به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، جلسه هفتگی درس اخلاق آیت‌الله جوادی آملی در مسجد اعظم قم به‌صورت حضوری و با حضور اقشار مختلف مردم برگزار شد.
بنابر روایت شفقنا، در این جلسه آیت‌الله جوادی آملی، صبر و امید را از جمله فضیلت‌های مورد تأکید در آیات و روایات دانستند و یادآور شدند که وعده خداوند برای رساندن صابران به مقصد حتمی است.
او بیان کرد: امیرالمومنین در حکمت ۱۵۳ می فرمایند: «لَا یَعْدَمُ الصَّبُورُ الظَّفَرَ وَ إِنْ طَالَ بِهِ الزَّمَانُ»، انسان صابر هرگز ناامید نمی‌شود و حتماً به هدف و مقصد خود خواهد رسید، حتی اگر زمان طولانی سپری شود.
آیت الله جوادی آملی صبر را مفهومی سه‌ضلعی معرفی کرد که شامل انتخاب هدف عاقلانه، شناخت راه مستقیم و انتظار عاقلانه برای رسیدن به مقصد است.
وی بیان داشت: صبر از این مثلث تشکیل شده است: کسی که هدف عاقلانه و حکیمانه دارد (یک)، راه مستقیم را با چراغ هدایت شناسایی کرده و در مسیر سیر و سلوک است (دو)، و به انتظار رسیدن به مقصد به سر می‌برد (سه). چنین فردی نه بی‌هدف است، نه بی‌حرکت، و نه ناامید.
آیت الله جوادی آملی با اشاره به تفاوت امید و آرزو، به فضیلت رجا پرداخته و گفت: رجا و امید هدفمند و همراه با عمل است، اما آرزو، بی‌عمل و بی‌هدف است، آرزو بدون هدف و تلاش انسان را محروم می کند، لذا عمل و داشتن هدف، به‌عنوان دو عنصر ضروری برای صبر و امید مطرح شده است.
او در ادامه به شرح حکمت ۱۵۴ نهج البلاغه « الرَّاضِی بِفِعْلِ قَوْمٍ کَالدَّاخِلِ فِیهِ مَعَهُمْ، وَ عَلَی کُلِّ دَاخِلٍ فِی بَاطِلٍ إِثْمَانِ، إِثْمُ الْعَمَلِ بِهِ وَ إِثْمُ الرِّضَی بِه» [کسی که از اعمال قومی خشنود باشد، گویی خود در داخل کارهای آنان بوده است. بر هرکس که در مجلس فاسقان نشیند، دو گناه باشد، یکی، گناه آن کار که مرتکب شده و یکی گناه خشنودی او به آن کار] پرداختند.
آیت الله جوادی آملی به مسئولیت افراد در گروه‌ها و تشکیلات اشاره کرده و تصریح کرد: انسان در کارهای شخصی، مسئولیت محدودی دارد. اما زمانی که وارد تشکیلات یا گروهی می‌شود، مسئولیت او نسبت به اهداف و اقدامات آن تشکیلات به میزان قابل توجهی افزایش می‌یابد. اگر کسی بدون آگاهی وارد یک گروه با اهداف نادرست شود یا حتی تنها به آن راضی باشد، دو گناه بر عهده او خواهد بود، گناه قلبی (رضایت قلبی) و گناه عملی (همکاری با آن گروه).
ایشان بیان داشت: رضایت قلبی به معنای پذیرش اهداف و روش‌های یک گروه است. حتی اگر فرد به‌ظاهر همکاری نکند اما قلباً رضایت داشته باشد، این خود گناه محسوب می‌شود.
آیت الله جوادی آملی در بخش دیگری از سخنان خود، بر اهمیت تعهد و پایبندی به عهد و پیمان‌ها اشاره کرده و اظهار داشت: حضرت علی علیه السلام، بر اهمیت تعهد و پایبندی به عهد و پیمان‌ها، به‌ویژه در روابط بین‌المللی و سیاسی تأکید کرده و بیان می دارند انسان‌ها باید همچون میخ‌های محکم (اوتاد) باشند که نه می‌لرزند و نه اجازه می‌دهند دیگران بلرزند. در تمامی معاملات، روابط اجتماعی و سیاسی، همواره باید اصول تعهد رعایت شود.
وی تأکید نمود: حتی در شرایط جنگ، تا زمانی که مشرکان پیمان‌شکنی نکرده‌اند، مسلمانان نیز نباید آن عهد را نقض کنند. این رویکرد به‌عنوان یکی از احکام بین‌المللی اسلام شناخته می‌شود و نظم جامعه بر اساس آن پایه‌ریزی شده است؛ روابط اقتصادی، سیاسی، و تجاری باید با دقت و بر اساس تعهدات متقابل انجام شود. افراد باید در تعهدات خود مانند اوتاد (ستون‌های محکم) باشند و اجازه ندهند روابط‌شان از مسیر حق منحرف شود.
آیت الله جوادی آملی در پایان با بیان اهمیت نهج‌البلاغه، به ارزش خطبه‌های حضرت امیرالمومنین علی علیه‌السلام اشاره کرد و آن را گنجینه‌ای از معارف الهی و تفسیر عملی قرآن دانست.
۲۹۲۱۸
