینده جهان» برگزار می‌کند.
تاسیس بنیاد فرهنگی حضرت مهدی موعود (عج)
بنیاد فرهنگی حضرت مهدی موعود(عج) یک نهاد فرهنگی، غیرانتفاعی و غیردولتی و دارای شخصیت حقوقی و استقلال مالی و اداری است که با هدف ترویج و معرفی فرهنگ مهدویت و آشناسازی اقشار جامعه به ویژه نسل جوان با شخصیت و سیره امام زمان (عج)، تحکیم پایه‌های امامت و ولایت، پس از کسب موافقت مقام‌معظم‌رهبری از سوی حضرت حجت‌الاسلام‌والمسلمین قرائتی، در سال ۱۳۷۹ تأسیس شد.
طبق معرفی پایگاه اطلاع‌رسانی این بنیاد؛ اهداف تاسیس آن به شرح ذیل است:
۱. بازشناسی فرهنگ انتظار و تلاش برای معرفی حضرت مهدی موعود (عج) و معرفی نایبان خاص و عام ایشان از طریق تبلیغ و پژوهش علمی، تدوین و نشر کتب و نشریات، تولید لوح‌های فشرده و نرم‌افزارهای رایانه‌ای، خلق آثار فرهنگی، هنری و ادبی و بهره‌وری از سایر زمینه‌های رسانه‌ای و ایجاد ارتباط با موسسات تحقیقاتی داخلی و خارجی و مبادله اطلاعات و خدمات، درباره شناخت حضرت مهدی علیه‌السلام و برگزاری اجلاس‌های پژوهشی، علمی و ادبی پیرامون شناخت شخصیت امام موعود.
۲. پژوهش درباره نظریه «حکومت واحد جهانی» بر اساس کتاب و سنت و عترت رسول خدا و شناخت موانع تقریب مسلمانان و نیز تدوین و نشر نظرات دانشمندان، علما و مفسران شیعه و سنی پیرامون جایگاه حضرت مهدی علیه‌السلام در کتاب و سنت.
۳. پژوهش پیرامون تأثیر اندیشه مهدویت در سایر ادیان و مکاتب و بررسی نهضت‌های فکری، اجتماعی و سیاسی منسوب به این آموزه از طریق برقراری ارتباط با حوزه‌های علمیه، دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی و فرهنگی برای برگزاری کلاس‌ها و کرسی‌های امام‌شناسی به‌ویژه شناخت حضرت مهدی علیه‌السلام و هدایت پایان‌نامه‌های تحصیلی به سوی موضوع مهدویت.
۴. تلاش برای انسجام و ساماندهی ارگان‌ها و افراد فعال در زمینه مهدویت و پاسخگویی به پرسش‌ها وشبهات وارده در ابعاد مختلف وجودی حضرت مهدی.
بر پایه این گزارش: بنیاد مهدی موعود (عج) تاکنون نشست‌های متعددی را برگزار کرده و علاوه بر این آثار متعددی را به زیور طبع آراسته که مورد استفاده بسیاری از محققان و مهدوی‌پژوهان قرار گرفته است.
از سوی دیگر این بنیاد بخشی تحت عنوان رسانه مهدوی دارد که در آن گروه‌های چندرسانه‌ای، معارف، نشریات مهدوی، پادکست فعالیت‌های تخصصی دارند.
سه‌شنبه‌های مهدوی
سه‌شنبه‌ها حال و هوای دیگری را نه تنها در سطح مساجد که در اماکن مختلف اعم از نهادها و سازمان‌ها، محیط‌های عمومی و گوشه و کنار خیابان‌ها شاهد هستیم؛ جمعی صمیمی که با حرکتی خودجوش به یاد امام زمان (عج) هرکدام به نحوی سعی در ارایه خدمتی دارند؛ گاهی در قاب خودمانی و تعارف چای و نذری‌های کوچک و یادآوری نامِ امام غایب تا برگزاری برنامه‌های فرهنگی؛ آنچه که مهم است اینکه همه این اتفاقات به نام مبارک حضرت مهدی موعود ارواحنا فداه رقم خورده است.
البته که سه‌شنبه‌های مهدوی پویش‌محور بوده و شامل فعالیت‌های فرهنگی با مشارکت مردم و قرارگاه‌های سه‌شنبه‌های مهدوی در سراسر کشور اجرا می‌شود، اما این برنامه به اندازه‌ای فراگیر شده که بخش ثابت از برنامه‌های مردم به ویژه در در مساجد و تکایا و حسینیه ها شده است.
سند «توسعه فرهنگ مهدویت و انتظار»
تصویب سند توسعه فرهنگ مهدویت و انتظار را شاید بتوان یکی از مهمترین دستاوردها در حوزه فعالیت‌های مهدوی جامعه منتظر به شمار آورد.
این سند بر اساس اقدام پنجم راهبرد کلان دوم نقشه مهندسی فرهنگی کشور و در چهارچوب ماده واحده «فرایند و مرجع تدوین سند توسعه فرهنگ مهدویت و انتظار» مصوب جلسه شش مورخ ۱۳۹۹/۰۵/۰۴ ستاد هماهنگی نقشه مهندسی فرهنگی کشور تدوین شده است.
این سند مبتنی بر آموزه‌های اسلام ناب محمدی (ص)، گفتمان انقلاب اسلامی، مفاد قانون اساسی، نقشه مهندسی فرهنگی کشور و بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی و در چهارچوب نظریه سیاستی زیر است:
توسعه فرهنگ مهدویت و انتظار با راهبری و مدیریت حکومت اسلامی تحت ولایت ولی فقیه، با مشارکت آحاد مردم به ویژه جوانان و نهادهای مردمی، در جهت زمینه سازی برای تحقق ولایت عظمای مهدوی از طریق خودسازی، جامعه پردازی، نظام سازی و ایجاد تمدن نوین اسلامی، با محوریت مرکز مدیریت حوزه های علمیه، با رویکرد عالمانه، ملی، جهانی، تقریبی، جامع و کارآمد تحقق می یابد.
بر پایه این گزارش: سند دارای هفت بخش است؛ در بخش اول؛ اهم مبانی و اصول، در بخش دوم؛ اهداف غایی، میانی و عملیاتی، در بخش سوم؛ مسائل اولویت دار ناظر به اهداف عملیاتی، در بخش چهارم؛ سیاست های کلان، در بخش پنجم؛ اقدامات و در بخش ششم؛ فعالیت های اجرایی و در بخش هفتم؛ الزامات اجرایی، به ترتیب ارائه شده است.
حجت‌الاسلام «عبدالحسین خسروپناه» دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی؛ ۱۷ اسفند سال ۱۴۰۱ در مراسم رونمایی از سند ملی «توسعه فرهنگ مهدویت و انتظار» طی سخنانی عنوان کرده بود که: رونمایی از این سند به معنای دولتی شدن فعالیت‌ها در حوزه مهدویت نیست و قطعاً فعالیت‌ها در حوزه مهدویت باید مردمی باشد و مردم باید فرهنگ مهدوی و انتظار را توسعه دهند؛ اما سازمان‌های دولتی و حاکمیتی که بودجه‌های فرهنگی دارند نیز در این زمینه گام بردارند.
گفتنی است: فعالیت در حوزه مهدویت اعم از آنکه یک رویکرد تخصصی با محوریت پژوهشی باشد یا برگزاری مراسم و جلسات خانگی نذورات، از دید امام عصر (عج) دور نمی‌ماند و آنچه که از اهمیت دارد خلوص در انجام این اقدامات و البته دستاوردهای آن یعنی تربیت یک جامعه مهدوی است که امید داریم در آینده‌ای نه چندان دور شاهد پرورش و بالندگی نسلی با تربیت مهدوی باشیم.
